Giriş
SORU: 44 yaşındayım. 1996’da çırak sigortam başladı. Askerliğimi 2001’de yaptım. 1 Ocak 2005’te sigortalı çalışmaya başladım. Primlerim çırak sigortam üstünden yattı. Halen de çırak sigortasına yatmaya devam ediyor. 4800 gün primim var. Primler çırak sigortama yattığına göre emeklilikte çırak sigortasına göre mi hesaplanacak? Bu şartlarla ne zaman emekli olabilirim? ZEKİ
CEVAP: Çırak sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak bu dönemde alınan sigorta sicil numarası emekli olana kadar kullanılıyor. Bu açıdan 2005’te başlayan sigortalı çalışmanızda çırak sigortasında aldığınız sicil numarasının kullanılmasının bir önemi yok. 2005 başlangıcınıza göre emeklilik için; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2200 gün daha prim ödeyip priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de yine 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
3600 GÜNDEN NASIL EMEKLİ OLABİLİRİM?
SORU: 1970 doğumluyum. SSK başlangıcım Mart 1987’de olup 3100 gün SSK, 1800 gün Bağkur’um var. Fakat Bağkur’umu yatıramadım. 3600 günden emekli nasıl emekli olabilirim? Çakır TAYFUNOĞLU
CEVAP: Hangi tarihlerde Bağkur’lu olduğunuzu, faaliyetinizin devam edip etmediğini yazmamışsınız. Prim borcundan dolayı Bağkur sigortalılığınız durdurulmuş ve prim borcunuz silinmişse, 2030’da 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
PRİM EKSİĞİNİZİ İSTEĞE BAĞLI ÖDEYEBİLİRSİNİZ
SORU: 1972 doğumluyum. Sigorta girişim 19 Ekim 1998 olup eşimin rahatsızlığı nedeniyle 2017’de işten ayrılmak zorunda kaldım. Sonra da çalışamadım. 4600 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim? SEYİT T.
CEVAP: Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Normalde sigorta başlangıcından önce 18 ay askerlik yapmış olmalısınız. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT kapsamında olduğunuz için emekli olurken yaş aranmayacağından, 685 gün daha prim ödeyip toplam priminiz 5825 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Eşinizin hastalığı nedeniyle çalışamıyorsanız, prim ödemeniz içinde Bağkur pimi yoksa (sorunuzdan olmadığı anlaşılıyor) prim eksiğiniz olan 685 günü isteğe bağlı ödeyebilirsiniz. Ayrıca, yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigorta süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 2032’de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
EŞİM KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
SORU: 1 Nisan 2010’da ilk defa sigortalı olan eşim, işyerinden ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir mi? MEHMET B
CEVAP: Emeklilik için yaş şartı dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Sigorta başlangıç tarihine göre eşiniz, yaş haddinden emeklilik için: 4800 gün prim ve 61 yaş şartlarına tabi. 2010’dan beri ara vermeden prim ödemişse (sorunuzdan ödediği anlaşılıyor) 4800 günden fazla primi olduğundan, işten kıdem tazminatı alıp ayrılabilir. Başka yerde de çalışabilir.
