Giriş
Türkiye genelindeki tüm Hazine arazilerinin taranacağını belirten Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, “Şu anda binlerce Hazine arazisinin işgal altında olduğunu tahmin ediyoruz. Bu arazilerin hepsini boşaltıp kaynağa dönüştüreceğiz. Bunda çok kararlıyız” dedi. İstanbulluya ‘Yarısı Bizden’ müjdesi de veren Özhaseki, aralıkta detayların netleşeceğini söyledi. Bakan Özhaseki ayrıca deprem bölgesindeki beton fırsatçılarının geri adım attığını belirtti.
Afyonkarahisar’da bir dizi temaslarda bulunan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Hazine arazilerinin satışına ilişkin çalışmalardan kentsel dönüşüme ve deprem bölgesindeki fahiş beton fiyatlarına kadar birçok konuda sorularımızı yanıtladı. Hazine arazilerini satarak kendilerine kaynak oluşturacaklarını ifade eden Özhaseki, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı altında kurulan Kaynak Geliştirme Genel Müdürlüğü’nün ülke genelinde arazi taraması için hazırlıklara başladığını söyledi.
ÖNCELİK İHTİYAÇ SAHİBİNE
Arazilerin taranıp planlandıktan sonra halka arz edileceğini belirten Bakan Özhaseki, “Şu anda binlerce Hazine arazisinin işgalli olduğunu tahmin ediyoruz. Bu konuda duyumlar alıyoruz ve yakın takipteyiz. Bu arazilerinden mafyatik adamlar istifade ederken neden tutalım o arazileri. Hepsini boşaltıp, hazırlayacağız ve kaynağa dönüştüreceğiz. Burada çok kararlıyız” dedi. Arazilerin öncelikle konut ihtiyacı olanlara çok düşük bedellerle satılacağını vurgulayan Özhaseki, bu yolla konut ve kira fiyat artışlarının da dengeleneceğini aktardı.
DÖNÜŞÜMDE YENİ KURALLAR
Kentsel dönüşümde hak sahiplerinin anlaşması ve daha sonra ruhsat aşamasında üçte iki çoğunluk aranıyordu. Çoğu yerde bu çoğunluğa ulaşılamadığı için dönüşüm faaliyetleri başlayamıyor ya da yavaşlıyordu. Kısa süre önce kabul edilen düzenlemeyle kentsel dönüşümde yüzde 50+1 (salt çoğunluk) şartı getirilmişti. Kentsel dönüşümde köklü değişiklikler getiren söz konusu düzenlemeye ilişkin farklı eleştiriler gündeme gelmişti. Bu eleştirileri hatırlattığımızda Bakan Özhaseki, şunları söyledi:
NÜFUSUN YÜZDE 70’İNİ KAPSIYOR
“Türkiye’nin topraklarının yüzde 66’sı birinci ve ikinci derecede deprem bölgesi. Nüfusumuzun yüzde 70’ten fazlası da buralarda yaşıyor. Son 100 yılda 6 üzeri deprem sayısı 226. Ölen insanımız 130 bin. Maddi hasar söylenecek gibi değil. En son 6 Şubat depremlerinin maliyeti 110 milyar dolar. Böyle bir ülkede yapılması gereken tek şey erken tedbir almak. Binaları ve işyerlerini güvenli hale getirmek. Bunun da bir tek yolu var: Kentsel dönüşüm.”
36 MİLYON KONUT VE İŞYERİNDEN 6 MİLYONU RİSKLİ
Türkiye’de 31 milyon konutun, 5 milyondan fazla da ticari işletmenin (ünite) olduğuna dikkat çeken Bakan Özhaseki, “Toplamda 36 milyon bir bağımsız bölüm bulunuyor. Bunların içinde 6 milyonu riskli. 2 milyon binanın acilen dönüşmesi gerekiyor. Bunu hızlandırmaktan başka çaremiz yok” diye konuştu. 2012 yılında çıkan kentsel dönüşüm yasasını anımsatan Özhaseki, “Aradan 11 yıl geçmiş dönüştürebildiğimiz toplam konut sayısı 2.2 milyon. 400 bin konutun dönüşümü de devam ediyor. Toplamı 2.6 milyon. Yakında büyük bir deprem olacaksa bu sayılarla biz kendimizi kurtarabilir miyiz?” ifadelerini kullandı.
SON 11 YILDA BÖYLE BİR ŞEY OLDU MU?
İstanbul’da yaklaşan 7 üzeri depremin öngörüldüğünü hatırlatan Özhaseki, şöyle devam etti: “Bir an önce bizim başlamamız lazım. İstanbul’daki engelleri biliyoruz. Bu engelleri aşacak ve kötü niyetli insanların önünü kesecek şekilde bir yasa tasarısı hazırladık. AK Parti Grubu’na anlattım eksikleri düzelttik. Arkasından MHP’ye anlattım. CHP, İYİ Parti ve HDP’li vekillere de anlattık ve katkı sunmalarını istedik. Kendileri de teşekkür etti. Meclis’te de çok itiraz olmadı. İdeolojik takıntısı aklının önüne geçmiş olanlar var ve ‘Bu, mülkiyet hakkını zedeler. Sultanbeyli’dekinin evini alacaksınız Kadıköy’dekine vereceksiniz’ diyorlar. 11 yıldır yasa yürürlükteydi. Böyle bir şey gören oldu mu? Yasayla sadece mahkemelerin yürütmeyi durdurma verdiği cümleyi değiştirdik...”
10 KAT CEZAYI DUYAN BETON FIRSATÇILARI GERİ ADIM ATTI
Deprem bölgesinde beton fırsatçılarıyla ilgili yoğun şikayet aldıklarını belirten Bakan Mehmet Özhaseki, şu bilgileri paylaştı: “1.250 lira olan 1 metreküp betonun fiyatını neredeyse 3 bin liraya çıkaranlar var. Kendileriyle bir toplantı yaptım ve ‘Yüzde 20’ye kadar sizin için makuldür. Eğer bunu daha da artırarak devam ettirirseniz iki tane yolumuz var. Ya OHAL ilan edeceğiz (Gerekirse el koyma hakkımız da var) ya da cezaları artıracağız. Ticaret Bakanımız (Ömer Bolat) da kendileriyle görüştü. Şu anda betoncular satış fiyatında indirim yapmayı teklif ediyor. Ayrıca fırsatçılık yapmama konusunda söz verdiler. Yoksa yeni yasa geliyor. OHAL gelmese bile cezalar 10 kat fazla uygulanacak.”
YETER Kİ YAPIN HER DESTEĞİ VERECEĞİM
Muhalefetin kentsel dönüşümü, ‘rantsal dönüşüm’ olarak nitelendirmesine tepki gösteren Özhaseki, “Ey muhalefet ne olur doğru düzgün bir kentsel dönüşüm yapın da alnınızdan öpeyim. Bakanlıkta sizin bir ağabeyiniz oturuyor, AK Partili biri oturmuyor. Sonuna kadar kapılar açık. Gelin, hodri meydan. Elimde ne imkanlar varsa seferber edeceğim. Yeter ki yapın” ifadelerini kullandı.
İSTANBULLUYA ‘YARISI BİZDEN’ MÜJDESİ
Geçtiğimiz aylarda yaklaşık 1.5 milyon adet riskli bağımsız bölüm stokunu barındıran İstanbul için dönüşüm hareketini hızlandıracak ‘Yarısı Bizden’ kampanyası başlatılmıştı. Buna göre devlet inşaat maliyetinin yarısını belli kriterlere göre karşılayacak. İstanbul’daki 1 milyon 20 bin vatandaşın kampanyaya müracaat ettiğini belirten Bakan Özhaseki, “1 Aralık itibarıyla bu konuya ağırlık vereceğiz. Nerelerde, nasıl bir program uygulayacağımızı açıklayacağız. Şartnamesini belirleyeceğiz” diye konuştu. Bu projede TOKİ’nin rolüne de dikkat çeken Özhaseki, şöyle dedi: “TOKİ, 20 yılda 1.2 milyon konut yaptı. Buna baktığımızda yıllık konut yapım kabiliyeti 60 bin civarı. Dolayısıyla 1 milyon 20 bin konutun dönüşümüyle ilgili bir kaç formül var.”
100 BİN KÖY EVİ ‘ÇELİKTEN’ YAPILACAK
Deprem bölgesinde 100 bin köy evine ihtiyaç olduğunu söyleyen Özhaseki, “Bu konutlar hafif çelikten yapılacak. Her bir evi 100 metrekareden hesaplarsak, 4 ton civarı çelik gerekiyor. İçine taş yünü koyuyoruz. Yalıtım olarak da tuğladan çok daha avantajlı. Normal beton konuttan yüzde 10-20 maliyetli olsa da sağlam olsun diye çelikten yapacağız. Bir iki çelik firmasıyla görüştüm. Onlar tonunu 750 dolardan verebileceklerini söylediler. 4 ton çelik gidiyorsa 3 bin dolar tutuyor. Temelin maliyeti de 500 bin lira civarında” dedi.
