Giriş
Türk halkının vazgeçilmez yatırım aracı altın, son aylardaki yükselişiyle dikkat çekiyor. 2024’ün altının yılı olacağıyla ilgili beklentiler de artmış durumda. Bu nedenle vatandaşlar imkanları ölçüsünde altın alımını sürdürüyor.
Peki altın alırken nelere dikkat edilmeli? Altın en ucuz nereden ve nasıl alınır? Daha az alımsatım farkı ödemek için ne yapmalı? İşte işinize yarayacak, bütçenize katkı sunacak altın öneriler...
‘FİZİKİ OLSUN’ DİYORSANIZ BU DETAYLARA DİKKAT EDİN!
Tasarruf sahiplerinin bazıları altına dokunmak istiyor. Yani fiziki altını tercih ediyor. Peki fiziki altını nereden almak daha avantajlı? Uzmanlar her zaman ‘bildiğiniz kuyumcudan alışveriş yapın’ der. Bu önemli bir tavsiye. Fakat günümüz şartlarında aynı nitelikte altını fiziki olarak e-ticaret sitelerinden veya gram üretme yetkisi olan rafinerilerin internet sitelerinden de alabilirsiniz. O nedenle mutlaka farklı platformlardan fiyat kontrolü yapın. Çünkü piyasada çok farklı fiyatlar dolaşıyor. Örneğin; 24 ayar gram külçeyi, 2 bin 118 liraya satan da 2 bin 360 liraya satan da bulunuyor. Devir hesap devri. Dolayısıyla eski alışkanlıkla altını kuyumcudan alacak olsanız bile önce karşılaştırma yapmanız belki gram başına 100-150 liraya varan avantaj elde etmenizi sağlayacaktır. Tabii bu sitelerin güvenilir olmasına dikkat edin.
KREDİ KARTIYLA ALIM İMKANI DA VAR
İnternetten altını kredi kartıyla tek çekimde alabiliyorsunuz (külçe altın alımında taksit yok). Bu, o anda nakdi olmayanlar için de önemli bir fırsat. Eğer hesap kesiminden hemen sonra altın alırsanız dönem borcu son ödeme gününe kadar yaklaşık 40 gün süre kazanmış olursunuz. Bu da nakdiniz olsa bile o nakdi bugünkü yüksek faizle 1 ay işletme fırsatı sunar. Örneğin; kartla 50 bin liralık altın alıp 1 ay sonra kart borcunu kapatmış olsanız, 50 bin lira nakdi de yüzde 42 faizle 30 gün vadeliye koysanız 1.640 lira faiz geliriniz olur. O süre içinde altın da yükselirse avantajınız daha da artar. Ancak nakit alımla kartlı alım arasında gram başına 80-100 lira fark olabiliyor. Bu fark iyi hesaplanmalı.
AYAR 22 MI, 24 MÜ OLMALI?
1 gram ve katları şeklinde satılan külçe altınlar 24 ayardır. Ancak artan altın fiyatları nedeniyle rafineriler daha düşük fiyatlı altınlar üretebiliyor. Bu noktada iki değişken devreye giriyor. Ya altının ayarı düşürülüyor ya da gramı. Şu sıralar piyasada stoklarda olan 0.10 grama kadar altın satılıyor olsa da altın rafinerilerinin 1 gramın altında altın üretimi artık yasak. Ayrıca 1 gramın altındaki altınların işçilik ve paketleme masrafı olduğundan örneğin 10 tane 0.10 gram altın almak (toplam 1 gram ediyor) ile 1 tane 1 gram altın almak arasında fiyat farkı oluşur. Bu fark çoksa avantajlı bir alışveriş olmayabilir, ona dikkat edilmeli. Bir de gerek kuyumcularda gerekse internet sitelerinde 1 gram fiyatının daha ucuz olduğunu görürseniz mutlaka ayarına dikkat edin. Örneğin; gram altın çoğu kuyumcuda veya internet sitesinde 2 bin 180 liradan satılırken, 2 bin lira gibi bir fiyat görürseniz kesinlikle ayarına bakın. Ucuz diye hemen hamle yapmayın. Çünkü bu ucuzluk 22 ayar, 24 ayar farkından kaynaklanabilir. Bütçeniz yeterliyse genelde 24 ayar altını tercih edin.
BU YILIN GETİRİ YILDIZI
Rekordan rekora koşan altın fiyatları yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 75’e yakın değer kazandı. Bir başka deyişle yatırımcısına en çok kazandıran yatırım araçlarının başında yer alıyor. Gelecek yıl altında daha iyi performans yaşanacağına yönelik artan beklentiler, bu değerli sarı metale yönelik talebi diri tutuyor. Yani vatandaşlar tasarruflarının bir kısmını altından yana kullanıyor. Kimi fiziki altın alıyor, kimi altın hesabı açtırıyor, kimi hisse alır gibi altın sertifikası almayı tercih ediyor. Bazıları da altın fonlarına yatırım yapmanın cazip olduğunu düşünüyor. Hangi yöntem tercih edilirse edilsin alırken ve satarken daha çok avantaj sağlamak temel hedeflerden biri olmalı. Bu noktada al-sat farkının en aza indirilmesi, anında nakde çevrilebilir olması, saklama riskinin minimize edilmesi gibi faktörler göz önünde bulundurulmalı.
FİRMALARIN KENDİ SİTELERİNE GÖZ ATIN!
İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) dışında Türkiye’nin önde gelen firmaları (Ahlatçı, Nadir Gold, İsgold, Atanur gibi) gram altın ve katlarını basıp satabiliyor. Piyasada birçok isim altında gram altın satışı görmek mümkün. Bu noktada ürünün sertifikalı olup olmadığına dikkat edilmeli. Firmaların bazıları Borsa İstanbul’a, bazıları Londra Külçe Piyasası Birliği’ne (LBMA) akredite olarak faaliyet gösteriyor. Bu firmalar standartlara uygun şekilde 995 veya 999 saflık derecesinde üretim yapıyor.
SİGORTALI GÖNDERİM
Sertifikalı altın çeşitlerini, söz konusu firmaların kendi internet sitelerinden kredi kartıyla veya havale yaparak almanız mümkün (havaleli fiyatı daha düşük oluyor!). Bu firmalar altını kartla aldığınızda sigortalı kargo ile adresinize ulaştırıyor. Gönderim sürecinde SMS’le sizi yönlendiriyor. Yani kuyumcudan almak kadar güvenli bir süreç var. Piyasada bu firmaların ürünleri çok yaygın olduğundan herhangi bir kuyumcudan aynı ürünü alacaksanız, firmanın sitesini de mutlaka ziyaret edip karşılaştırma yapın.
BANKA HESAPLARI
Kuyumcuya gidemem’, ‘Kredi kartıyla alırsam pahalı oluyor’ diyenler için bankada altın hesabı açarak, altın fonlarını tercih ederek veya hisse alır gibi altın sertifikası (ALTIN.S1) alarak altına yatırım yapma imkanı sunuluyor. Bankada altın hesabı açıp yatırım yapıldığında al-sat farkı haftasonu 130-140 lira, hafta içi ise 70-80 lira civarında oluyor. Bu hesaptaki altınlar istendiğinde nakde çevrilebiliyor ancak fiziki olarak alınamıyor. Banka hesaplarını fizikiye çeviren altın rafinerileri var. Ama bu tür uygulamalarda hesaptaki her 1.35 gram altın, 1 gram fiziki altına dönüşüyor. Dolayısıyla pek avantajlı bir yöntem değil.
FONLAR DA BİR SEÇENEK
Uzun vadeli altın yatırımı için yatırım hesabı açtırarak 7 gün 24 saat altın fonu alınabilir. Üstelik yılsonuna kadar alınan fonlarda vergi avantajı da var. 10 liraya bile altın fon alınabilir. Fiziki altın gibi saklama derdinden kurtarır. Günlük tek fiyat açıklanır, alım-satım farkı yok. Tüm bankaların mobil uygulaması üzerinden alım mümkün. Altın fonların performansı TEFAS’ta görülebilir.
DARPHANE SERTİFİKASI ‘ALTIN.S1’
Altın yatırımcısının en büyük derdi altın al-sat farkı. Ancak ‘ALTIN.S1’ yani ‘Darphane Altın Sertifikası’ bu farkı gramda 1 liraya kadar düşürüyor. Gramında 1 lira al-sat farkının olması, her gün kuyumcuya gitme derdinin bulunmaması, kazançtan vergi alınmaması, istendiği zaman fiziki altına dönüştürülebilmesi ‘ALTIN.S1’i son günlerde ilgi odağı haline getirdi. Her bir sertifika (1 lot) 0.995 saflığında 0.01 gram altını temsil ediyor. 100 lot sertifika 24 ayar 1 gram altına denk geliyor. Sertifikalar aracı kurumlar yoluyla (internet şube, mobil uygulama veya telefonla) Borsa Emtia Pazarı’ndan aynen hisse gibi, hafta içi saat 9.55-18.05 arası alınıp satılabiliyor. ALTINS1’in dünkü fiyatı 20.55 lira oldu. Yani gramı 2 bin 55 liraya denk geliyor. Hesabınızda 50 gram (5000 lot) ve üzeri altın varsa Darphane’den fiziki olarak altınlarınızı alabiliyorsunuz.
ÇEYREK Mİ, GRAM MI?
24 ayar gram altın almak, çeyrek gibi 22 ayar ziynet altın almaktan daha avantajlı oluyor. Çünkü çeyrekte eski tarih nedeniyle değer kaybı yaşanırken, 24 ayar gramda böyle bir kayıp olmuyor.
