Cep telefonundaki fazla vergi, vergiyi öldürüyor

Soru: Cep telefonu görüşme bedelleri çok pahalı. Telefon şirketlerinin gazetelerdeki açıklamalarından, cep telefonu görüşmelerinin vergiler yüzünden pahalı olduğu sonucu çıkıyor. Bu doğru mu? Cep telefonu görüşme bedelleri vergiler yüzünden mi pahalı? Yoksa telefon şirketlerinin fiyatları pahalı da suçu vergilere mi atıyorlar? Sami EKİZ/Ankara

Cevap: Maalesef cep telefonu görüşmeleri vergiler yüzünden pahalı. Çünkü tüketici, cep telefonu faturası öderken farkına varmadan tabloda görünen yedi çeşit vergi ödüyor. Cep telefonundan alınan vergilerde dünya şampiyonuyuz. Bırakın yıllardan beri girmeye uğraştığımız Avrupalıyı, Zambialı ve Ugandalı bile, bizden yüzde 50 daha az vergi ödüyor. Avrupalı ise cep telefonu görüşme ücretine sadece KDV ödüyor. Gelişmekte olan 50 ülkede cep telefonu ile yapılan görüşmelerden alınan vergi ortalaması yüzde 17, Türkiye’de bu verginin yaklaşık 3 katı vergi ödeniyor. Vergiler yüksek olduğu için konuşmalar sınırlı tutuluyor. Oysa vergiler düşürülse, fiyatlar düşeceğinden, görüşme süreleri artar ve daha çok vergi toplanır. Halk deyimiyle sürümden kazanılır. Hem de Avrupa ve tüm dünya ile uyumlu hale geliriz. Fransız Jean Baptiste Colbert’in ‘fazla vergi vergiyi öldürür’ söyleminde olduğu gibi, cep telefonundaki fazla vergi, vergiyi öldürüyor. Başka bir ifadeyle daha fazla vergi alınmasını önlüyor.

Varlık barışı ile kurtulabilirsiniz

Soru: Vergiye tabi olduğunu bilmediğimden 2006 yılında sattığım limitet şirket ortaklık hisse satışından 2006 yılında elde ettiğim kazancı beyan etmedim. Bugün için ceza ödememek için ne yapabilirim? Vergisini ödemeye razıyım. BAHATTİN

Cevap: Limitet şirket ortaklık payının satışından elde edilen kazanç değer artış kazancı kapsamında Gelir Vergisi’ne tabidir. Kazanç hesaplanırken limitet şirket ortaklık payının edinme bedeli, edinildiği ay hariç, elden çıkarıldığı ay dahil olmak üzere TÜFE artış oranında artırılıyor. Devir bedelinden artırılmış edinme bedeli düşülerek ortaklık payının devrinden sağlanan kazanç bulunuyor. Elde edilen kazancın belli tutarı vergiden istisna edildiğinden istisna tutarını aşmayan kazançların beyan edilmesi gerekmiyor. 2006 yılında limitet şirket ortaklılık payı satışlarından elde edilen kazançların 6000 lirası vergiden istisna edildiğinden, kazancınız bu tutarı aşmıyorsa, beyanı gerekmediğinden sorun yok. Aşıyorsa, kazanç tan 6000 lira düştükten sonra, kalan tutarı beyan etmeniz gerekiyordu. Yıl sonuna kadar, varlık barışı kapsamında beyan etmediğiniz kazanç tutarı kadar, varlık beyanında bulunarak, beyan ettiğiniz varlık tutarının yüzde 5’ini vergi olarak ödemeniz halinde, ileride beyan etmediğiniz kazancı vergi incelemesi yoluyla bulsalar dahi, beyan edeceğiniz varlık tutarı bulunan matrah farkından düşüleceğinden, ortada vergilendirilecek kazanç kalmayacak, dolayısıyla vergi, ceza ve faiz ödemekten kurtulacaksınız. Varlık barışı sizin ve sizin gibi geçmiş yıllar (2004-2007 yılları) için kaçırılmayacak fırsat.

Emekli olup aynı işyerinde çalışanın yıllık izin hesabı yeni işçi gibi yapılır

Soru: Kıdem tazminatını alarak emekli olan eski bir işçimizi, destek primi ödeyerek tekrar çalıştırmaya başladık. Bu kişinin yıllık izin süresini nasıl hesaplayacağız? Eski çalışmalar dikkate alınacak mı? Zabit EŞER

Cevap: Kıdem tazminatı alarak işyerinizden emekli olan ve işletmenizde çalışmasını sürdüren işçinin, yıllık ücretli izin ve kıdem tazminatına esas kıdeminin hesabında, eski çalışmaları dikkate alınmaz. İşçinin emeklilik döneminde çalışmaya başlaması yeni bir hizmet akdine dayanır. Bundan dolayı, ikinci çalışma dönemindeki (emeklilik dönemindeki) kıdemi, sıfırdan başlar. Yıllık ücretli izin süresini yeni işe başlayan biri gibi hesaplayacaksınız.

Bağ-Kur’a 31 ay prim ödeyip SSK’dan emekli olabilirsiniz

Soru: 1960 doğumluyum. 12 Ekim 1977’de SSK’lı oldum. 600 gün olan askerlik süremi borçlandım. 1998’de tekrar SSK’lı oldum. 4080 gün prim ödedim. 2008’de isteğe bağlı Bağ-Kur’a geçtim. Hangi kurumdan ve ne zaman emekli olabilirim? Salim OCAK/Ankara

Cevap: SSK’dan emekli olmak avantajınıza. SSK’da 25 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. İsteğe bağlı olarak Bağ-Kur’a prim ödemeye başladığınız tarihten itibaren 920 gün (yaklaşık 31 ay) prim ödeyerek, 4080 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (Bağ-Kur) sayılmasına karşın, isteğe bağlıya 31 ay prim ödeseniz de SSK’dan emekli olabileceksiniz.

Yaş şartının artmaması için 2036’dan önce primi tamamlamalısınız

Soru: 1986 doğumluyum. 6 Aralık 2001’de SSK’lı oldum. 2006’da askere gittim. Askerlik dönüşü tekrar SSK’lı olarak çalışmaya başladım. Ne zaman emekli olabilirim? Kaç gün prim ödemem gerekiyor? İlyas YILDIRIM/Şanlıurfa

Cevap: 8 Eylül 1999’dan sonra sizin gibi ilk defa sigortalı olanlar, 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemenizi en geç 1 Ocak 2036’ya kadar 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2046’da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Şayet prim ödemenizi 1 Ocak 2036’ya kadar 7000 güne tamamlamazsanız, emekli olacağınız yaş haddi priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihe göre, 65 yaşına kadar yükselebilir. Prim ödemenizi 2036’dan önce 7000 güne tamamlamaya bakın.

Prim yeterli 45 yaşınızı beklemeniz gerek

Soru: 23 Mayıs 1967 doğumluyum. 1980’de SSK’lı oldum. 5426 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Turgay ÇETİN

Cevap: Sigorta başlangıcınızı yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor. 23 Kasım 1980 ve öncesi bir tarihte sigortalı olmuşsanız 25 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 23 Mayıs 2012’de emekli olabilirsiniz. Başlangıcınız 23 Kasım 1980’den sonraki bir tarihse, 23 Mayıs 2013’te emekli olabilirsiniz.

Askerlik borçlanmasıyla iki yıl erken emekli olabilirsiniz

Soru: Babam 27 Ekim 1957 doğumlu. Şubat 1985’te SSK’lı oldu. 1985’ten 1994’e kadar SSK’ya prim ödedi. 1995’te 30 günlük isteğe bağlı ödedi. 1995-2006 arasında boşluk var. Kasım 2006 ile Haziran 2008 arasında isteğe bağlıya devam etti. Ağustos 2008’den beri SSK’lı olarak çalışıyor. 3900 gün primi var. Askerlik borçlanması da yaptı. Askerlik borçlanmasını ödersek ne zaman, ödemezsek ne zaman emekli olur? Banu TORUN

Cevap: Babanız 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi. 1625 gün daha prim ödeyerek, prim ödemesini 5225 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir (ara vermeden prim öderse yaklaşık 4 yıl sonra). Askerlik süresini (20 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, 650 gün daha prim ödemek suretiyle prim ödemesini 5150 güne tamamlayacağı tarihte de emekli olabilir (ara vermeden prim öderse Ekim 2011’de).