Türk silah sanayii, 3 milyar doların üzerinde ihracatıyla ve yüksek katma değere sahip ürünleriyle ülke ekonomisine güç katıyor. Bugün 80’den fazla ülkeye silah satan, güvenlik güçlerinin ihtiyacını karşılayan ve Atak helikopterlerinde kullanılan silahları üreten Sarsılmaz gibi şirketlerin sektöre katkısı büyük. Türkiye, savunma sanayiindeki başarılarla adından daha çok söz ettirmeye başladı.
Bu başarıda yakın coğrafyada kullanılan yerli üretim silah ve teçhizatların performansı da etkili oldu. Örtülü veya açık bir şekilde uygulanan kısıtlamalara rağmen gelinen seviyede, kaliteli ve dinamik üretim anlayışına sahip özel şirketlerin de payı büyük. Bu şirketlerden biri de 80’den fazla ülkeye silah ihracatı yapan Sarsılmaz. Şirket, spor tüfeklerinden, tabancalara ve makineli tabancalara, piyade tüfeklerinden makineli tüfeklere ve toplara kadar çok geniş bir ürün yelpazesine sahip. Savunma sanayiindeki son gelişmeleri, şirketin yerli ve milli teknolojilerle geliştirdiği ürünleri Sarsılmaz Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aral Aliş’le konuştuk.
Yüzde 70’e çıktı
Türk savunma sanayii son dönemde gerçekleştirdiği atılımlarla uluslararası alanda önemli başarılar elde etti. Geldiğimiz noktayı nasıl değerlendirirsiniz?
Dünyanın birçok ülkesinden, Türkiye’de geliştirilen ve üretilen silahlara önemli bir talep var. Bazı zorunlulukları lehimize çevirip, askeri ihtiyaçlarımızı ülke olarak kendi kaynaklarımızla karşılar duruma gelmeyi başardık. İnsansız hava araçları, helikopterler, zırhlı araçlar, silah sistemleri, mühimmatlar ve daha birçok dalda geliştirdiğimiz ürünlerde yerlilik oranını yüzde 70’lere çıkardık. Savunma sanayii ihracatı da
Askeri birliği donatabilir
Bu süreçte siz nasıl bir dönüşüm yaşadınız?
150 yıla yaklaşan tarihimizde pek çok ilke ve sayısız başarıya imza attık ve silah sanayinde her dönem Türkiye’nin öncü ve yenilikçi markası olduk. Bugün bir askeri birliği donatabilecek her türlü hafif silahı üretebilen, dünyanın sayılı üreticileri arasındayız. Elbette bu başarıyı getiren pek çok etken var; yenilikçi üretim süreçleri ile kaliteyi ön planda tutan anlayışımız temel çıkış noktamız.
Kısıtlamalar durduramadı
Askeri silah üretimine ne zaman ve nasıl başladınız?
Sarsılmaz olarak tabanca üretimine 1996’da, askeri tüfek üretim çalışmalarına 2007’de başladık. Aslına bakarsanız zorlu bir yolculuktu. Savunma sektörüne yönelik, özellikle bu alanda spesifik olarak kullanılan takım ve tezgahlara yönelik çeşitli kısıtlamalarla karşılaştık. Halen de bu çerçevede problem yaşanan tedarik kanallarımız mevcut. Ancak yılmadık, işimizi geliştirmeye ve büyümeye devam ettik, ediyoruz. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), 2017 itibarıyla Sarsılmaz üretimi piyade tüfeklerini envanterine aldı. Aynı zamanda MPT-76 Milli Piyade Tüfeği üretimine de başladık. TSK ve Emniyet Genel Müdürlüğü’ne de on binlerce tüfeğin teslimatını yaptık. Öyle ki 2007 yılında başladığımız bu yolculuğumuzda yüz binlerce piyade tüfeği üretimi gerçekleştirdik. Şu ana kadar gerçekleştirdiğimiz 42 marka tescili, 12 özgün tasarım, 13 patent ve 9 faydalı modelle dünya savunma sanayiinde de takip edilen bir marka olma özelliğini taşıyoruz.
‘SAR 9’la ABD’de zirveye çıktı
ABD, dünya sivil silah pazarında çok önemli bir potansiyel. Bu pazardaki faaliyetleriniz ne durumda?
Biliyorsunuz, Savunma Sanayii Başkanlığı’mız tarafından yürütülen proje kapsamında ürettiğimiz ‘SAR 9’ (tabanca) modelimiz, TSK ile Emniyet’in tüm testlerini açık ara birincilikle bitirerek Türkiye’nin ‘Özgün ve Yerli Tabancası’ seçildi. ABD’de de en çok ilgi gören silahlarımız, SAR 9 modellerimiz. SAR 9’un yeni versiyonları, ABD’nin önde gelen yayınlarından Tactical Retailer dergisinin tabanca kategorisinde ‘Okurların Seçimi Altın Ödülü’ne layık görüldü. SAR 9’u gümüş madalya ile Sig Sauer ve bronz madalya ile Glock takip etti. Yine SAR 9 versiyonu SAR 9X ise ABD’de en çok okunan ateşli silah dergilerinden On Target dergisinin düzenlediği ‘Editörlerin Seçimi Ödülü’nde ‘2020 Yılının En İyi Tabancası’ ödülünü kazandı. 42 yıldır ABD pazarındayız ve buradaki mevcudiyetimizi her geçen gün daha da sağlamlaştırıyoruz.10 bin kişiye iş ve kariyer
Üretim yaparken ne kadarlık bir istihdam oluşturdunuz?
Düzce’de Avrupa’nın en büyük entegre silah üretim tesisine sahibiz. Sarsılmaz Silah AŞ olarak 750’den fazla kişiye istihdam sağlıyoruz. Sarsılmaz Group olaraksa 2 binden fazla çalışanımız var. İstihdama katkımız, çeşitli alt yükleniciler ve tedarikçilerle birlikte yaklaşık 10 bin kişiyi buluyor.
Kilogram başına fiyat 200 doları aştı
Üzerinde ‘Made in Türkiye’ yazan Sarsılmaz ürünleri kaç ülkede kullanılıyor?
Dünyanın dört bir yanında aktif olan önemli bir satış ağımız var. 80’den fazla ülkeye ihracat yapıyoruz. Ürünlerimiz başta Türkiye olmak üzere, dünyanın birçok ülkesinin sivil kullanıcıları, emniyet teşkilatı ve ordusu tarafından kullanılıyor. Grup olarak 100 milyon doları geçen bir ihracat potansiyelimiz var ve bu rakam 2022’de daha da artacak. Türkiye’nin toplam ihracattaki kilogram başına fiyat ortalaması 1.5 dolar. Savunma sanayiinde bu rakam 65 dolara, bizde ise 200 doların üzerine çıkıyor.
İthalatı sıfırladı para ülkede kaldı
Yerli silah sanayindeki başarıların sonucunda ithalatta ne gibi bir değişim oldu?
Yakın zamana kadar ülkemizin silah ithalatı oranı yüzde 90’lar düzeyindeydi. Bugün ithal silah oranı yüzde 20’lere indi. Aslında hafif silahlarda sıfıra indiğini söylemek mümkün. Mermi ithalatı da sıfır. İthal ettiğimiz ve karşılığında 100 milyonlarca dolar döviz ödediğimiz ürünlerin daha da kalitelisini fabrikamızda üreterek hem paramızın ülkede kalmasını hem de ürünlerin rekabetçi fiyatlarla temin edilmesini sağlıyoruz. Her ihtiyaca yanıt veren 332 farklı ürünü tesislerimizde yüzde 100 yerlilik oranıyla üretiyoruz.
‘Atak’lar için özel üretim
Milli helikopter Atak için de üretim yapıyorsunuz. Bu projede ne aşamadasınız?
Bundan birkaç yıl öncesine kadar ithal silahlarla donatılan Atak helikopterinin silah ve toplarını üretmek ve geliştirmek amacıyla TUSAŞ ile ortak olarak TR Mekatronik firmasını kurduk. TR Mekatronik olarak, bu yıl ihraç edilecek Atak 1 helikopteri için ilk etapta 30 adet topun teslimatını yapacağız. Bu, tamamen Türk mühendislerinin ürünü ve milli imkanlarla üretiliyor.
Yeni modeller yolda
Ürün portföyünüz oldukça geniş. Planlamanızda yeni modeller var mı?
Sarsılmaz olarak Ar-Ge (araştırma-geliştirme) yatırımlarına çok önem veriyoruz. Bu yıl içerisinde özellikle makinalı tüfek ailesindeki yeni modellerimizi görücüye çıkaracağız. Kara ve deniz araçlarında kullanılmak üzere üretilecek SAR 762 MT ve SAR 127 MT modellerimizde seri üretime geçeceğiz. Ayrıca TUSAŞ tarafından yerli olarak üretilen HÜRKUŞ uçağının silahlandırılması görevini de biz üstlendik ve bu kapsamda SAR 127 MT AIR projemizi hayata geçirdik.