Besin alerjisi olan çocukları yeni yiyeceklere alıştırma yolları

Çocuklarda besin alerjileri çok sık görülen tablolardan biri. Özellikle yeni doğan ve ek gıdaya geçiş dönemlerinde görülen süt ve yumurta alerjisi çocukların bu besinleri içeren ürünleri tüketmelerini engelliyor.  Aynı engel alerjik bebeklerin anneleri için de geçerli. Alerjen besinlerin anne sütüyle çocuğa geçmemesi için yıllarca anneler de bu tür gıdalardan mahrum kalabiliyor. Alerjik gıdalar süt ve yumurtayla sınırlı değil ancak en sık görülen ikili oldukları kesin. 

 Erken çocuklukta ortaya çıkan besin alerjilerinin büyük bir çoğunluğu 18-24 ay arasında ortadan kalkıyor. Ancak besin alerjisi ortadan kalksa bile çocukların büyük bir kısmı bu gıdaları tüketmemeyi sürdürüyor. Bunun en önemli nedeni de ‘deneyim eksikliği’ oluyor. Gelin bu deneyim eksikliğini nasıl aşarız biraz detaylandıralım.

 ÇOCUK BESLENMESİNDE EN KRİTİK DÖNEM

 Çocukların beslenmeyi öğrenmesi, farklı besinleri tatması, birbirinden farklı dokuları deneyebilir olmasının sağlayan en kritik dönem 6 ila 12 ay arasındaki ek gıdaya geçiş dönemidir. Bu dönemde çocuklar oral dönemin getirdiği güçle her şeyi ağızlarına götürme eğilimindedirler. Bu özellik yeni yiyecekleri ve dokuları tatmaları ve yemeyi öğrenmeleri için işleri büyük ölçüde kolaylaştırır. Besin alerjileri tam da böylesi kritik bir dönemde deneyimi azaltan bir kısıtlamaya neden olur. 

 KAYGILI BAKIM VERENLER

Bir diğer engelleyici nokta ise besin alerjisi olan bebeklerin bakım verenlerindeki yüksek kaygıdır. Besin alerjisi olan çocukların ebeveynleri ve bakım verenleri genelde beslenme saatleri üzerinde yüksek kontrol kuran profildedirler. Çoğunlukla bebeğin kendi kendine beslenmesini desteklemek yerine bebeğin bir yetişkin tarafından beslenmesini tercih ederler. Bu da çocukların yiyebilecekleri gıdaları bile yeterince deneyimleyememesine neden olur. 

 18-36 AY ARASI ZORLAMAYIN

 Çocuklar için yeni gıdaları denemek 1 yaşından sonra çok daha zordur. 1 yaş sonrası çocuklar, tadını bilmedikleri, dokusunu tanımadıkları yiyeceklerden tiksinirler. Bu vücudun çocukları korumak için kullandığı bir sistemin sonucudur. Bu sayede çocuk bilmediği bir şeyi ağzına soktuğunda tiksinir ve zararlı bir şey olma olasılığına karşı vücut kendini korur. Çocuklardaki bu tiksinme dönemi 5-6 yaşa kadar devam etmekle beraber en güçlü olduğu dönem 18-36 ay arasıdır. Bu nedenle alerjik besinleri bu aylar arasında çocuğunuz daha kuvvetli bir şekilde reddedecektir. Bunun gelişimin önemli bir parçası olduğunu bilerek besinleri zorlamamak 36 ay sonrası kabul edişi kolaylaştıracaktır.

 Gelelim alerjiye neden olan besinleri çocuklara alıştırmak için yapmamız gerekenler;

 Ek gıda döneminde olduğu gibi bu besinlere de küçük miktarlarla başlayın. Vücudun bu besinleri hiç sindirmediğini ve fizyolojik olarak da alışma için kademeli bir geçişe ihtiyaç olduğunu bilin. 

• Besinin doğrudan kendisini vermek yerine farklı yollardan kullanılarak vücudun alışmasını sağlayabilirsiniz. Örneğin, yumurtayı çocuğunuzun sevdiği bir çorbaya terbiye olarak ekleyebilir, sütten sağlıklı ev tatlıları, meyveli içecekler yaparak sunabilirsiniz.
• Çocukların besin deneyimini arttırmak için en iyi yol her ne yerlerse yesinler kendi kendilerine beslenmelerini desteklemektir. Bu sayede neyi ne kadar yiyeceğine, lokma büyüklüklerine ve çiğneme sürelerine çocuklar kendileri karar verebileceklerdir bu da çocukların yiyeceklerden tiksinmesin önleyen en kolay yoldur.
• Çocuklarla mutfakta, pişirme ve hazırlık süreçlerinde keyifli zaman geçirin. Çocuğun besinlerin orijinal hallerini, değişimlerini ve pişirme süreçlerini görerek büyümeler onları yemeyi kabul etmeleri için bir ön koşudur. Bu sayede hem bakım verenleriyle keyifli zaman geçirirken, pek çok becerisini de geliştirdiği bir alanda deneyim kazanmak çocukların besin deneme cesaretini yükseltir.
• Çocukları yeni gıdalara onları tek başlarına besleyerek alıştıramazsınız. Çocukların 1 yaşından sonra özellikle de zorlu 2 yaş dönemi civarında yeni bir yiyeceği denemesi için çevresindeki yetişkinleri o besini tükettiğini defalarca görmesi gerekmektedir. Bu nedenle çocuklar öğün saatlerinde mutlaka yetişkinlerin de yemek yediği masalarda beslenmelidir. Yetişkinin yediği yiyecek ‘çocuk yemese bile’ onun da önünde olmalıdır. 
• Hiçbir koşulda çocuk yemek istemediği yiyecekleri tüketmesi için zorlanmamalıdır. İster alerjen besinler olsun ister normal gıdalar zorla besleme çocuklarda kalıcı yemek reddinin en yaygın nedenidir. Çocukları yiyecekleri öğrenmesi ve tam bir beslenme deneyimi için sakin, mutlu ve her tür zorlamanın olmadığı ortamlara ihtiyaç duyduğunu hatırlayalım.