Giriş
Soru: 30 Ağustos 1968 doğumluyum. SSK giriş tarihim 3 Ocak 1994. Mart 2022 itibarıyla 8695 gün prim ödemem var. Aktif olarak asgari ücret üstünden sigortalı çalışıyorum. 30 Ağustos 2022’de emekliliği hak ediyorum. 30 Ağustos 2023’te emeklilik dilekçemi versem (o tarihte primim 9205 oluyor) benim için daha avantajlı olur mu? Maaş ek göstergesi artar mı? İsmail GÜNDÜZ
Cevap: Asgari ücret üzerinden prim ödediğinizden muhtemelen taban aylık üzerinden emekli olacaksınız. Bu nedenle bir yıl fazla çalışma aylık bağlama oranınızı artırmasına karşın emekli aylığınızda artış sağlamaz. Bir miktar artırsa bile bir senelik emekli aylığından vazgeçmenize değmez. Emekli olup, şayet çalışmak istiyorsanız gerek aynı işyerinde, gerekse başka bir işyerinde Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olarak çalışıp hem emekli aylığı hem de çalıştığınız işyerinden ücret almak sizin için daha avantajlı.
TOPLU ÖDEME YAPILARAK EMEKLİ OLUNAMIYOR
Soru: 61 yaşında olan annemin sigortası 6 Ekim 2009’da başladı ve 4155 gün prim ödemesi var. Acaba en erken ne zaman emekli olur? Kalan prim günlerini toplu bir şekilde ödeyebilir miyiz? Osman TUĞCU
Cevap: Öncelikle toplu prim ödeyerek emekli olma usulünün olmadığını belirtelim. Maalesef anneniz toplu ödeme yaparak emekli olamaz. Annenizin yaş problemi yok. 545 gün daha prim ödeyerek toplam primini 4700 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir (4700 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabi olarak).
KAMUDA ÇALIŞAN SÜREKLİ İŞÇİ REFAKAT İZNİ KULLANABİLİR Mİ?
Soru: Belediyede sürekli işçi olarak çalışıyorum. Kardeşim ağır bir kaza geçirdi ve bir süre bakıma ihtiyacı var. Memurlar bu durumlarda refakat izni alabiliyormuş. Benim de bu izin hakkım olabilir mi? İş Kanunu’nda böyle bir düzenleme var mı? SEDA
Cevap: Kamuda çalışan sürekli işçilere; bakmaya mecbur olduğu veya işçi refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde, bu hallerin raporla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine en çok altı aya kadar ücretsiz izin verilebiliyor. Aynı şartlarla bu süre bir katına kadar uzatılabiliyor. İş Kanunu’nda böyle bir hüküm bulunmamakla birlikte konu sadece kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrosunda çalışanlar ile ilgili olarak 5620 sayılı Kanun’un ek birinci maddesinde düzenlenmiştir. Çalıştığınız belediyenin uygun görmesi halinde bu izni kullanabilirsiniz.
ASKERLİK İKİ YIL KAZANDIRIR
Soru: 01 Ocak 1968 doğumluyum. İlk SSK başlangıç tarihim 4 Aralık 2000. Toplam 7707 gün prim ödemem var. Askerden önce sigortam yoktu. 18 aylık askerliği borçlanarak bedelini yatırmam halinde en erken hangi yaşta emekli olabilirim? Faruk İŞLEYEN
Cevap: 7000 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 15 ayını borçlanmanız halinde emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim yatırmasanız da 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2026 tarihinde emekli olabilirsiniz.
BORÇLANMA BİR YIL ÖNE ÇEKER
Soru: 16 Ağustos 1973 doğumluyum. 1990 yılında staj yaptım ve SSK numaramı aldım. Fakat staj emeklilikte sayılmıyor, sadece SSK numarası alma yönünde faydası var. Ağustos 1993’te askere gittim. İlk SSK başlangıç tarihim 20 Temmuz 1997. Bildiğim kadarıyla askerlik borçlanması SSK başlangıç tarihini öne çekmiyor. 57 yaşında yaşımı doldurarak emekli olabileceğimi tahmin ediyorum. İki aylık askerlik borçlanması yapmam bana bir yıl avantaj sağlar mı? Hüseyin KAVGACI
Cevap: Staj sigortasında emeklilik primi ödenmediği için, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Sigorta başlangıç tarihinden önce yapılan askerliğin borçlanılması sigorta başlangıç tarihini borçlanma gün sayısı kadar geri götürür. Askerlik sürenizin iki ayını borçlanmanız halinde sigorta başlangıç tarihiniz iki ay geri gider ve emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme, 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Toplam 5825 gün prim yatırmış olmanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
