SORU: Ağustos ayında EYT’den emekli maaşı almaya hak kazanıyorum. Ama maaşlar çok düşük. Emekli olmayıp çalışmaya devam edersem, emekli maaşım artar mı? Ne zaman emekli olmalıyım? Emre ABDULLAH
CEVAP: Maalesef emekli aylıklarının geneli çok düşük. 10 bin lira emekli aylığı alan milyonlarca emekli var. Esasında aylıkların büyük bir bölümü (kök aylık) 10 bin liranın da altında. Ancak Hazine desteği ile en düşük emekli aylığı olarak 10 bin lira ödeniyor. Özetle anlatacak olursak, emekli aylığını prim gün sayısı ile üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı belirliyor. Dolayısıyla prim gün sayısı ne kadar fazla, üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı da ne kadar yüksek olursa emekli aylığı da o kadar yüksek oluyor. Ancak prim ödeme dönemleri de çok önemli. Çünkü 2000’den önce ödenen, 1 Ocak 2000 ile 1 Ekim 2008 arası ödenen ve 1 Ekim 2008’den emekli olunan tarihe kadar ödenen primler emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor. Sonuç olarak yüksek emekli aylığı için uzun süre prime esas kazancın üst sınırından (üst sınırı bugün için 150.018.75 lira) veya üst sınıra yakın bir kazanç tutarı (örneğin, 100-120 bin lira vb.) üstünden prim ödemek gerekir. Bu kadar yüksek kazanç üstünden uzun süre (4.5 sene gibi) prim ödemek de neredeyse imkansız olduğuna göre, bir an önce yani ağustos ayında emekli olmaya bakın. Emekli olduktan sonra, Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olarak çalışmaya devam edebilirsiniz. Bu takdirde hem emekli aylığınızı, hem de çalışmanız karşılığı ücretinizi birlikte alabilirsiniz.
60 YAŞ DA DOLACAK
Soru: 1980 doğumluyum. SSK giriş tarihim 2004 olup 6254 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Selahattin BİTER
CEVAP: Emekli olmak için 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 746 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, yine aynı tarihte yani 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
1200 GÜN DAHA PRİM ÖDEYİP 63 YAŞI DOLDURACAKSINIZ
SORU: 1966 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 2010 olup halen ara vermeden çalışıyorum. 3600 gün prim ödemem var. Acaba emekliliği ne şartlarda hak ediyorum? KORKUSUZ
CEVAP: Sorunuzu erkek okur olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Yaş haddinden emekli olmak için 4800 gün prim ödeme ve 63 yaş şartlarına tabisiniz. 1200 gün daha prim ödeyerek priminizi 4800 güne tamamlamanız şartıyla, 2029’da 63 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SİGORTA GİRİŞİNİZ 18 YAŞI DOLDURDUĞUNUZ TARİHTİR
SORU: 24 Şubat 1982 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Haziran 1999. Bu tarihe göre EYT’li oluyor muyum? Oluyorsam Haziran 2024 ayında 25 yıllık hizmet yılını dolduruyor olmam gerek. Ama e-Devlet üzerinden baktığımda 25 yıllık hizmet yılına 2025 diyor. Burhan ALAGÖZ
CEVAP: Sigorta başlangıç tarihiniz itibarıyla EYT kapsamındasınız. Yani EYT’lisiniz. Ancak sizin gibi sigortası 18 yaşından küçükken başlayanlarda 25 yıllık sigortalılık süresinin hesabında, sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşın doldurulduğu tarih dikkate alındığından, 25 yıllık sigorta sürenizi 24 Şubat 2025’te dolduracaksınız. 5975 gün prim ödemiş olmanız şartıyla bu tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olabilirsiniz.