Giriş
Milyonlarca çalışanın kullandığı yemek kartları son dönemde yeni eklenen özellikleriyle sadece yemek parasını ödeme aracı olmaktan çıktı. Market alışverişinden online alışverişe kadar birçok ihtiyacın giderilmesi noktasında kolaylıklar sunan yemek kartları harcarken kazandırıyor ve çeşitli avantajlar sunuyor. Mobil uygulamalarla kullanımı çok daha kolay hale gelen bu kartlar, çalışanların bütçesine destek olduğu gibi işverene de büyük faydalar sağlıyor.
BİRÇOK ÖZELLİĞE KAVUŞTU
Türkiye’de toplamda yaklaşık 5 milyon yemek kartı kullanıcısı var. Bu kartlarla yılda yaklaşık 35-40 milyarlık harcama yapılıyor. Sektörde 8 kart firması bulunuyor (en çok bilinenleri Setcard, Sodexo, Edenred ve Multinet). 81 ilin tamamında kullanım alanı olan kartların en çok tercih edildiği yerler kuşkusuz restoranlar. Ülke genelinde 60 bini aşkın restoranda kullanılan kartlar, birçok markette nakit ve kredi kartı yerine ödeme aracı olarak değerlendiriliyor.
HER TÜRLÜ ÖDEME MÜMKÜN
İlk başlarda işyerinde çalışanların yemek harcamalarını karşılaması için devreye alınan yemek kartları son dönemde eklenen onlarca özelliğiyle dikkat çekiyor. Kredi kartına benzer farklı özelliklere kavuşan bu kartlarla isteyen yemek parasını ödüyor, isteyen para artırıp ekstra nakit harcamadan marketlerden veya online platformlardan alışveriş yapıyor, isteyen akaryakıt alıyor. Hatta araç kiralama ve otel rezervasyonları dahi bu kartlarla mümkün hale geldi.
İNDİRİMLER, HEDİYELER, PUANLAR…
Harcadıkça puan kazandıran ve seçili mekanlarda yüzde 30’a varan veya ‘250-300 liralık harcamalarda 50 lira hediye indirim’ gibi imkanlar sunulan yemek kartları online mobil uygulamalarla cepte taşınma derdini de ortadan kaldırıyor. Mobil uygulama üzerinde oluşturulan mobil kod veya QR kod ile hızlı işlem yapılması zamandan da tasarruf sağlıyor. Özetle yemek kartları özellikleri bilinir, güncel kampanyaları yakından takip edilirse daha fazla fayda sağlıyor.
KIDEM TAZMİNATINI ARTIRIR
Yasaya göre; bir çalışana yol, yemek gibi ücretler maaşına ek olarak ödeniyorsa, bu ödemelerin hepsinin kıdem tazminatına dahil edilmesi gerekiyor. Kısaca süreklilik arz eden ücretler ya da menfaatler brüt olarak hesaplamaya dahil edildiğinden tazminat da artmış olur.
2 ÖĞÜNÜ BEDAVAYA GETİREBİLİRSİNİZ
- Yemek kartları birçok restoran ve kafelerde yapılan yiyecek ve içecek harcamalarında indirim kazandırıyor. Dolayısıyla sürekli gittiğiniz mekanlarda birkaç öğünü ya da 2-3 içeceği bedavaya getirip tasarruf sağlayabilirsiniz. Bunun için kartın mobil uygulamasında yer alan kampanyalar bölümünden bilgi alabilirsiniz.
- Çalışanların önemli bir bölümü yemek kartını anlaşmalı marketlerde kullanmayı tercih ediyor. Siz de artan veya devreden bakiyeleri bu yolla değerlendirip aile bütçenize katkı sunabilirsiniz.
- Yemek bedeli çalışana yemek kartı şeklinde ödeniyorsa ayni yardım kapsamında değerlendirilir. Bu durumda prime esas kazanca dahil edilmez, vergi muafiyeti koşulu sağlanır ve bordrolaştırılmasına gerek olmaz. Bir başka deyişle karta yatan yemek ücreti çalışanın gelir vergisi dilimini artırmaz. Bu durum günlük yemek bedeli istisnası tutarı (2023 yılı için 118.80 lira) için geçerlidir.
SINIRSIZ DENEYİM
- Yemek kartları artık online yemek platformlarında da (Trendyol yemek gibi) ödeme aracı olarak kullanılmaya başlandı. Dolayısıyla bu kartla sınırsız bir yemek deneyimi seçeneğine sahip oluyorsunuz.
- Mobil uygulama üzerinden en yakın restoran ve kafeleri rahatlıkla tespit edebiliyorsunuz. Bu da pratik bir avantaj sağlıyor.
- Yemek kartları anlaşmalı binlerce mekanda geçerli olduğundan mekan ve yemek çeşiti açısından da çalışana özgürlük sağlıyor.
- Kayıp veya çalıntı durumlarında karta, anında mobil uygulama üzerinden bloke konulabiliyor. Bu da güvenli kullanım sunuyor.
İŞLETMELERE FAYDASI NE?
EN ÖNEMLİSİ VERGİ İSTİSNASI
30 milyonun üzerinde çalışan olduğu göz önünde tutulursa yemek kartlarının büyümesini destekleyecek önemli bir fırsat ve potansiyel olduğu çok açık. Ayrıca bu kartların çalışanlar kadar işverenlere de sunduğu kazançlar, büyümeyi destekleyecek en önemli nokta. Peki yemek kartları işverenlere ne gibi avantajlar sağlıyor? İster 8-10 kişilik küçük bir işletme, ister 500’den fazla çalışanı olan kurumsal bir firma olsun, yemek kartının işletmeye sağladığı en büyük avantaj vergi istisnasıdır.
1 OCAK İTİBARIYLA 110 LİRA
Gelir Vergisi Kanunu’na göre işveren, çalışanlarına ödediği günlük yemek bedeli tutarını yemek kartı üzerinden verdiği takdirde, devlet yaptığı ödemeyi SGK İşveren Hissesi, SGK İşçi Primi, Gelir Vergisi ve Damga Vergisi’nden muaf tutar. Böylece şirketler ciddi oranda tasarruf ediyor. 1 Ocak itibarıyla gelir vergisinden istisna yemek bedeli 110 lira olarak belirlenmişti. Yüzde 8 KDV ile çalışana ödenen günlük yemek bedeli 118.80 lira oluyor. Bu tutarın tamamı vergiden düşülebiliyor.
İŞÇİ BAŞINA SAĞLADIĞI AVANTAJ
Yemek kartı ile ödeme yapan işverenler, günlük yemek bedeli istisna tutarı dahilinde; damga vergisi ve gelir vergisinden muaf olur. KDV olarak ödenen yüzde 8’lik ücret ise iade edilir. Yemek kartı ile avantaj sağlanan ödemeler şu şekilde:
- Damga Vergisi (yüzde 0.759)
- SGK Primi İşçi Payı (yüzde 14)
- İşsizlik Sigortası İşçi Payı (yüzde 1)
- SGK Primi İşveren Payı (yüzde 20.5)
- İşsizlik Sigortası İşveren Payı (yüzde 2)
- Gelir Vergisi (yüzde 20)
Muafiyet sayesinde de 2023 yılında çalışan başına ortalama 3 bin 700 ila 7 bin 500 lira arasında tasarruf sağlanabilir.
FİŞ, FATURA DERDİNE SON
Personele verilen yemek kartıyla firmaların; fiş, fatura toplamak, masraf takibi yapmak gibi ekstra bir işlem yapmasına gerek kalmıyor. Hem zaman hem de personel avantajı sağlanıyor.
OPERASYON MALİYETİ DÜŞÜYOR
Yemek kartıyla işyerlerinde yemekhane kurma, gıda depolama gibi maliyetli süreçler ve riskler ortadan kalkmış olur. Özetle şirketler için yapılan ufak gibi görünen tasarruf toplamları büyük kârlara dönüşür.
AYDA 26 GÜNLÜK ÇALIŞMAYA GÖRE 1 İŞÇİNİN MALİYETİ
26 gün çalışan bir işçiye ayda 3 bin 88 lira yatıyor. Bu tutara göre işverenin işçi başına aylık 309 lira, yıllık 3 bin 714 lira avantajı oluyor. İşte bu hesabın ayrıntısı:
