Soru: Ziraat Bankası’ndan yönetmen olarak 2005’te 1/4 derece ve 2200 ek gösterge ile emekli oldum. 2023’te ek göstergem kaç olacak? Ramazan KARA
Cevap: Kamuoyunda ek gösterge yasası olarak bilinen 7417 sayılı Kanunla bankalarda yönetmen kadrosunda çalışanlar için özel bir ek gösterge belirlenmemiştir. Bu nedenle ek göstergeniz genel artış rakamı olan 600 puan artırılarak 15 Ocak 2023 tarihinden itibaren 2800 olarak uygulanacaktır.
YASA TASARISINI GÖRMEK LAZIM
SORU: 12 Eylül 1976 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Kasım 1995 olup toplam 6100 gün prim ödemem var. EYT çıkarsa yararlanabilir miyim? Normalde ne zaman emekli olabilirim? İlker KARA
CEVAP: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli, bundan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT’de henüz hiçbir şey belli değil daha önce EYT yasa tasarısının Ocak 2023’te TBMM’ye getirileceğini açıklayan ilgili bakan bu kez Aralık 2022’de tasarının biteceğini açıkladı. Şayet 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanları emekli edecek bir yasa çıkartılırsa, siz de yararlanarak emekli olabilirsiniz. Bekleyip tasarıyı görmek lazım.
GÖSTERGE VE KATSAYI ARTIŞINDAN DOLAYI FARK ALACAKSINIZ
Soru: Memur olan babam 25 Temmuz 2022’de vefat etti. Vefat nedeniyle emekliye ayrılmış oldu. 3600 ek gösterge artışından yararlanma hakkı vardı. Ocak 2023’te uygulanacak olan 3600 ek gösterge artışından dolayı, emekli ikramiyesi farkı alabilecek miyiz? FATMA
Cevap: Emekli Sandığı Kanunu’nun yürürlükte olan 89’uncu maddesi; “... ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemleri uygulananlara; bu kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ilk mali yılın birinci ayında katsayılar dışında diğer unsurlarda meydana gelecek artışa bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları, emekli ikramiyesi ile ilgili hükümlere göre ayrıca ödenir.
Ancak aylığa hak kanadıkları tarihi takip eden üç ay içinde katsayılarda artış yapılmadığı takdirde, müteakiben katsayılarda altı ay içinde yapılacak ilk artıştan doğan ikramiye farkları da bunlara ayrıca ödenir…” hükmünü içermektedir. Bu hükme göre, babanız emeklilik işlemi uygulanan tarihi takip eden ilk mali yılın birinci ayı olan 15 Ocak 2023’te, katsayı dışındaki diğer unsur olan ek göstergesi 3600’a yükseldiğinden ek gösterge artışına ilişkin olarak ikramiye farkı ödeneceği gibi emeklilik işlemini takip eden altı ay içinde (Ocak 2023 ayında yapılacak) emekli ikramiyesi hesabına esas katsayı artışı nedeniyle de ayrıca emekli ikramiyesi farkı ödenecektir.
OKUL SÜRENİZİ BORÇLANMANIZ EMEKLİLİK YAŞINI DEĞİŞTİRMEZ
SORU: 14 Eylül 2000’de TSK hava kuvvetlerinde astsubay okuluna girdim. 30 Ağustos 2001’de mezun oldum. Bizim askeri okul memuriyete başlangıç sayılıyor. 1998-2000 yıllarında yüksekokul borçlanması hakkımız var. Ona başvurdum. Borçlanabileceğim gün sayısı 592 çıktı (18 yaşımı doldurduğum tarihten sonra). Ödenmesi gereken tutar da 35 bin 955 TL. Bu ödemeyi yaptığım zaman, ben de EYT’li olabilecek miyim? Turgay BÜTÜN
CEVAP: Mevcut uygulamaya göre; 8 Eylül 1999’den önce sigortalılığı olmayan memurların bu tarihten önceki borçlanma kapsamındaki sürelerini borçlanmaları, emeklilik yaşlarını etkilemiyor. Yani emeklilik yaşını değiştirmiyor. Sadece hizmet süresini artırıyor. Bu nedenle okul sürenizi borçlanmanız emekli olacağınız yaş haddini değiştirmez. Ortada kamuoyuyla paylaşılan bir EYT yasa tasarısı yok. Yani EYT esasları henüz belli değil.
Ancak EYT yasasının; 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olacağı tarih uzayanlardan, emekli olmak için aranan şartlardan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını sağlayan ve emekli olmak için aranan yaşın dolmasını bekleyenleri kapsaması bekleniyor. Beklendiği gibi bir yasa çıkarsa, sizi kapsamaz. Ancak ilgili bakan EYT yasa tasarısının Ocak 2023’te TBMM’ye getirileceğini açıkladı. Esasında EYT’den yararlanıp yararlanmayacağınıza tasarıyı gördükten sonra cevap verilebilir.