Giriş
Tatiller, seyahatler, yapılandırma ödemeleri, internetten alışverişler, bol taksitler... Kısacası kredi kartına aşırı bir yüklenme söz konusu. Sadece ilk 7 ayda kredi kartıyla yapılan alışveriş 788 milyar lirayı, nakit çekimi ise 77 milyar lirayı buldu. Harcarken iyi ama işin rengi borç ödemeye gelince değişiyor. Borcu borçla çevirmek de nafile, bu yöntem cepteki deliği büyütüyor. Özetle yönetilemeyen kart borcu daha büyük sorunları beraberinde getiriyor. Peki ne yapmalı?
SINIR KOYUN: Her ay harcayacağınız limiti önceden belirleyin ve bu limite sadık kalın. Çoğu mobil uygulamada kart limit ayarlama menüsü vardır. Belirlediğiniz limite gelince sizi uyarır ve yaptığınız harcamanın boyutunu o anda görmenizi sağlar.
BÜTÇENİZİ AŞMAYIN: Aylık bütçenizi aşan bir kredi kartı limiti belirlemekten kaçının. Aylık borç miktarınız kazandığınız paradan fazlaysa kredi kartı ödemelerinizde sorun oluşması kaçınılmaz. Bu nedenle kredi kartınızın toplam limitini bütçenize uygun bir tutar olarak belirlemenizde fayda var.
TAM BİR KISIR DÖNGÜ: Asgari ödeme kısır döngüsü gibi kart borcunu başka bir kartla kapatmak da yapılacak en büyük hatalardan biridir. Bu yöntemle aslında borç da kapanmıyor; borç borcu doğuruyor. Eğer böyle bir alışkanlığa sahipseniz bunun farkına vararak bankanızla görüşebilir ve borcunuzu yapılandırmasını isteyebilirsiniz.
AYLIK GELİRE GÖRE LİMİT
Öncelikle kredi kartı özgürlüğünün hangi durumlarda sona ereceğini ve oluşturacağı negatif notun sonraki dönemlerde karşınıza nasıl çıkacağını iyi hesap etmek gerekiyor. Kart limiti aylık gelirin 4 katıyla sınırlı. Gelir beyan edemeyene rehin sözleşmesiyle bankadaki nakdine göre limit tanımlanabiliyor. Kart, borcunu zamanında tam ödeyenler için hayatı kolaylaştıran önemli bir araç. Ancak kart borcu zamanında ödenmeyince durum değişiyor. Süreç şöyle işliyor:
ADIM ADIM KARA LİSTE
1- Vadesi gelen herhangi bir borcun 90 gün (eylül sonuna kadar 180 gün olarak uygulanıyor) içerisinde ödenmemesi durumunda tahsili gecikmiş alacak statüsüne geçiyor ve idari takip süreci başlatılıyor.
2- Bu süreçte banka, müşterisine sözlü veya yazılı olarak ulaşıp borcunu ödemesini hatırlatıyor.
3- Aynı zamanda borca gecikme faizi (yüzde 2.28) işlemeye devam ediyor. Gecikme faizi, mevduat faiz ortalamasına göre aylık ilan ediliyor.
4- Banka, takip süresinin sonunda söz konusu borç gecikmesini Kredi Kayıt Bürosu’na (KKB) yaptığı aylık bildirimlerde belirtiyor. Diğer bankalar tarafından da görülen bu durum, tüketicinin kredi risk notunu düşürüyor.
5- Daha sonra da yasal takip başlıyor. Yani banka, alacağın yasal yollardan tahsili için gerekli hukuki işlemleri başlatıyor.
‘ASGARİ’ İLE BORÇ ÇEVİRMEYİN
KREDİYLE KAPATIN
Kredi kartı asgari ödeme tutarı hesaplaması daha önce kartın kaç yıllık olduğuna ve limite göre belirlenirken şu an tüm kartlar için aynı oran uygulanıyor. Bu oran da son düzenlemeyle yüzde 20 olarak belirlendi. Yani 10 bin liralık dönem içi harcamanız varsa en az 2 bin lirasını ödemeniz gerekiyor. Asgari ödemeyle borç çevirme hatasına aman düşmeyin! Çünkü asgari ödeme dışında kalan tutar için faiz işlemeye devam eder ve yük artar. İmkanınız varsa düşük faizle kredi çekip kart borcunu toptan kapatın. Asgari tutar yerine kredi taksidi ödeyin. En azından faizi ve maliyeti sabit kalır.
ÜST ÜSTE ÖDENMEZSE...
- Bir takvim yılı (1’inci aydan 12’inci aya kadar olan dönem) içerisinde 3 kez ‘asgari tutar ödemesi’ geciktirilen kredi kartının nakit kullanımı durduruluyor.
- ‘Üst üste üç kez asgari ödemesi yapılmayan’ kredi kartı kullanıma tamamen kapatılıyor.
- Kapatılan kredi kartının kullanıma açılması için tüm dönem borcunun ödenmesi gerekiyor.
TAKSİT BÜYÜSÜNDEN KURTULUN
Her alınan ürünün taksitlerle uzun vadede ödenecek olması, harcama yapana cesaret verir. Ancak bu para sizin cebinizden çıkacak. Üstelik her ürün için küçük gibi görünen taksitler dönem sonunda aylık gelire göre önemli miktarlara ulaşıp sizi yanıltabilir. O nedenle düşük tutarlı alışverişte taksidi tercih etmeyin. Bol ve uzun taksit, kartınızın limitini de ipotek altında tutar. Yani acil ihtiyaçta kart limitiniz imdadınıza yetişemez.
1 ADETLE KONTROL RAHATLIĞI
Banka müşterilerinin cebinde ortalama 2 kredi kartı bulunuyor. 2 kartın hesabını takip etmek, ödeme tarihlerini de yönetmek zor olur. Zaten cepte ne kadar kart olursa olsun limit gelirin 4 katıyla sınırlı. Dolayısıyla diğerini iptal edip tüm limiti tek kartta toplayabilirsiniz. Bu şekilde kontrol daha da kolaylaşır. Buna karşılık bir kartın borcunu diğeriyle kapatma hatasına düşmeyin. Kart faizleri krediden bile yüksek olduğundan zarar da büyük olur.
GECİKEN HER GÜN FAİZ İŞLER!
Kredi kartı ödemesinin zamanında yapılmaması durumunda, mevcut dönem borcunun asgari ödeme tutarına kadar olan kısmı için yüzde 2.28 gecikme faizi, asgari tutar dışında kalan dönem borcu için ise aylık akdi faiz (yüzde 1.98) uygulanıyor. Kredi ve kredi kartlarının geç ödenmesi durumunda uygulanacak olan faiz sadece anapara üzerine işletilebiliyor.
Bankalar kredi kartı borcunuzdan dolayı faiz üzerine faiz işletemiyor. Örneğin; 10 bin liralık bir dönem borcu için hiç ödeme yapılmazsa 30 gün sonra buna 245 lira faiz ekleniyor. Bu tutara, işletilen faizin TL karşılığının yüzde 15’i ‘Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF)’ ve yüzde 5’i kadar da ‘Banka Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV)’ dahil.
NAKİT ÇEKERKEN BİR DAHA DÜŞÜNÜN
Karttan nakit (avans) çektiğinizde hemen faiz işler. Bu faize nakit avans faizi denir. Şu anda aylık yüzde 1.98 olan bu faiz, kartınızla yaptığınız nakit çekim işlemleri için işlem tarihinden itibaren ödeme tarihine kadar işletilir. 12 ay vadeli 5 bin lira çeken bir kişi vade sonunda BSMV, KKDF dahil 5 bin 805 lira öder.
BUNLARI AKLINIZDA TUTUN
- Kart limitine göre değil gelirinize göre harcama yapın.
- Dönem sonu borcunun tamamını ödeyin. Asgari ödeme tuzağına düşmeyin.
- Hem taksitle ürün alıp hem de asgari ödeme yaparsanız, aldığınız ürünün fiyatı astarından pahalıya gelir.
- Acil, küçük tutarlar ve kısa süreli olanlar dışında nakit ihtiyacınızı kredi kartından asla karşılamayın.
- İdari takipteyseniz bankanızdan kaçmayın, irtibata geçin ve mağduriyetinizi samimi olarak anlatın.
- Kendi bankanız yapılandırmayı kabul etmezse diğer bankaların kapısını çalın. Borç transferini deneyin.
- Birden fazla kredi kartıyla uğraşmak yerine limitlerin hepsini tek bir kartta toplayın. Ödemesi ve kontrolü kolay olur.
- Kredi kartınızın hesap kesim tarihini maaşınızın yattığı tarihten sonraki bir tarihe göre belirleyin. 10 günlük son ödeme süresini bu şekilde geçmemiş olursunuz.
- Kart aidatı da bir maliyet. Buna karşılık her banka üyelik ücreti olmayan kart sunmak zorunda. Aidat ödemek istemiyorsanız bunu talep edin.
