Soru: 9 Mayıs 1962 doğumluyum. Ekim 2004’ten beri SSK’lıyım. 2600 gün primim var. Ne zaman ve hangi şartlarda emekli olabilirim? Canan BERBEROĞLU Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz: 1) 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte 4400 gün daha prim ödeyerek, 2600 gün olan priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) 25 yıl sigorta, 4500 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olarak. 1900 gün daha prim ödeyerek 2600 gün olan priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız Ekim 2029’da emekli olabilirsiniz.
[[HAFTAYA]]
Girişi bildirilmeyen işten ayrıldığında 5 yıl içinde dava açmazsa hakkı kaybolur
Soru: 1 Ekim 1993’te SSK’lı oldum. 4 Temmuz 2000’de prim ödenmeye başladı. 4200 gün primim var. 1) Kaç yaşında emekli olabilirim? 2) 1993-2000 arasında iki ayrı staj, bir işyeri ve askerlik bulunuyor. Bu süre için yapılabilecek bir başvuru durumu olabilir mi? Mehmet BALCI Cevap: 1) Emekli olma şartlarınızı adınıza ilk defa prim ödenen ve sigorta başlangıç tarihi olarak dikkate alınan 4 Temmuz 2000 tarihi belirliyor. Bu tarihe göre; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2800 gün daha prim ödeyerek, priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) Sigorta başlangıç tarihinden önceki staj sigortalarınızda, kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Başlangıç tarihinizden önceki çalışmanızda işveren girişinizi kuruma bildirmişse bildirilmeyen çalışma süreleriniz için hizmet tespit davası açabilirsiniz. Ancak davayı kazanabilmeniz için çalışmanızı mahkemede belge veya şahitlerle ispatlamanız gerekir. Şayet işveren girişinizi de bildirmemişse, işten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde dava açmanız gerekiyordu. Bugün için dava yoluyla kazanacağınız bir hak yok. Başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerlik sürenizi borçlanmanız mümkün. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar geri gider ve 25 yıl sigorta, 5875 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. 5875 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Emekli aylığını kestirdiğinizde kendi isteğinizle ayrılsanız da kıdem tazminatı alırsınız
Soru: Emekli bir işçiyim. Bir özel şirkette çalışıyorum. Sigortam yatıyor. Kendi isteğimle çıkarsam, tazminat hakkım var mı? Sultan BULUT Cevap: Emekli aylığınızı kestirmeden ücretinizin sosyal güvenlik destek primine tabi tutularak çalıştığınızı tahmin ediyoruz. Bu şekilde çalışıyorsanız, kendi isteğinizle ayrıldığınızda kıdem tazminatı alamazsınız. Kıdem tazminatı alabilmeniz için ya işverenin iş sözleşmenizi haksız yere veya siz haklı bir nedenle feshederek ayrılmanız lazım. Ancak, emekli aylığını kestirmiş, tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışıyorsanız, tekrar emekli aylığı bağlanmasını talep ederek, kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılabilirsiniz
Yasa değişse de hak ettiğiniz kıdem tazminatına zarar gelmez
Soru: Ağustos 2005’te çalışmaya başladığım işyerinden, Kasım 2006’da zorunlu askerlik hizmeti nedeniyle kıdem tazminatımı ve izin haklarımı alarak ayrıldım. Haziran 2007’de askerlik hizmetim bitince aynı işyerinde tekrar işe başladım, halen devam etmekteyim. Bu durumda yıllık izin kıdemi hesabım, işe ilk giriş tarihi olan 2005’ten itibaren mi başlayacak? Bu konu hakkında işverenin farklı bir uygulama yapma hakkı var mıdır? Sefer EMİROĞLU Cevap: Konuya ilişkin yasada açık hüküm olmadığından uygulama yargı kararlarıyla yönleniyor. Nihai yargı mercii olan Yargıtay, sizin gibi kıdem tazminatını alarak işinden ayrılıp, daha sonra aynı işyerinde işe başlayanların kıdemini sıfırladığını ve yeni işe başladığı tarihten itibaren kıdeminin yeniden başlayacağını, yıllık izin sürelerinin hesabında eski çalışmaların dikkate alınmaması gerektiği yönünde karar veriyor. Dolayısıyla yıllık ücretli izin süresinin hesabında kıdem hesabınızı Haziran 2007’den ikinci başlangıcınıza göre hesaplamanız lazım. Yargının bu kararının yerinde olduğu söylenemez. Çünkü, kıdem tazminatı ile yıllık ücretli izin ayrı ayrı müesseseler olduğundan, kıdem tazminatı almanın yıllık izin hakkı yönünden kıdemi sıfırlamaması gerektiği kanısındayız. Umarız idare bu yönde bir düzenleme yapar da çalışanların hakkını korur
SSK’lı çalışarak 150 gün prim ödediğinizde SSK şartlarına tabi olursunuz
Soru: 3 Eylül 1966 doğumluyum. 1 Kasım 1984 ile 30 Temmuz 1999 arası SSK’ya 2207 gün, 11 Ocak 2000 ile 31 Aralık 2004 arası Bağ-Kur’a 1790 gün, 1 Şubat 2005 ile 1 Mart 2008 arası SSK’ya isteğe bağlı olarak 1111 gün, 17 Mayıs 2010 ile 31 Aralık 2010 arasında da Bağ-Kur’a 7 ay 210 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Muzaffer YILMAZ Cevap: Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurum şartlarıyla emekli olunuyor. Sigortalı çalışarak 5 ay (150 gün) daha prim ödemeniz halinde, son yedi yılda (son 2520 gün prim içinde) SSK’ya fazla prim ödemiş duruma geçer ve SSK’dan emekli olma haklı elde edersiniz. SSK’da 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan 150 günden sonra prim ödemeseniz de 3 Eylül 2014’te emekli olabilirsiniz.
21 Temmuz 2012, Cumartesi 05:00
Haberin Devamı