Giriş
Soru: 5 Aralık 1963 doğumluyum. Temmuz 1983 ile Şubat 1985 arasında 20 ay askerlik yaptım. 5 Temmuz 1989’da sigorta girişim var. 2006-2008 yıllarında prim listesinde zannımca muhasebecinin tırtıklamasıyla aylarca 30 gün bildirilip sonra, 30 gün iptal edilmiş. O yıllarda takip imkanımız yoktu. Yeni fark ettim. Halen çalışmaktayım ve 4800 gün prim ödemem görünüyor. Daha önceki kontrolümde 2001-2004 yıllarındaki iki firma tarafından bildirilen iş günü fazlayken, çifte primli günler silinmiş olabilir mi? Ne şartlarla emekli olabilirim? Kamil DEMİRPOLAT
Cevap: Primlerin neden silindiğini dosyanızı incelenmeden bilmek mümkün değil. Ama fiili çalışma olmadığının tespit edildiği durumlarda, sigortalılık süresi iptal edilir. Kişi birden çok firmadan prim ödeyebilir. Örneğin; sigortalı aynı ay için üç firmadaki çalışmalarından dolayı her firma tarafından 30’ar gün bildirilmiş olabilir. Bu durumda ay 30 gün kabul edilir. Prime esas kazançlarda tavan tutarı aşmamak üzere birleştirilir. Ve o ay için 30 gün prim ödenmiş sayılır. Dolayısıyla iki firmadan bildirildiniz diye sigortalılık süreniz iptal edilmez. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız 5 Aralık 2023’te emekli olabilirsiniz.
YIPRANMANIN EYT’YE ETKİSİ VAR MI?
Soru: 1 Şubat 1980 doğumluyum. Haziran 1999’da SSK’lı oldum ve 40 gün prim ödedim. 2007 tarihinde infaz koruma memuru olarak ceza evinde göreve başladım. EYT’nin bana etkisi var mı? Yıpranma payının EYT’ye etkisi var mı? Volkan KÖKOĞLU
Cevap: İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olduğunuzdan EYT kapsamındasınız. Emekli olmak için 9000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olabilirsiniz. Yıpranmanın EYT’li olmanıza etkisi yok. Kazanacağınız yıpranma süreniz fiili hizmet sürenize eklenecek ve hizmet sürenizi artırma gibi bir faydası olacaktır.
FİİLEN YAPILAN ASKERLİK SÜRESİ BORÇLANILABİLİR
Soru: 16 Şubat 1976 doğumluyum. 3 Temmuz 2000’de sigorta girişim var. 12 ay askerlik yaptıktan sonra bana çürük raporu verdiler. 6200 gün prim ödemem var. Sağlam olarak yaptığım günleri askerlik borçlanması yapabilir miyim? Böyle bir kanun var mı? Ne zaman emekli olabilirim? Emre EZEL
Cevap: Çürük raporu aldığınız tarihe kadar olan askerlik sürenizi (tezkerenizde görünen askerlik sürenizi) yani fiilen yaptığınız askerlik sürenizi borçlanabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinden önceyse, bir yıl askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz bir yıl geri gider ve 3 Temmuz 1999 olur. Bu tarih hem EYT’li olmanızı, hem de emekli olmak için de; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Süre ve prim şartlarını sağlayarak emekli olacaksınız. Priminiz de yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız, 3 Temmuz 2024’te emekli olabilirsiniz.
BİR GÜN BİLE ŞARTLARI DEĞİŞTİREBİLİYOR
Soru: 13 Kasım 1970 doğumluyum. 1988 SSK girişimle 3609 gün prim ödemem var. Yurtdışında yaşıyorum. Nasıl emekli olurum? Şu an yardım alıyorum. İbrahim URTEKİN
Cevap: Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinizin 23 Mayıs 1988’den önceki bir tarih olduğu varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik durumunuz ve yurtdışında çalışıp çalışmadığınız hakkında bilgi vermemişsiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak.
Muhtemelen 18 ay askerlik yaptınız. Askerliğinizi borçlandıktan sonra, varsa yurtdışı çalışma sürenizin de 1226 gününü borçlanarak toplam priminizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız 13 Kasım 2030’da emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak). Sigorta başlangıç tarihinizi (gün, ay, yıl olarak), askerlik durumunuzu ve yurtdışında çalışmanız olup olmadığını bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.
