Giriş
Ergenliğe giriş çocuğun takvim yaşından çok, biyolojik olarak olgunlaşması ile ilgilidir. Kız çocuklarında 10 –11 yaş , erkek çocuklarında 11- 13 yaş olarak öngörülmektedir. Ergenlik belirtilerinde her iki cins için farklı özellikler gözlenmektedir.
Ergenlik belirtileri
Kız çocuğundaki belirtiler ;
- Cilt de yağlanma ve sivilceler
- Duygusal değişimler
- Genital bölge ve koltuk altında tüylenme
- Boyun uzaması ve kilo alma eğilimi
- İç organların olgunlaşmaya başlamasıyla yumurta seviyesinde artış
- Memelerin belirginleşmesi
- Lekelenme ve regl kanamalarının görülmesi
- Büyüme ağrıları (Karın, göğüs bölgesinde ağrı vb.)
- Yeni şeyler deneme merakı (dövme, saç boyama, farklı giyim tarzı vb.)
- Kendisiyle ilgilenmede artış
- Aile içinde kopuk iletişim tarzı
- Farklı arkadaş ortamları
Erkek çocuklarındaki belirtiler;
- Seste kalınlaşma
- Penis bölgesinde büyüme ve renk değişimi
- Sperm seviyesinde artış
- Fiziksel görünümde olgunlaşma
- Genital bölge ve koltuk altında tüylenme
- Cilt de yağlanma ve sivilceler
- Yüz bölgesinde tüylenmenin artması
- Asi, sinirli, isyankar tutumlar
- Kendi kanıtlama isteği
- Farklı arkadaş grupları ve lider olma isteği
- Aile içinde kopuk iletişim şekli
- Şiddet eğilimi
Ergenlik dönemi her çocuk için farklı ve özel bir süreçtir. Davranışlar ve gelişim değerlendirmesi yapılırken , bireyin içinde bulunduğu durumda göz önünde bulundurulmalıdır.
Ergenlik dönemiyle birlikte hormonal dengelerin etkisi ve yaşanılan duygusal süreçlerden dolayı ruhsal değişimler görülebilmektedir. Bu süreç incelendiğinde aslında ergenliğe adım atan birey kadar ebeveyni de etkileyen birlikte aşılması gereken bir dönemdir.
Ergenlik dönemleri nelerdir?
Ergenlik süreci dönemleri ayrılır. Ergenliğe ilk giriş olarak tabir ettiğimiz dönem de meme uçlarının belirginleşmesi, tüylenme ve yumurta seviyesinde artış oluşur. Gelişme dönemin de ise fiziksel farklılıklar çok belirginleşir. Boy uzar. Kilo durumunda artış vardır. Organların olgunlaşması ile görünüm değişmeye başlar. Regl döngüsü başlamış olur. Cinsel organlarda büyüme ve farklılıklar meydana gelir. Erkek çocuklarda ses de kalınlaşma yaşanır. Duygu durumunda inişler çıkışlar gözlenir. Ergenliğin bitimine doğru bu dönem genellikle 18/21 yaş gibi kabul edilir. Birey artık yetişkin gibi görünmektedir. Kararlarını verirken daha nettir. Duygularını daha kolay kontrol eder. Toplumsal statü elde etmek için çaba harcar. İlişki kurmakta ve grup bilinci oluşmuştur. Kişiliğin oturmaya başladığı, geleceğine yön verecek kararlar almaya başlayacak potansiyeldedir.
Ergenlik sürecine etki eden durumlar ;
-Cinsiyet
- Ebeveyn’nin ergenlik geçmişi
- Irk
- Beslenme
-Doğum sırasında yaşanan komplikasyonlar
- Doğum ağırlığı
- Spor
- Kilo
- Psikolojik ve sosyal faktörlere göre değişkenlik gösterir.
Ergenlik döneminde aile nasıl davranmalı?
Unutmayın herkes bu süreci yaşadı ve sonunda bitti. Bu süreçte sizin tutumlarınız bu döneme yön verebilir. İşte nasıl davranmanız gerektiğiniz konusunda size ufak ipuçları:
- Baskıcı ve kuralcı bir tavır sergilemek , birey de çatışmaya ve inatlaşmaya sebep olabilir. Kurallara uymama, şiddet eğilimi, baş kaldırma ve asi davranışlar sergileyebilir.
- Çocuğunuz artık yetişkin olmaya adım attığı bu dönem de ana sürekli “Büyüdün artık… Çocuksun sen daha…” ile başlayan cümleler kurmayın.
- Çocuğunuza sınırlar koyun ve bunda net olun. (Verilen süre, harçlık miktarı, sorumluluklar vb.) Sınırları koyarken otoriter ve baskıcı bir tutum sergilemek yada fazla serbest bırakmak doğru değildir.
- Çocuğunuzu dinleyin. Unutmayın ki o da bir birey istekleri ve düşünceleri var. Düşünce ve isteklerine değer verin. Orta noktada anlaşarak buluşmaya çalışın.
- Bireyin özel alanlarına ve mahremiyetine saygı gösterin. Odasına girerken kapısını çalın. Odasındaki eşyaları karıştırmayın. Odasının düzenine müdahale etmeyin.
- Çocuğunuzun duygularına eşlik edin. Ona sevginizi gösterin. Onu anlamaya çalışın. Çabasını ve başarılarını takdir edin. En önemlisi çocuğunuza saygı duyun.
- Bu dönemde bireyi eleştirmek, yargılamak yerine uzlaşmacı bir tutum içinde olun. Bireye karşı güvensiz ve şüpheci bir hal içinde olmaktan kaçının.
- Endişe, kaygı ve düşüncelerinizi paylaşırken dramatize etmeden, karşı tarafı suçlamadan, eleştirmeden anlatın.
- En önemli unutmamanız gereken nokta şu ki “Çocuğunuzun büyüdüğünü kabul edin.”
Sevgilerimle…
