K-Pop'un sahne arkasında neler var?

Son yıllarda müzik endüstrisinin parlayan yıldızı olan K-Pop, her bakımdan mükemmeliyeti ile biliniyor. Senkronize ve benzersiz danslar, göz alıcı kostümler, rengarenk sahne tasarımları, güçlü, hipnotik vokaller ile adeta sizi kendi içine çeken, büyüleyici bir evren. Sahnedeki her hareketinin izlendiğini bilen K-Pop idollerinin başlıca amacı da bu kusursuzluğa ulaşmak. Ancak elbette her sahnenin bir sahne arkası vardır. Bu kusursuzluğun arkasında da kan, ter ve gözyaşıyla dolu, fazlasıyla meşakkatli bir süreç var.

Bu süreci daha detaylı anlatmak için kafanızda resmini çizelim. Şunu hayal edin; 14 yaşındasınız. Televizyonda dans edip şarkı söyleyen, parıldayan, göz alıcı idolleri izleyerek, onları “idol” ismine yaraşır biçimde idolize ederek büyüdünüz. En büyük hayaliniz ise bir gün o göz kamaştırıcı sahnede durmak ve müziğinizle insanları büyülemek. Bir idol olmak istiyorsanız öncelikle yapmanız gereken bir şirkete girmek ve orada yoğun bir eğitimden geçmek. Bütün idoller bir K-Pop şirketinden çıkıyorlar, ne kadar prestijli bir şirkete girerseniz başarı şansınız o kadar artıyor. Özellikle son yıllarda, BTS ve TXT gibi grupların içinde bulunduğu BigHit Entertainment’ın eklenmesiyle 4 Büyük olarak adlandırılan SM, JYP, YG veya BigHit’e girebilirseniz ve oradan bir grupla çıkış yapabilirseniz herkese göre bir adım ileriden başlamış oluyorsunuz. Tabii ki bu şirketler tarafından seçilmek kolay değil. Ancak asıl zorluk bir şirkete “stajyer” olarak girince başlıyor.

Öncelikle, şarkıcı olma hayalinin peşinde koşuyorsanız, normal bir okul hayatına veda etmek zorundasınız. Sizi, çoğunlukla yıllar süren zorlu ve disiplinli bir eğitim bekliyor. Stajyerler, popüler kültürde “kölelik kontratı” diye adlandırılan bir kontrat imzalıyorlar. Hayallerine ulaşmak için kişisel özgürlüklerinden feragat ettikleri bu belge, şirkete onların özel hayatlarının neredeyse her detayına müdahale edebilme gücü veriyor. Günlük bazen 15 saati bulabilen dans ve vokal teknik derslerinin yanında haftalık veya aylık değerlendirmeler var, bu değerlendirmeler sizin bir grupla veya solo olarak çıkış yapıp yapmama şansınızı belirliyor, bu yüzden ister istemez kendinizi katı bir rekabet ortamının içinde buluyorsunuz. Ne yediğinizden ne giydiğinize kadar şirketin sorumluluğu altındasınız. Çoğu stajyerden bu sert eğitimlerin yanında diyet yapması bekleniyor. Yetenekli olduğunuz alana göre gruptaki pozisyonunuz belirleniyor: vokalist, rapçi, lider, dansçı ve grubun yüzü gibi pozisyonlar var. Eğer değerlendirmelerde üstün başarı sergileyip şirketinizin bir numaralı stajyeri olsanız bile çıkış yapacağınız hiçbir şekilde kesin değil, hepsi şirketin bütçesine ve planlarına bağlı. Dünyaca ünlü JYP kız grubu TWICE’ın lideri Jihyo, 8 yaşında şirkete girip çıkış yapmadan önce 10 yıl stajyer olarak eğitim gördü. K-Pop şirketlerinin yarıştığı alan artık sadece bir müzik ve eğlence sektörü yarışı değil, idolü ürün olarak yetiştiren bir ekonomik ve diplomatik bir kültür pazarlama stratejisi.

Tabii ki bir idol olarak çıkış yapmakla hayatınız kolaylaşmıyor. Tam aksine, artık tüm kameraların odak noktası sizsiniz. Ününüz arttıkça peşinizdeki kameralar da artıyor. Bir hatanın bile kariyerinizi büyük ölçüde etkileyebileceği bir mayın tarlası. Dünyaya karşı ülkelerini temsil eden sanatçılar, yaptıkları her hareket ve söyledikleri her kelimede dikkatli davranmalılar. Bir idol olarak üzerinizdeki baskı çok fazla, ne yaparsanız yapın bunu kötüleyecek biri her zaman bulunacak. Romantik bir ilişkide olduğunuzun bilinmesi ise şanssızsanız kariyerinize son verebilecek bir skandal konusu. Korece “sasaeng” denilen paparazzilerin korku hikayeleri anlattıkça bitmez. Sanatçıları havalimanında kovalamaktan tutun, telefon numaralarını bulup taciz etmek, uçuş ve otellerini öğrenip takip etmeye kadar giden “sasaeng”ler idoller için en büyük tehlikelerden birini oluşturuyor. Özel yaşamınızda bir yere gitmeye kalksanız ertesi gün sosyal medya platformlarında herkes bunu öğreniyor. Bazı şirketler, idollerin kendilerini sosyal medyada nasıl göstereceğine dahi karışıp onlara kendilerine göre bir karakter çiziyorlar. Belirli bir yaşa geldikten sonra ise hala başarılı değilseniz emekli olmaya sürükleniyorsunuz. Ancak tabiki yaşları büyüse de aktif kalan idollerin sayısı da az değil.

K-Pop şirketlerinin en yeni hamlelerinden biri AI teknolojisini sanatçılar için kullanmaları. SM’in en yeni kız grubu aespa’nın üyelerinin her birinin AI teknolojisi ile oluşturulan bir “idol avatar”ları var. Lee Sooman aespa’yı “sanatçılar ve avatarları merkeze alıp gerçek ve sanal dünya arasındaki sınırları aşan gelecekteki bir dünyayı yansıtan” bir grup olarak hayal ettiğini söylüyor. Sunulan ürün ise sizinle sohbet edebilen, “arkadaş olabileceğiniz”, en sevdiğiniz idolün birebir kopyası olan bir avatar. K-Pop’un AI teknolojisiyle ilişkisi burada bitmiyor. 28 Ocak’ta piyasaya sürülen ve IZ*ONE, ATEEZ, MONSTA X, (G)I-DLE gibi popüler grupların yer aldığı UNIVERSE uygulamasında, sevdiğiniz şarkıcıyla telefonda konuşabilmek dahi mümkün. Tabii ki şarkıcı sizin onu aramanız için bütün gün yerinde beklemiyor, sizinle konuşan yine onun sesini tekrardan yaratıp size seçtiğiniz bir konuda cevap verebilen bir AI teknolojisi. Bu telefon konuşmalarında birden fazla senaryo seçebiliyorsunuz, hatta bu senaryoların bazılarında sanki bir çöpçatanlık uygulamasındaymışsınız hissi veriyor. Hayranların şarkıcılarla konuşma isteklerinden istifade eden bu uygulamanın, parasosyal ilişkileri teşvik etmesi ve idollere duyulan sevgiyi bir saplantı haline getirebilme ihtimali tüyler ürpertici. Sanatçıları bir insan değil de adeta bir oyun karakteri gibi göstermesi de kafalarda soru işaretleri uyandırıyor. “K-Pop’un prensleri” olarak bilinen Shinee, geçtiğimiz Şubatta yeni albümlerini çıkarttı. Ortalama yaşı 30,5 olan bir kız grubu Brave Girls ise “Rollin’” isimli şarkılarıyla müzik listelerinde rekorlar kırmaya devam ediyorlar.

Kore eğlence sektörünün korku hikayeleri anlattıkça bitmez, ancak son yıllarda bazı şirketler, idollerin üstündeki baskıyı azaltarak özgürlük alanlarını genişletmekte. Kendi şarkılarını yazmak, sosyal medyayı belirli bir ölçüde özgürce kullanmak ve mükemmeliyetin aksine hayranların karşısında samimi ve olduğu gibi olmak idollerin arasında norm olma yolunda ilerliyor. BTS’in 2018’de çıkardıkları “Love Yourself: Answer” albümünün konsept fotoğrafları açık bir biçimde idollerin özel hayatına müdahale edilmesi ve birer oyuncak bebek olarak görülmelerini eleştiriyor. K-Pop’un en ünlü solistlerinden IU’nun “BBIBBI” şarkısı, internette idollere nefret söylemlerinde bulunan kişiler ve özel hayatlarına müdahale eden sasaeng’lere uyarı amaçlı sözler içeriyor: “Temas yasak, geri bas”, “Ben mi hatalıyım? Yine suçlu olan ben miyim?”. Daha bir çok idol, ruh sağlığı ve idol olarak yaşadıkları problemler konusunda dürüstçe konuşabiliyor. Aralarında istisnalar olsa da artık çoğu ilişki skandalı eskisi gibi tabulaştırılmıyor. Hatta JYP, SM, BigHit, Pledis gibi şirketlerde ya 3 yıl aktif olduktan sonra ya da her zaman romantik ilişkiler serbest. Gün geçtikçe “Fabrikalaşmış idoller”in yerini özgün, insansı ve hassas yönlerini göstermekten çekinmeyen şarkıcılar alıyor. Burada bize düşen rol ise, her ne kadar mükemmel ve bir hayal ürünü gibi gözükseler de K-pop idollerinin de birer insan olduklarını unutmayıp onlara gereken saygı ile davranmak.