Giriş
Çocuk gelişimi deyince ilk akla gelen boy-kilo ölçümü oluyor. Hamilelik döneminde başlayan tartı ve ölçü değerleri üzerinden çocukların gelişimlerini değerlendirmek ne yazık ki ilerleyen zamanlarda çocukların psiko-sosyal gelişimlerini görmemizi engelliyor. Tartı ve ölçü değerlerinin yarattığı bu gölgeleme çocuklarımızın duygusal ve sosyal alanlardaki gelişimleri için gerekli olan ebeveyn desteğini de sekteye uğratabiliyor.
Tartışmasız çocukların fizyolojik olarak sağlıklı gelişmeleri önemli. Yaşlarına uygun kilo ve boy dengesinde olmaları, onların diğer alanlarda da gelişmelerinin ön koşulu.
Çünkü her şeyin başı sağlık!
Ancak çocukların fizyolojik yapıları tıpkı biz yetişkinlerde olduğu gibi birbirinden farklıdır. Kimisi daha zayıfken kimisi daha uzun yada şişman olabilir.
Unutmayın! Aynı biz yetişkinler gibi.
Hal böyle olunca ve çocukta tıbben ortaya konmuş bir hastalığı yada beslenmeden kaynaklı bir eksikliği yoksa tartı değerlerini ve genel görüntüsünü sorgulamayı bırakıp, diğer gelişim alanlarına odaklanılması önemli.
ÇOCUĞUM MUTLU MU?
Çocuğunuzun az yediğini ve yeterince kilosunun olmadığını hatta kilo kaybettiğini düşünüyor olabilirsiniz. Burada tıbbi bir kontrol her zaman öncelikli tavsiyemdir. Ancak doktorunuz size çocuğunuzun tıbbi olarak hiçbir sorunu olmadığını söylüyorsa bu alanı sorgulamayı bırakıp, bugünden itibaren ‘Acaba benim çocuğum mutlu mu?’ diye yavrunuzu gözlemeye başlayın. Bilinmelidir ki çocukların gelişimini en çok etkileyen duygusal girdi ‘mutluluk’ hissidir. Eğer çocuğunuz evde mutluluk kahkahaları atıyor, sizi eğlendiriyor, yaptıklarınızdan, paylaştıklarınızlarından büyük mutluluk duyuyorsa çocuğunuz gelişiyor demektir.
UYUSUN DA BÜYÜSÜN!
İster fizyolojik ister psikolojik yada akademik gelişimden bahsedelim fark etmez. Uyku gelişimin her alanını etkileyen önemli bir faktör. Eğer çocuğunuz kolayca uykuya geçiyor, sabahları uykudan yüksek bir enerjiyle uyanıyor ve hemen oyuna başlıyorsa çocuğunuz gelişiyor demektir.
Eğer çocuğunuz 3 yaşından büyükse, uykuya karşı direnç gösteriyor, uyku saatleri zorlu ve aile için stresli bir hal aldıysa, büyüme atağı dönemleri dışında geceleri sık sık ve stresli bir şekilde uyanıyorsa onunla daha fazla kaliteli zaman geçirin derim. Ebeveynleriyle yeterli zaman geçiremeyen yada birlikte olmakla birlikte duygusal olarak ihtiyaçları eksik kalan çocukların uykuya geçişleri de uykuda kalışları da zorludur. Hatırlamak da fayda var.
BECERİLERİ GELİŞİYOR MU?
Çocuklar bebeklik dönemlerinden itibaren onlarca beceri geliştirirler. Önce yatar halde çevrelerine dönmeye başlarlar, sonra otururlar, emeklerler, yürürler, yemek yemeyi öğrenirler, konuşmak için sesleri taklit etmeye başlar ve duyduklarını anlamayı ve konuşmayı öğrenirler, ellerini ve vücutlarını her gün daha iyi kullanarak ince ve kaba motor becerilerini geliştirirler, renkleri ayırt eder, nesneleri dizer, sıralar, sayıları öğrenme isteği gösterirler…. Bu gelişim aşamalarının çocuk hayatında bir sonu yoktur. Listeyi istediğiniz kadar uzatabilirsiniz.
Bu becerilerin hepsi çocukların geliştiklerinin birer kanıtıdır ve bu gelişimi hiçbir tartı göstermez. Bunu görmenin tek yolu çocuklarımızın dünyasına onların gözüyle bakmaktır. Ve bu gözlemi yaparken 2 şeyi hep hatırlamak gerekir:
1- Çocukları kendi dinamikleriyle değerlendirin. Başka çocuklarla kıyaslamayın.
2- Çocuk gelişirken sizi yanında istediği alanlara özel hassasiyet gösterin. Çocuğunuzu geliştirmeye çalışmayın sadece size açtığı yollarda ona yoldaşlık edin. Mesela, ‘Hadi araba yarışı yapalım deyince elinize bir araba alıp piste çıkıp yarışa başlayın.’
