Giriş
Fiyatları ne olursa olsun vatandaşlar altın almaya devam ediyor. Nakdi olan peşin alırken, cebinde o anda parası olmayanlar kredi kartına sarılıyor. Plastik kartı, simyacı gibi altına dönüştürdüğünü düşünenler, bu nedenle altının sağlayacağı faydadan çok zarar edebiliyor. İşte tüm yönleriyle kartla altın alışverişinin detayları...
Altın, düşse de yükselse de Türk halkı için vazgeçilmez bir metal. Altını bazıları enflasyon riskine karşı bir koruma aracı, bazıları da jeopolitik risk ve ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman olarak görüyor. Fonlar ve banka hesapları üzerinden altına yatırım yapılabilirken, fiziki altını tercih edenlerin sayısı da oldukça fazla. Altın alımlarında genelde nakit kullanılsa da son yıllarda kredi kartıyla alım yapanların arttığı görülüyor. Sosyal medyada kartla altın almanın avantajlı olduğunu savunan paylaşımlar da dikkat çekiyor.
400 LİRAYI AŞAN FARK OLUŞUYOR
Altını kuyumcudan nakit almak ile kredi kartıyla almak arasında önemli fiyat farkı bulunuyor. Kuyumcularda küpe, bilezik, kolye gibi kuyum sınıfına giren altınlara yasal mevzuat gereği 3 taksit imkanı var. Ancak bu tür altınların hem ayarı düşük (14-18 ayar gibi) hem de al-sat fiyat farkı daha fazla. Dolayısıyla altın yatırımcısı daha çok 24 ayar gram veya çeyrek altın talep ediyor. Ancak külçe ve cumhuriyet altınlarının alımında taksit yok. Kartla alımlarda tek çekim yapılıyor. Kuyumcudan gram altın alındığında yüzde 10’a varan komisyon ekleniyor. Yani dün itibarıyla fiyatı 2 bin 400 lira olan gram altının kartla kuyumcuda fiyatı 2 bin 600 liraya çıkıyor. Yine aynı altını örneğin; İstanbul Altın Rafinerisi’nin (İAR) resmi satış sitesi ‘gramaltin. com’dan 2 bin 740 liraya, ‘nadirgold.com’dan 2 bin 793 liraya alabiliyorsunuz. Arada 400 liraya varan fark söz konusu. Dolayısıyla altında ani bir artış beklenmiyorsa kart altın almak pek avantajlı gibi durmuyor.
BUNLAR AKLINIZDA OLSUN!
* Altın fiyatları sürekli olarak değişir. Almadan önce piyasa fiyatlarını araştırın ve güncel değerleri kontrol edin. Anlık fiyat değişimlerine karşı dikkatli olun.
* Almayı düşündüğünüz altının kalitesini ve saflığını öğrenin. İnternette ucuz gibi görünen altınların 24 ayarın altında olabileceğini unutmayın.
* Altın alımı yapmadan önce satıcının güvenilirliğini araştırın. Altın fiyatlarındaki artış nedeniyle gerçeğinden ayrıt edilemeyen sahte altınlar piyasada dolaşmaya başladı.
* Alım yaptığınız yerin iade ve garanti politikalarını dikkatlice inceleyin. Çoğu e-ticaret platformu altında iadeyi kabul etmiyor.
* Paket olarak aldığınız gram altının barkodunu, pakette oynama olup olmadığını, altındaki damgaları kontrol edin.
OLMAYAN PARANIN CAZİBESİ
Sosyal medyada yer alan yaklaşımların bazıları şöyle:
* “Bir ay sonra satmak için almıyoruz bunu. Ortalama en az 6 ay vadeyle tutuyoruz. Onu geçtim hiç paran yokken bir anda para kazanmış oluyorsun.”
* “Şu enflasyonda kartla altın almak halen mantıklı, simyacı gibi plastik kartı altına çevirmeye devam.”
* “Kredi kartı olmadan önce bu kadar altını kenara para atarak alamıyordum. Şimdi rahatlıkla alabiliyorum.” Peki işin doğrusu ne? Kartla altın alıp birikim yapmak ne kadar mantıklı? Hangi durumlarda kartla almak fayda sağlar? Sizin için araştırdık...
RİSK ALMAYA DEĞER Mİ?
Kredi kartı o anda parası olmayan için cansuyu gibi imdada yetişiyor. Ekstre kesim tarihinden bir gün sonra altın alanlar son ödeme gününe kadar yaklaşık 40 gün vade kazanmış oluyor. Ancak gram altın başına 400 liralık fark bu sürede kapanmayabilir. Altın yükseldiği gibi tam tersi düşebilir de. Sürekli artacak öngörüsüyle altın almak, üstelik bunu fark vererek kartla almak doğru hamle olmayabilir. Şayet uzmanlar altında çok hızlı bir artış öngörüyorsa, dövizde bir atak bekleniyorsa altın öne çıkabilir. Ama mevcut konjonktürde böyle bir ihtimal öngörülmüyor. Dolayısıyla bugün kartla daha pahalıya alınan altının borcu 40 gün sonra yerinde sayıyorsa hatta daha da aşağıda olacaksa durup tekrar düşünmek gerekiyor.
UZUN VADE MANTIĞI
Altın alanlar son 1 yılda iyi kazandı. Bundan sonraki 1 yıllık süreçte de aynı kazancı sağlayacak diye bir şey yok. Dolayısıyla yüksek nakit avans faizinin ve komisyonun olduğu bir ortamda 6 ay, hatta 1 yıl sonrasını düşünerek altın alırken muhtemel kazancı da iyi planlamak gerekiyor. Kredi kartıyla sadece altın alınarak tasarruf yapılmaz. BES hesabı açıp katkı payınızı kartla ödeyebileceğiniz gibi, bankaların sunduğu birikim hesaplarıyla da kredi kartı talimatı vererek farklı enstrümanlara düzenli yatırım yapmak mümkün.
AVANS ÇEKİP ALANLAR İÇİN İNCE HESAP
Kredi kartı harcamalarını frenlemek için peş peşe düzenlemeler yapıldı. Mart ayı başında nakit avans taksit sayısı 12’den 3’e indirilmiş, nakit çekilebilecek limit de kullanılabilecek kart limitinin yüzde 20’si ile sınırlandırılmıştı. Ardından nakit avans kullanımı ile kredili mevduat hesabından (KMH) para çekiminde aylık yüzde 4.42 olan faiz yüzde 5’e yükseltilmişti. Nisanda da yüzde 3.66 olan alışveriş faizi yüzde 4.25’e, gecikme faizi yüzde 3.96’dan yüzde 4.55’e çıkarılmıştı. Dolayısıyla nakit avans çekip geri ödemenin maliyeti bir hayli yüksek.
MALİYETİ NE KADAR OLUR?
Peki nakit çekip almak, kartla tek çekim almaya göre avantajlı mı? Kredi kartından 2 bin 400 lira çekip kuyumcudan 1 gram altın alınabiliyor. Bu tutarı 3 taksitle karttan nakit avans olarak çekenler vade sonunda 320 lirası faiz ve vergi olmak üzere toplam 2 bin 740 lira geri ödeme yapıyor. Dolayısıyla 3 ay süre kazandıran bu yöntem, kartla 2 bin 800 liralara ulaşan tutarlarla gram altın almaktan avantajlı görünüyor. Öte yandan şu detayı da atlamadan belirtmekte fayda var: 2 bin 400 lirayı bugün yüzde 55 faizle 3 ay değerlendiren vade sonunda 306 lira (yüzde 13) kazanıyor ve para 2 bin 706 lira oluyor.
NAKİT YARATMANIN FORMÜLÜNÜ BULMUŞLAR E-ALTINDA FİYATA AMAN DİKKAT!
Son dönemde e-ticaret sitelerindeki ‘altın havale (e-altın)’ satışları dikkat çekiyor. Burada alışverişi yine kredi kartıyla yapıyorsunuz. Ancak fiziki bir altın alımı söz konusu olmuyor. Aldığınız altın, cumartesi ve pazar günleri hariç hafta içi 9.30-16.45 saatleri arasında yazdığınız IBAN hesabınıza havale yapılıyor. Hesabınıza gelen gram altını istediğiniz saatte o günkü banka fiyatıyla satabiliyorsunuz. Bu yöntemi daha çok karttan nakit avans çekim limiti tükenenler tercih ediyor. Yani bu yöntemle karttan nakit çekmeden nakit yaratmayı sağlıyor. Ancak havale altın fiyatı, kredi kartıyla alınan fiziki altın fiyatından 150-200 lira daha pahalı. Gram altın 2 bin 400 lirayken, e-ticaret sitelerindeki havale altının gram fiyatı 3 bin lirayı buluyor.
*Simyacı, farklı karışımlarla değerli metal elde etmeye çalışanlara deniyordu.
