Giriş
Soru: 1967 doğumluyum. SSK başlangıcım Mart 1997’de oldu. 6500 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum? Ayrıca askerlik ödemesi yapsam erkene çeker mi? l DADAŞ
Cevap: Sigorta girişinizi ay ve yıl olarak yazmışsınız. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. SSK’nızın 31 Mart’ta başladığını varsayarsak askerliğinizin 490 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ve süre şartını sağladığınızdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 2022’de 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İŞVERENİN RAPOR PARASI FARKINI ÖDEMESİ GEREKİR Mİ?
SORU: İşyerinde geçirdiğim kaza sonucu 2 ay iş kazası raporu aldım. Devletten günlük ortalama 97.84 TL iş kazası ödeneği aldım. Bu süreçte çalıştığım şirketin bana iş kazası farkı gibi bir ödeme yapması gerekiyor mu? Yoksa sadece SSK’nın verdiği ödenek mi geçerli? Brüt maaşım 3.710 TL. l Devrim SÖYLEMEZ
CEVAP: İş kazası sonucunda kısa vadeli sigorta kollarından 2 ay geçici iş göremezlik ödeneği almışsınız. İşyerinde çalışmadığınızdan bu süreçte işverenin bir ödeme yapması gerekmiyor. Ancak bazı işverenler, geçici iş göremezlik ödeneğini işçiden alıyor ve ücretini tam ödüyor. Ancak bu durum bir zorunluluk olmayıp, işverenin keyfiyetine kalmış bir konudur. İsterse bu uygulamayı yapar, istemezse yapmaz.
BAĞKUR’DA DA YÜKSEK KAZANÇ ÜSTÜNDEN PRİM ÖDEYEBİLİRSİNİZ
Soru: 1 Ocak 1980 doğumluyum. 2 Eylül 2002 tarihinde Bağkur primi ödemeye başladım. 18 yıllık prim ödemem var. 9 ay da silinen primim bulunuyor. Son 3.5 yıl SSK’ya geçmenin maaşı artırdığını okudum. SSK’ya hangi tarihte geçmeliyim? Ne kadar süre prim yatırmalıyım? Yüksek maaş almak için SSK’ya aylık ne kadar prim ödemeliyim? Belirli bir üst limiti var mı? Bu şartlarda emeklilik yaşı nedir? l Burhan BOZTEPE
Cevap: Bağkur’a da yüksek kazanç üstünden prim ödeyerek emekli aylığınızı yükseltebilirsiniz. Bunun için SSK’ya geçmenize gerek yok. Bağkur’lular üstünden prim hesaplanan kazanç tutarını, prime esas kazancın alt sınır (asgari ücret olup bugün için 3.577.50 TL’dir) ile üst sınır (bugün için 26.831.40 TL’dir) arasında kalmak şartıyla kendileri belirliyor. Prim hesabına esas kazancın üst sınırı olan 26.831.40 TL’den emekli olacağınız tarihe kadar prim öderseniz, Bağkur’da da emekli aylığınız yüksek olur.
7 yıl daha prim ödeyip toplam priminizi 9000 güne tamamlayarak 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz. SSK’da daha az prim ödeyerek emekli olma avantajı vardır. Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün prim içinde) fazla prim yatırılan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. SSK şartlarıyla emekli olmak için Bağkur’dan sonra sigortalı çalışarak SSK’ya en az 1260 gün (3.5 yıl) prim yatırmanız gerekiyor.
Bağkur’lular faaliyetlerine son vermeden başka bir işyerinde çalışarak SSK’ya prim ödeyebiliyor. Sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’dan emekli olmak için 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 günden sonra prim ödemeseniz de (Bağkur’lu olmanızı gerektiren faaliyetinize de son vererek) 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
DAVA AÇARAK ÇIRAK SİGORTAMI SAYDIRABİLİR MİYİM?
SORU: 1979 doğumluyum. 1995’te çıraklık eğitim okuluna gittim. O zaman elimize SSK kimliği verildi. Kime sorsam ‘geçerliliği yok’ diyor. Bunun geçerliliği yok mu? Mahkemeye başvursak sayılmaz mı? l Şevki ERKEN
CEVAP: Çırak sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Çırak sigortasında kısa vadeli sigorta kollarına prim ödenerek çırak, iş kazası ve meslek hastalığı açısından güvenceye alınıyor.
Ancak bu dönemde verilen sigorta sicil numarasının emekli olunan tarihe kadar kullanılması, sizde olduğu gibi başka kişilerde de ‘sigortam başladı’ yanılgısına yol açıyor. Dava açsanız da sonuç alamazsınız. Yeni bir yasa çıkar da çıraklık dönemine borçlanma hakkı getirirse o zaman çıraklık sürenizi borçlanarak sigortalılık süresi olarak kazanabilirsiniz.
