Giriş
Çocukların bademcik sorunları bitmez. Sık sık şişer, ateş yapar... Bademcikleri aldırmak mı aldırmamak mı? İşte bütün mesele bu. En doğrusu ne?
Aileler, pek çok söylemle bize başvurur: “Çocuğumuzun bademcikleri şişti, ateşlendi”, “Kızımın hep boğazı ağrıyordu, bademciklerini aldırdık, rahatladı”, “Çok sık bademcikleri şişiyor, acaba aldırsak mı?” Tonsillektomi (bademciklerin alınma ameliyatı) ne yazık ki büyük oranda çocuğun ebeveynlerinin değerlendirmelerine dayandırılarak gerçekleştirilen bir operasyondur.
Halbuki, herhangi bir cerrahi girişim önerilmeden önce sorun objektif bir şekilde değerlendirilmelidir. Bademcik, boynun her iki yanında yerleşmiş, bağışıklık sisteminde rol alan bir dokudur. Özellikle hayatın ilk yıllarında ağız ve burun yoluyla gelen enfeksiyonlara karşı savunma mekanizmasıdır. Bu yüzden bademcikleri, nöbetçi askere benzetmek yanlış olmaz. Ancak zaman zaman bademcikler, ateşli enfeksiyonların yanı sıra kronik enfeksiyon odağı olabilir. Tekrarlayan enfeksiyonlar sonucunda lenf dokuları büyüyerek horlama, nefes almada zorluk, uyku apnesi (uykuda nefes durması), ağız ve çene yapısında bozulmalara yol açabilir.
İşte bademcik ameliyatına karar verme kriterleri:
1) Ağrılı yutkunma
2) Solunum güçlüğü
3) Klinik olarak anlamlı uyku apneleri
4) Kanser şüphesi
5) Kontrol edilemeyen bademcik kanamaları
6) Son üç yıl içinde yılda en az üç, son iki yıl içinde yılda en az beş, son bir yıl içinde de en az yedi kez bademcik atağı geçirilmiş olması
7) Tedaviye cevap vermeyen streptekok taşıyıcılığı
8) Enfeksiyonun bademcik sınırlarını aşıp çevre dokulara yayılması
9) Streptekok enfeksiyonuna bağlı gelişmiş kalp kapak hastalığı
10) Büyüme-gelişme geriliği
11) Konuşma bozukluğu
12) Tekrarlayan bademcik enfeksiyonu (PFAPA)
Marshall Sendromu’nu duydunuz mu?
İlk defa 1987 yılında Marshall tarafından 12 hastada tanımlanmış, daha sonra 1989’da PFAFA sendromu olarak adlandırılmış bir hastalıktır. Hastalarda periyodik ateş, ağızda aft, farenjit ve boyun lenflerinde büyüme görülür. Genellikle 1-7 yaş arasında ve daha sık olarak erkek çocuklarda rastlanır. Mikrobik olmayan bademcik iltihabına yol açar ve tedavide antibiyotik kullanılmaz.
( 25.08.2012 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır )
