Giriş
Pandemi sonrasında kapanma yaşanmadan devam eden eğitimde, erken kayıt sezonu da açıldı. Özellikle bu yıl erken kayıt yaptırmanın avantajı önemli hale gelecek. Çünkü gecikilen her ay artan maliyetlere paralel okulların fiyatlarda ciddi artış yapması kaçınılmaz görünüyor. Şimdiden yapılacak işlemle borcu 12 aya varan taksitle ödemek mümkün.
Koronavirüs nedeniyle 2020 yılında eğitim hayatında olağanüstü günler yaşanmıştı. Ancak aşılamanın artması ve alınan önlemler sayesinde 2021-2022 eğitim yılında şu ana kadar bir aksaklık yaşanmadı ve okulların yüz yüze eğitimden vazgeçmesi gibi bir durumla karşılaşılmadı. Pandemi gündemden düşmüş değil. Şimdi de virüsün Omikron varyantı tedirginlik yaratıyor. Ancak gelinen noktada kapanmayı gerektirecek bir salgın söz konusu değil.
HER AY DEĞİŞİYOR
İşte yine koronavirüs gölgesinde bir sonraki eğitim, öğretim yılının hazırlıkları başladı. Özel okulların her yıl devreye aldığı erken kayıtlar ocak itibarıyla hızlandı. Erken kayıt sayesinde okullar sonraki dönemin planlamasını yapabiliyor. Okulların önünü görmesini kolaylaştıran bu sistem velilere de önemli avantajlar sağlıyor.
Özellikle kur dalgalanmalarının sert hissedildiği bu yıl erken kayıt avantajı daha önemli hale gelmiş durumda. Çünkü her kalemde görülen fiyat artışları eğitim maliyetlerini de etkiliyor. Bu kapsamda okul fiyatları da her geçen ay hatta hafta artış gösterebilir.
‘KDV İNDİRİMİ YENİDEN DEVREYE ALINIRSA FİYATLAR DÜŞER’
2019-2020 öğretim yılında tavanın yüzde 14.6, 2020-2021 döneminde yüzde 24.8 olduğuna dikkat çeken Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, şunları aktardı: “Gelecek sene için enflasyona göre yüzde 62.98. Ama okullar bu oranı uygulamak zorunda değil. Biz velileri de korumak zorundayız. Ancak elektrik, doğalgaz ve akaryakıt maliyetimiz şu anda yüzde 70-80 arttı. Devlet öğretmenlere ocakta yüzde 30.5 zam yaptı.
Temmuzda da en az yüzde 7 artış yapılacak. Biz de benzer artışlar yapmak zorundayız. Asgari ücret artışı da yüzde 50.5 olmuştu. Böyle bir ortamda 2020 döneminde devreye alınan Katma Değer Vergisi (KDV) indirimi (yüzde 8’den 1’e düşürülmüştü) tekrar gündeme getirilmeli. KDV indirimi devreye alınırsa, okul fiyatlarında yüzde 7’lik bir düşüş olur. Bunun yanında velilerin okul ücretlerini ödemesini kolaylaştırmak için düşük faizli kredi imkanları sağlanabilir.”
YÜZDE 63’Ü AŞAMAZ
Okul fiyatlarındaki artış yasalarla sınırlı. Bu sınır da bir önceki yılın tüketici (TÜFE) ve üretici (ÜFE) enflasyonu ortalamasına, 5 puan eklenerek bulunuyor. 2021 verilerine göre; yıllık TÜFE yüzde 36.08, yıllık ÜFE ise yüzde 79.89. Buna göre; ortaya çıkan rakam yüzde 62.98 oluyor. Bu, tavan artış tutarı.
Ancak şu anda erken kayıt alan okulların hiçbirinde bu oran uygulanmıyor. Ancak artış oranları da çok düşük değil. Yüzde 30-40 civarında değişiyor. Yasaya göre özel okulların mayıs sonuna kadar ücretlerini açıklama hakkı var. Ama en düşük zam farkı ise ocak ayında uygulanıyor. Gecikilen her gün için rakamlar yukarı çıkıyor. İmkanı olanların bu avantajlı günleri değerlendirmesi önemli.
TAKSİT İMKANI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), son dönemde bazı ürünlerde taksit sayısını düşürse de eğitim ödemelerinde değişiklik yapmadı ve 12 aya kadar taksite izin veriyor. Dolayısıyla ödemeyi, senetle veya kartla taksitler halinde ödemeniz mümkün. Bazen okul yönetimi karta taksit uygularken yüzde 3-5 civarı fark alabiliyor.
YEMEK, KIYAFET, KİTAP...
Artık okullar yemek, kırtasiye, servis ve kıyafet paralarını ayrı ayrı almaya başladı. Dolayısıyla erken kayıt sırasında bu hizmetlerin ve ürünlerin fiyatını şimdiden kestirmek çok güç. Maliyet artışına bağlı olarak yeni eğitim döneminde bunların fiyatları netleşmeye başlayacaktır. İmkanı olan bu yılki kıyafetleri gelecek yıl için muhafaza etsin. Çocuğun bedenine uyarsa en az 3-4 ay daha maliyetten kurtulmuş olursunuz. Ayrıca ikame daha ucuz kıyafetleri de zamanı gelince araştırmak bütçenize katkı yapar.
SERVİS AYLIK ÖDEME SEÇENEĞİ
Servis ücretleri tarihte ilk kez bu yıl ara dönem artışı yaptı. İllere göre değişen ücretler revize edilerek 1 Ocak itibarıyla yürürlüğe konuldu. Yeni eğitim döneminde de artış olması muhtemel. O nedenle servis ayarlama işini okulların açılmasına yakın bir tarihte yapın.
Bu süreçte eğitim takviminin nasıl ilerleyeceğini görür ve başta ödeyeceğiniz peşin servis ücretinin iadesini almak için uğraşmazsınız. Yine olası aksamaları da göz önünde bulundurarak ‘kullan-öde’ modeliyle, çocuğun okula gittiği dönemleri kapsayacak şekilde aylık ödeme yapmanız şimdilik daha iyi bir seçenek olarak duruyor.
YASAL CAYMA HAKKI
Erken kayıt yaptırdıktan sonra hayatın olağan akışını etkileyen gelişmeler olabilir veya başka bir okula kayıt gündeme gelebilir. Bu durumda veliler erken kayıttan cayabilir. Böyle olunca yasal olarak özel okulların da ödediğiniz tutardan yüzde 10 cayma bedeli alma hakkı bulunuyor. Örneğin 40 bin lira ödediniz. 4 bin lirası cayma bedeli olarak alınabilir. Tabii bu kesinti okul yönetiminin inisiyatifinde.
SÖZLEŞMELER ÖNEMLİ, DİKKATLE OKUNMALI
Aşılamayla virüs etkisi azalsa da mutasyon varyantlar yine tehdit olmayı sürdürüyor. Yani kapanma dahil her ihtimali göz önünde tutmakta fayda var. Bu durum da ister istemez belirsizlik yaratıyor. 2020’nin Mart-Haziran döneminde eğitime ara verildikten sonra (telafi eğitimi olsa da) velilerle okullar arasında ücret iadesi konusunda büyük sorunlar yaşanmıştı.
Çoğu okul söz konusu dönem için ücret iadesine yanaşmamıştı. Servis, birçok okulda dışarıdan alınan bir hizmet. Peşin ödenen ücretleri maalesef çoğu servisçi iade etmedi. Hakem heyetlerinin ve mahkemelerin yolunu tutan çok fazla veli var. Benzer sorunları yaşamamak için kayıt döneminde okul yönetimiyle bu durumu netleştiren sözleşmelere imza atmakta fayda var.
