Giriş
Soru: 28 Ekim 1971 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Eylül 1991’dir. 212 sayılı kanuna tabi olarak basın çalışanıyım. Arada 7 aylık boşluğum bulunuyor. 1) Ne zaman emekli olabilirim? 2) Kıdem tazminatını almayı hangi tarihte hak ediyorum? 3) Emekli aylığım ne zaman bağlanır? Özkan Şahin Cevap: 1) Emekli olmak için, 25 yıl sigorta süresi, 5600 gün prim ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Basın işinde itibari hizmet süresi (yıpranma) uygulaması 1 Ekim 2008’den itibaren kaldırıldı. Bu tarihe kadar basın işindeki 16.5 yıl olan prim ödemeniz karşılığında 1485 gün itibari hizmet süresi kazanıyorsunuz. İtibari hizmet süresi, sigorta sürenize ekleniyor, emekli olacağınız yaş haddinden düşüyor. İtibari hizmet sürenizi dikkate aldığımızda, emekli olacağınız yaş haddi 53’ten, 48 yaş 10 ay 15 güne düşmektedir. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, yaş olarak 48 yaş 10 ay 15 günü dolduracağınız 13 Eylül 2020’de emekli olabilirsiniz.
[[HAFTAYA]]
2) Beş yıldan fazla süredir gazeteci olarak çalıştığınızdan kıdem tazminatını hak etmiş durumdasınız. İşveren haksız yere işinize son verdiğinde veya iş akdinizi haklı bir nedenle feshettiğinizde, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Ayrıca iş akdinizde kıdem tazminatı ödenmesine ilişkin özel hükümler varsa, bu hükümlere göre de kıdem tazminatı alabilirsiniz. 3) Emekli aylığı, talep tarihini takip eden aybaşından itibaren bağlanır. Emekli aylığınızı 13 Eylül 2020’de hak ediyorsunuz. 30 Eylül 2020’ye kadar aylık bağlanmasını talep ederseniz, 1 Ekim 2020’den itibaren emekli aylığı bağlanır.
Bağ-Kur’a 9000 gün SSK’ya 5750 gün prim ödemeniz gerekiyor
Soru: Mayıs 1997’de sigortalı oldum. SSK primim var. Kasım 2009’da Bağ-Kur’lu oldum. Kasım 1995 ve Mayıs 1997 arasında askerdim. Ne zaman emekli olabilirim askerliği geriye dönük ödemeli miyim? MUSTAFA Cevap: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, SSK’da emekli olmak için, 25 yıl sigorta süresi, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Son 1260 günü sigortalı bir işte çalışarak ödemek kaydıyla, toplam prim ödemenizi 5750 güne tamamladığınızda 55 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 55 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’dan emekli olmak için en az 9000 gün prim ödemeniz gerektiğinden, SSK’dan emekli olmanız avantajlı. Doğum tarihinizi ve sigortanızın Mayıs ayının hangi günü başladığını ve kaç gün prim ödediğinizi bildirirseniz, sorunuza daha net cevap verebiliriz.
Beş gün çalışılan işyerinde günlük çalışma saati 9’dur
Soru: Haftada 5 gün çalışılan işyerinde, günlük çalışma süresi kaç saattir? AYNUR Cevap: Haftalık çalışma süresi 45 saattir. Günlük 11 saati aşmamak üzere bu süre (45 saat) çalışılan gün sayısına bölünerek, günlük çalışma saati bulunur. Haftada 5 gün çalışılan işyerinde, günlük çalışma süresi 9 saattir (ara dinlenme hariç).
Borcunuzu SGK il veya merkez müdürlüğünden öğrenebilirsiniz
Soru: 27 Temmuz 1956 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 16 Ocak 2007. Şimdi bir işyerim var ve Bağ-Kur’luyum. Ne zaman emekli olurum? Prim borcum ne kadar? Daha hiçbir ödeme yapılmadı. Elime geçecek toplu parayı bekliyorum. Eğer bugüne kadar biriken borcu toplu ödersem, ne zaman emekli olurum? Nilgün ERKEN Cevap: Emekli olmak için, 15 tam yıl prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam prim ödemenizi 15 yıla tamamladığınızda (ara boşluğunuz yoksa 16 Ocak 2022’de) emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’lular prime esas kazancın alt sınırı (asgari ücret olup bugün için 837 TL) ile üst sınırı (asgari ücretin 6.5 katı olup bugün için 5.440.50 TL’dir) arasında belirlediği kazanç tutarı üstünden prim ödüyorlar. Prime esas kazanç tutarınızı bilmediğimizden ne kadar prim borcunuzun olduğunu hesaplayamayız. Bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden borcunuzu öğrenmeniz en sağlıklı olanı.
Primi 5375 güne, yaşı 46’ya tamamlamalısınız
Soru: 16 Mart 1976 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1989 olup, 16 gün primim var. Daha sonra da 2008’de 10 ay isteğe bağlı Bağ-Kur’a prim ödedim. Yeni yasadan yararlanarak da iki doğumumu borçlandım ve bedelini ödedim. Bir yıldır SSK’lı olarak çalışıyorum. Hangi yıl emekli olurum? ZEKİYE Cevap: Emekli olmak için, 20 yıl sigorta süresi, 5375 gün prim ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. 3559 gün daha prim ödeyerek 1816 gün olan priminizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla, 46 yaşınızı dolduracağınız 16 Mart 2022’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 1784 gün daha prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız halinde, 58 yaşınızı dolduracağınız 16 Mart 2024’te yaş haddinden emekli olmanız da mümkün.
Askerlik yaptığınız tarih önemli
Soru: 22 Kasım 1967 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Ekim 1988’dir. Askerliğimi 18 ay borçlanıp bedelini yatırdığımda emekliliğimi bir sene geri çektiğini söylediler. Verilen bilgi doğru mu? Ne zaman emekli olabilirim? Yaşar BEGO Cevap: Emekli olmak için, 25 yıl sigorta süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5450 gün priminiz olması şartıyla, 51 yaşınızı doldurduğunuz 22 Kasım 2018’de emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanmasının emekli olma şartlarını değiştirerek erken emekli olmayı sağlaması, askerlik yapılan tarihe bağlı. Askerlik yaptığınız tarihi bildirmemişsiniz. Şayet askerliğinizi sigorta başlangıcınızdan önce yapmışsanız, (sorunuzdan sonra yaptığınız anlaşılıyor) askerlik sürenizin 130 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıcınız 130 gün geri gider ve emekli olmak için, 25 yıl sigorta süresi, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. 5375 gün prim ödemeniz şartıyla, 50 yaşınızı doldurduğunuz 22 Kasım 2017’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıcınız olan 1 Ekim 1988’den sonra yapmışsanız, askerlik borçlanması emeklilik şartlarınızı değiştirmez. 51 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar prim ödemenizi 5450 güne tamamlayabiliyorsanız, askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
Babanız askerliğini borçlanırsa Temmuz 2013’te emekli olabilir
Soru: Babam 18 Ocak 1946 doğumlu. 1 Temmuz 2000’de Bağ-Kur başlangıcı var. 24 ay askerlik yapmış. Askerliği saydırırsak, ne zaman emekli olur? Murat AFŞİN Cevap: Babanız, 24 ay olan askerlik süresini borçlanması halinde yaş haddinden emekli olmak için, 15 tam yıl prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olur. Ara vermeden prim öderse, toplam prim ödemesini 15 yıla tamamlayacağı 1 Temmuz 2013’te emekli olabilir.
