SORU: 13 Ocak 2000 sigorta girişliyim. 2009’da doğum yaptım. Prim günlerim dolu (7200 gün). Doğumdan dolayı EYT’den faydalanabilir miyim? Işıl ÖZİŞ
CEVAP: Sigortası ilk defa 8 Eylül 1999’dan önce başlayanlar EYT yasası kapsamında. Sigorta başlangıcınız bu tarihten sonra olduğundan maalesef EYT kapsamında değilsiniz. Doğum borçlanması priminizi artırır. Ama sigorta başlangıcınızı geri çekmez. Bu nedenle 2009’daki doğumunuzu borçlansanız da, EYT’li olamazsınız. Emeklilik için; 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
400 GÜN DAHA PRİM ÖDEYECEKSİNİZ
SORU: SSK giriş tarihim 1 Haziran 1989’dur. 1991-1992 yıllarında 15 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlandım. 600 gün de yurt dışı borçlanması yaptım. Şu an toplam 5050 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum? Necdet ATALAY
CEVAP: Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık sürenizi de doldurmuş olduğunuzdan, 400 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SİGORTA GİRİŞİNİZ 16 YAŞINDAN SONRAYSA EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 1 Şubat 1996’daki sigorta başlangıcımla SSK’ya 180 gün prim ödedim. 1997’de Bağkur’lu oldum. 15 yıl 11 ay 6 gün Bağkur’a prim ödedim. Sonra tekrar sigortalı oldum ve SSK’dan toplam 1600 gün primim var. EYT’ye girebilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim? Şener TEKİN
Cevap: Sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999’dan önce olduğu için EYT kapsamındasınız. SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan, emekli olurken yaş aranmayacak. Priminiz de yeterli olduğundan, 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Şayet ilk sigortalı olduğunuz tarihte 16 yaşından küçük değilseniz süre şartını da sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz (Sigortası 18 yaşından küçükken başlayanların 25 yıl hesabında sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşın doldurulduğu tarih dikkate alındığından).
ARADA FARK VAR MI?
SORU: 1999’da ilk sigorta girişim yapıldı. Şu anda normal emekliliğim için bir yıl var. Ama işverenim emekli olmam için zorluyor. EYT ve normal emeklilik arasında maaş farkı olur mu? Sizce ne yapmalıyım? Melek ATALAY
CEVAP: Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün ile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Şayet 1999’daki sigorta girişiniz 7 Eylül’den sonraysa, zaten EYT kapsamında emekli olamazsınız. Sigorta girişiniz 7 Eylül ve önceki bir tarih ise ve EYT kapsamında emekli olmayı hak etmişseniz, hemen emekli olmanızda yarar var. Çünkü EYT kapsamında emekli olmakla, bir yıl sonra emekli olmanız arasında bir fark bulunmuyor. Prime esas kazancın tavan tutarından veya tavana yakın bir kazanç tutarı üstünden prim ödüyorsanız bir yıl sonra emekli olmanız halinde, emekli aylığınız bir miktar artar. Ama asgari ücret üstünden prim ödüyorsanız muhtemelen taban aylık bağlanacağından emekli aylığınız fark etmez. Ancak bir yıl sonra emekli olmanız halinde; yılsonunda ve Temmuz 2024’te asgari ücrete gelecek zamdan dolayı, kıdem tazminatınız artabilir