Giriş
Yaz bitmek üzere ancak mevsime özel sebze ve meyve fiyatları halen yüksek seyrediyor. Üstelik market, pazar ve seyyar fiyatları arasında da uçurum dikkat çekiyor. Örneğin; marketlerde 19 liraya kadar çıkan domatesi pazarda 8-9 liraya alabiliyorsunuz. Seyyar satıcılarda ise bu fiyat 7 liraya kadar düşüyor. 5 kiloda 50 lira kâr mümkün. Bunun da yolu ‘fiyat avcısı’ olmaktan geçiyor!
TEZGAHLARI DOLAŞTIK
Kış aylarında fiyatı ateş pahası olan, yendiğinde ise tadı, tuzu olmayan sebze ve meyvelerin şimdi tam zamanı. Ancak hem konservecilerin hem de sebzeleri taze taze derin dondurucuya atacak olanların gözü fiyat etiketlerinde. Yaz aylarında ‘düşecek’ umuduyla beklemeye geçilse de ağustosun ortasına geldik. Ancak başta domates olmak üzere fiyatlar, verime, bolluğa ve sıcak havaya rağmen arzu edilen seviyelere inmedi. Fiyat araştırması yapmak için geçen hafta hem pazarı hem de market raflarını gezdik. Bir de sokaktan geçen seyyar satıcıları durdurduk.
5 KİLOGRAMDA 50 LİRA FARK
Gözlemlerimize göre örneğin; marketlerde salkım domates 19 liraya kadar çıkıyor. En ucuz tarla domatesi 12 liranın altına inmiyor. Pazarda ise domatesin kilosu 8-9 liradan başlıyor. Cinsine göre fiyatlar değişiyor. En ucuz domates ise halkın son dönemde büyük ilgi gösterdiği seyyar satıcılarda. Seyyarlarda domates 7 liraya kadar iniyor. Yine marketlerde 20 lirayı aşan sivri biber pazarda 10 liradan alıcı buluyor. Hemen hemen her üründe benzer farklar söz konusu. Sadece 5 kilogramlık domateste bile market-pazar arası yaklaşık 50 lira fark oluşuyor. Bazen marketler de seçili ürünlerde daha cazip olabiliyor.
MUTLAKA KARŞILAŞTIRIN
Haftalık ihtiyaçları alt alta sıraladığımızda en uygun fiyatlı sebzenin alınması halinde bile 250-300 lira gibi tasarruf sağlanması mümkün. Ancak tüketiciler işin kolayına kaçıp kendisine en yakın yerden alışveriş yaptığından pazar araştırmasıyla uğraşmıyor veya seyyar satıcıların anonsunu duyduğunda merak edip bakmıyor. Eğer bu güncel fiyatlar cep yakıyorsa biraz zahmete katlanıp marketleri ve pazarları gezip her tezgahın fiyatını karşılaştırmak gerekiyor.
DAHA DA DÜŞMESİNİ BEKLEMEDEN HAZIRLIK YAPIN
Şu anda fiyatlar bu seviyedeyse havalar soğumaya başlayınca düşmesini beklemeyin. Kışın daha pahalıya sebze tüketmek istemiyorsanız en uygun fiyatlısını bulduğunuz sebze ve meyveyi almanızda fayda var. Eylül ortasına kadar bu şekilde ihtiyaçlarınızı alarak konserve yapabilir ya da uygun porsiyonlarda doğrayıp çiğden direkt dondurabilirsiniz.
TATİL DÖNÜŞÜ YEREL ÜRÜNLER
Ağustos sonu itibarıyla tatilden dönüşler hızlanacak. İşte bu dönüşleri de fırsata çevirmelisiniz. Çünkü sebze ve meyvenin yetiştiği yere yani kaynağına ne kadar yakınsanız o kadar uygun fiyatlı ürün bulma şansınız artar. Dönüş hazırlığı yaparken kışın tüketmek üzere yerel ürünlerden alabilirsiniz. Dönüş yolu üzerinde satılan sebze ve meyveler de hesaplı olabiliyor. Fiyat karşılaştırması yaparak avantajlıysa bu ürünler de alınabilir.
99 VE 95 KURUŞ OYUNLARINA GELMEYİN
Pazar tezgahlarında en çok yapılan numara 99 ve 95 kuruş oyunları. Örneğin domatesin kilosu fiyatın yazıldığı kartonda 8.95 lira olarak yazıyor. Ama 8 lirası devasa 95 kuruşu ise zor seçilecek küçüklükte. Vatandaş 95 kuruşu görmeyip 8 liraya aldanıyor. Bu yüzden 8 liraya aldığını sandığı ürünü aslında 9 liraya alıyor. Bir diğeri ise ‘yarım’ ve ‘1 kilogram’ oyunu. Bazı pazarcılar, ‘yarım’ kelimesini küçük, ‘KİLO’yu büyük yazarak vatandaşın algısıyla oynuyor.
USTA İŞİ GÖZ BOYAYAN ÖN YÜZLER
Pazarda, her zaman ürünü seçmenize izin veren esnaftan alışveriş yapın. Fakat çoğu pazarcı ürüne dokunmanıza izin vermez. Tezgaha bakınca sanat eseri görürsünüz. Sebze ve meyveler çok düzgün dizilmiştir. Ama bayatı, eziği, çürüğü satıcının elinin altındadır, siz fark etmeden poşete sokuşturulur. Poşetin içini kontrol edin. Ezik, çürük varsa değiştirin veya iade edin.
PAZARDA AVANTAJI ARTIRMAK SİZİN ELİNİZDE
YAKLAŞIK YÜZDE 50 DAHA AZ
Türkiye’nin 81 ilinde, yüz binlerce noktada kurulan semt pazarlarında sebze meyveden kuru gıdaya, süt ürünlerinden balığa, kıyafetten ev eşyalarına kadar çeşit çeşit ürün satılıyor. Seçenek bol, özellikle sebze ve meyveler taze. ‘www.hal.gov.tr’ye girerek hangi pazarın, nerede ve hangi gün kurulacağını öğrenebilirsiniz. Pazar alışverişi fiyat olarak yüzde 50’ye yakın avantaj sunuyor ancak bu avantajı daha da artırmak sizin elinizde.
AKŞAM ÜZERİ TERCİH EDİLEBİLİR
Semt pazarları, zamanın iyi kullanılması halinde tasarruflu alışveriş için bulunmaz mekanlar. Pazar alışverişinde fiyat açısından en uygun zaman, pazarcıların elinde kalan malı tüketme hevesiyle daha ucuza sattığı ve havanın serinlediği saat 17.00 sonrasıdır. ‘Akşam pazarı’ olarak tabir edilen bu zaman diliminde yaptığınız alışveriş sabahkine göre daha kazançlı olur. Buna karşılık, ürünlerin daha iyi ve tazelerinin tükenme ihtimalini de göz önünde bulundurun.
TEZGAHLARI TEKTEK GEZİN
Pazar alışverişlerinde ilk gördüğünüz tezgahtan alışveriş yapmayın. Önce hızlı bir fiyat kontrolü yapmak için pazarı baştan sona dolaşın. Fiyatlar aynı gibi olsa da küçük farklar oluyor. Gerekirse fiyatları not alın. Turu tamamladıktan sora en iyi ürünü en iyi fiyata veren tezgahlardan alışverişinizi yapın.
