Giriş
SORU: Kıdem tazminatı almak için 7000 gün primin şart olduğunu yazmışsınız. Ancak 4500 günü tamamlayıp, 60 yaşını bekleyebilir miyim? Aşkın BULDUK
CEVAP: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. 7 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanlar iki şekilde emekli olabiliyor. 1) 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte, 7000 gün prim ödemesi olan işinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilir. 2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de işten kıdem tazminatı alarak ayrılabilmek için sigortalının 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim şartlarının birlikte sağlanması gerekiyor. Sigortalı 25 yıllık sigorta süresini doldurmadan, işinden sadece 4500 gün primle kıdem tazminatı alarak ayrılamaz. Primini 4500 güne tamamlayan işinden kıdem tazminatı almadan ayrılabilir. Şayet 60 yaşını 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladıktan sonra dolduruyorsa, emekli olacağı 60 yaşın dolmasını çalışmadan bekleyebilir.
PRİM 7200 GÜNE İNERSE ZARARI OLUR MU?
SORU: Bağkur giriş tarihim 2 Ocak 1998 olup 3800 gün prim ödedim. Bağkur’dan sonra 2050 gün SSK’ya (4A) prim ödemem var. Mart 2024’te 5900 günden emekli olacağım. Primler 9000 günden 7200 güne indirilirse bize zararı olur mu? NURULLAH
CEVAP: Bağkur’dan sonra SSK’ya 1260 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, priminizi 5900 güne tamamlayacağınız Mart 2024 ayında SSK’dan emekli olacaksınız. Şayet Bağkur’luların emeklilik primi 9000 günden 7200 güne düşürülürse, bunun size zararı olmaz.
İZNİN ZAMANINI İŞVEREN BELİRLER
SORU: 2014’ten beri aynı firmada çalışıyorum. İş değişikliği sebebiyle istifa ettim. İhbar süresi iş arama süresi düşüldükten sonra 6 Mart’a kadar çıktı. Ama fabrikamızda yangın çıktığından dolayı 15 gündür işe gitmiyoruz ve yıllık izinden kesilecek dediler. Daha ne kadar gitmeyeceğimiz hakkında bilgi verilmedi, ‘bekleyin’ diyorlar. İş yok ise benim çıkışımı verin dedim. Yasa gereği çalışmanız lazım dediler. Bu yangın sürecinde bizim yıllık iznimizi veya paramızdan kesmesi, yasaya göre doğru mudur? İş olmadığı için maaşımdan kesinti yapılabilir mi? KERİMCE
CEVAP: İşveren ihbar kullandırmadan işten çıkartırsa, ihbar süresinin ücretini ihbar tazminatı olarak ödemek zorunda. İhbar tazminatı ödememek için, ihbar süresi kadar izin kullandırmakta. Bu yasal. Ayrıca yangın nedeniyle işte çalışmadığınız süreyi de yıllık izin sürenize sayması da normal. Çünkü yıllık izin işverenin uygun gördüğü zaman kullanılır. Kaldı ki işyerindeki yangın mücbir sebep olup, işverene yıllık izin kullandırma hakkı verir. Ancak bu sürelerde maaşınızdan veya izin sürelerinizden kesinti söz konusu olmaz. Zaten kullandırılan yıllık izin süresinin ücretinin peşin ödenmesi gerekir. Sonuç olarak yapılan işlemler doğru olup hak kaybınıza yol açmaz.
BİR GÜN BİLE ŞARTLARI DEĞIŞTİREBİLİYOR
SORU: 52 yaşındayım. İlk SSK giriş tarihim 1992 olup 4600 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olurum? Türker TOPÇU
CEVAP: Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Başlangıcınız 23 Kasım’dan önceki bir tarih ise 1000 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5600 güne, sonraki bir tarih ise 1075 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
