Giriş
Çocukların mama sandalyesine oturmayı reddetmesinin en yaygın nedenlerini bu hafta sizler için kaleme almak istedim. Zira mama sandalyesi reddi her zaman yemek reddi anlamına gelmese de çocuğun ihtiyaçlarını anlamaz ve doğru karşılıkları veremezsek sonunda mutlaka yeme sorunuyla karşı karşıya kalırız. Mama sandalyesine oturmak istemeyen bir çocuğunuz varsa önce neden bu davranışta bulunduğunu anlamaya çalışın. Gerekirse mama sandalyesiyle vedalaşın. İşte çocukların mama sandalyesine oturmak istememesinin en yaygın nedenleri…
YETİŞKİNLERİ TAKLİT ETME İSTEĞİ
Çocuklar yeni deneyimleri çoğunlukla biz yetişkinleri izleyerek, bizlerin davranışlarını taklit ederek edinirler. Bu istek yemek masasında da çoğu kez kendini gösterir. Bazı çocuklar mama sandalyesine oturmak yerine ebeveynleri gibi yetişkin sandalyelerine oturmak isterler. Yetişkin sandalyesine oturmak aynı zamanda masaya, masanın üzerindekilere de hakim olma, erişme anlamına gelmektedir ki çocuklar çoğunlukla mama sandalyesinde bu hakimiyeti kuramazlar. Böyle bir durumda çocukların yetişkin tipi sandalyelere oturmasına izin verilmesi önemlidir. Eğer düşme kaygısı duyuluyorsa çocuklar için güvenli yükseltici minderler kullanılabilir.
MASANIN ÜZERİNDE OTURMAK İSTEYEN ÇOCUKLAR
18-24 ay arasındaki çocukların büyük bir kısmında mama sandalyesi yerine masanın üzerinde oturma isteği görülür. Böyle bir durumda ortama çocukların gözünden bakmak bize doğru yolu gösterecektir. Çocuklarımız için dünyadaki her şey onlara yukarıdan bakmaktadır ve çevrelerindeki düzen hep onlardan büyük ve yüksektir. Çocuklar da çevrelerine hakim olmak için yüksekte olmak isterler. Bu nedenle sık sık yetişkin kucağında gezme, koltuk ve masa gibi yüksek yerlere tırmanmak isterler. Bu onların çevrelerine hakim olma yollarından biridir. Söz konusu yemekler olunca da bu hakimiyet ve güven isteği devreye girer. Çocuklar masanın üzerine çıkınca tıpkı yetişkinler gibi yiyeceklere yukarıdan bakmaya ve onlara istedikleri gibi dokunabilmeye başlarlar. Bu da özellikle yeni yiyeceklere alışmak zorunda olan çocuklar için bir kolaylaştırıcıdır. Böyle bir durumda yapmanız gereken masanın üzerinde güvenli ve eğlenceli bir beslenme alanı oluşturmaktır. Çocuğun bir süre bu şekilde beslenmesine izin vermek ardından da yetişkin tipi sandalyeye geçişi desteklemek faydalı olacaktır.
UYGUN MAMA SANDALYESİNE SAHİP OLMAMAK
Kullandığınız mama sandalyesinin çocuğunuza uygun olduğundan emin olun. Çocuklar büyüdükçe kullanılan sandalye onlara küçük ve yetersiz gelmeye başlamış olabilir. Özellikle sert yüzeyli ve dar girişli mama sandalyeleri, ekonomik ve ek gıdaya geçişte kullanışlı olmakla beraberler çocuk büyüdükçe yetersiz gelmeye başlayabilir. Özellikle mama sandalyesinde çocuğun ayağını koyabileceği bir basamağın olmasına dikkat etmek gerekir. Ayağını bir yere dayamadan uzun süre mama sandalyesinde oturan çocuklarda kalça ve bacak kaslarında uyuşma ve huzursuzlanma görülür. Bu nedenle eğer küçük bir mama sandalyeniz varsa ve çocuğunuzun ihtiyacını karşılamıyorsa uygun bir sandalyeyle düzeni değiştirin.
MAMA SANDALYESİNDE ZORLA BESLENEN ÇOCUKLAR
Çocuğun zihninde mama sandalyesi ‘zorla beslenme, ihtiyaçtan fazla beslenme’ anlamına geliyorsa mama sandalyesi kısa sürede çocukların kaçtığı bir yere dönüşür. Mama sandalyesi dar girişleri ve güvenlik kemerleri nedeniyle çocukların fiziki hareket kontrolünü kaybettikleri yerlerdir. Sırf bu nedenle bile çocukların çoğu oturmaktan kaçar. Bir de bu kontrole zorla, istemeden beslenme eklendiğinde çocuklar bu alanlardan ‘aç olsalalar’ bile kaçarlar. Böyle durumlarda mama sandalyesinin tepsi kısmı çıkarılabilir ve çocuğa normal yemek masasında beslenmesi için fırsat tanınabilir. Aynı zamanda çocuğun zorla beslenmesi kesin bir şekilde sonlandırılmalı ve kendi kendine beslenmesi desteklenmeli. Çocuğun olumsuz beslenme deneyimini sonlandırmak için evde, balkonda piknik köşeleri kurulabilir. Bu köşeler eğlenceli bir şekilde süslenip, çocukların da dahil olduğu bir aktiviteye dönüştürülebilir. Bazen sadece yetişkin tipi sandalyeye geçiş bile sorunu büyük ölçüde ortadan kaldırabilir.
KABIZLIK VE KAKA TUTMA SORUNU OLAN ÇOCUKLAR
Hem kaka tutma hem de kabızlık yaşayan çocuklar için mama sandalyesine oturmak imkansızdır. Eğer çocuğunuzda bu iki sorundan biri varsa onu mama sandalyesinde beslemek için ısrarcı olmayın. Bu sorunları yaşayan çocuklar oturarak beslendiklerinden bağırsak hareketleri artar dışkılama sistemi aktive olur ve ağrı başlar. Oturma pozisyonu da ağrıyı attıran bir diğer nedendir. Çocuklar bu ağrının nedenini yiyeceklere bağlarlar ve çoğunlukla aç olsalar bile beslenmeye devam edemezler. Bu çocukların çoğu gezerek yada yüzüstü yatarak beslenmek isterler.
Kabızlık yaşayan çocuklar için tıbbi destek şarttır. Mutlaka çocuğun bir uzman kontrolünde yaşına uygun bir kabızlık tedavisi alması gerekir. Burada bilinmesi gereken şey çocuklara bu tedavi sakin ve stressiz bir şekilde sunulmalı, çocuklar ilaçları tüketmeye zorlanmamalıdır. Bu tedavilerin de bağırsak hareketlerini arttırdığı ve çocuklara ağrı verdiği hatırlanmalıdır. Aynı zamanda çocuklar için güçlü kabızlık giderici ilaçlar kullanılmaz. Bu nedenle tedavinin uzun soluklu olduğu ve zamanla etkili olacağı da bilinmeli. İlaç kullanırken mutlaka beslenme düzenini de kabızlık önleyici türde değiştirilmesi ve çocukların bol sıvı tüketmesi desteklenmeli.
Kaka tutan çocuklar için durum daha karışıktır. Kaka tutma çocukların hem duygusal hem de fizyolojik olarak zorlandıkları bir alandır. Aynı zamanda ailenin tamamını etkileyen ve evdeki stresi yükselten bir sorundur. Burada da ilk yapılması gereken çocuğun kaka tutmasına neden olan fiziki bir sorununun olup olmadığının tespiti için tıbbi destek almak olacaktır. Eğer fizyolojik olarak kaka tutmaya neden olacak bir sorun yoksa kaka tutma sürecinin doğru yönetilmesi ve sağlıklı sonlandırılması için mutlaka bu konuda uzman bir isimden yardım alın.
