Giriş
SORU: 16 Eylül 2000 yılında muvazzaf uzman jandarma olarak askeri okula girdim. 1 yıl okudum. 30 Ağustos 2001’de mezun oldum. Sigorta başlangıcım 16 Eylül 2000. Emeklilikte yaşa takılanlardan (EYT) olabilir miyim? Yeni yasa ile kaç yaşında emekli olurum? Elvan BAYRAM
CEVAP: Kamuoyunda emeklilikte yaşa takılanlar yasası olarak bilinen EYT’nin 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı bulunanları kapsaması bekleniyor. Bu tarihten sonra çalışmaya başladığınızdan maalesef EYT kapsamında değilsiniz. Normal şartlarda Emekli Sandığı’nda emekli olmak için, 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Hak kazanacağınız Fiili Hizmet Süresi Zammı’nızın (yıpranma sürenizin) toplamda 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaşınızdan düşülür. Ancak uzman jandarma olarak görev yaptığınız sürece emeklilik yaş haddiniz 56 olduğundan, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte yaş haddinden resen emekliliğe sevk edilirsiniz ve emekli aylığınız da bağlanır. Yani normal emeklilik tarihinizden önce, resen emekli edilirsiniz.
ASKERLİK BORÇLANMASI SADECE PRİMİNİZİ ARTIRIR
SORU: 1 Ocak 1970 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 12 Ocak 2008 olup 4650 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanması yaparsam bana faydası olur mu? Çetin AYSAN
CEVAP: Emekli olmak için 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2350 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2030’da emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması emeklilik şartlarınızı değiştirmez. Ancak prim gün sayınızı artırır.
SAĞLIK RAPORU VEYA EYT İLE EMEKLİ OLSANIZ DA AYLIĞINIZ DEĞİŞMEZ
SORU: 1975 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1992, memuriyet başlangıcım 1997’de olup 9850 günüm var. Büyük ihtimalle EYT’den emeklilik hakkım olacak. Sorum şu; 2012’de beyin kanaması geçirip yüzde 79 rapor aldım. Raporla mı emekli olmak yoksa EYT ile mi emekli olmak avantajlı olur? Mustafa BAYRAKTAR
CEVAP: Emekli Sandığı’ndan istekle normal şartlarla, sağlık raporu ile, çalışma gücü kaybı ile emekli olmak durumunda emekli maaş tutarında bir değişiklik olmaz. EYT ile emekli olsanız da sağlık raporuyla emekli olsanız da tarafınıza bağlanacak emekli aylığı tutarı değişmeyecektir.
EYT YASASI KAPSAMINDA MIYIM?
SORU: 1 Eylül 1999 sigorta girişim var. 5693 gün prim ödedim. EYT yasası kapsamına giriyor muyum? Nurgül KOCABIYIK
CEVAP: Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 282 gün daha prim ödeyerek prim gününüzü 5975’e tamamlayacağınız tarihte 56 yaşınızı da doldursanız emekli olabilirsiniz. Dolduramazsanız, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihiniz itibarıyla EYT kapsamındasınız.
EYT yasası süre ve prim şartını sağlayıp aranan yaşın dolmasını bekleyenlere emeklilik hakkı getirirse, priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Her ne kadar bakan yaş aranmayacağını açıklamış olsa bile, son günlerde kadınlarda 48 veya 50 yaşın aranacağı söylentileri artmış bulunuyor. Şayet EYT, süre ve primin yanında bir de yaş şartı ararsa, emekli olmak için aranan yaşı da doldurmanız gerekir.
