Giriş
Soru: SSK başlangıç tarihim 15 Aralık 1989 olup SSK’ya (4/A) 5146 gün, Bağkur’a (4/B) 2049 gün ve Emekli Sandığı’na da 1565 gün prim ödemem bulunmaktadır. Son 3 yıl çalışmam ise Bağkur tarafındadır. Emeklilik tarihimi öğrenebilir miyim? Fatih AKÇAY
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen sigortalılık statüsünden, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. Sorunuzdan son 2520 gün içinde hangi sigortalılık statüsüne prim ödediğiniz anlaşılmıyor. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. 25 yıldan fazla sigortalılık süreniz olduğundan, son 2520 gün içinde SSK’ya veya Emekli Sandığı’na fazla prim ödemeniz varsa, emekli olabilirsiniz. Ancak 2520 gün içinde üç sigortalılık statüsüne de prim ödemeniz olabilir. Bu durumda Bağkur’a 240 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz.
2024 YILI İÇİNDE 58 YAŞI DOLDURACAĞINIZ TARİHTE
Soru: 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1997’de olup 4000 gün prim ödemem var. 3600 günden emekli olabilir miyim? Hacer İNCE
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 2024’te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
EMEKLİLİK PRİMİ ÖDENMEDİĞİNDEN KAPSAM DIŞISINIZ
Soru: 1993 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ne öğrenci olarak başladım. 1998 yılında Cerrahpaşa Vakfı bünyesinde üroloji kliniğinde yardımcı sağlık personeli olarak nöbet tuttum. Eğitim sürecinde yaptığımız bir staj gibi değil de ekstra zaman ayırarak ve bilfiil çalışmak suretiyle görev yaptım. X Bankası’ndan maaş aldım. E-Devlet’te işe giriş tarihi ve 4A tescil başlangıç tarihi olarak 16 Mart 1998 tarihi yazmakta. Uzun vade işe başlangıç tarihi 15 Ekim 2000 olarak yazıyor. Memuriyete giriş tarihi ve 4C tescil başlangıç 26 Eylül 2000 olarak geçiyor. Ben EYT kapsamına giriyor muyum? İsmail ÇOŞKUNER
Cevap: Sorunuzdan; öğrenci iken yardımcı sağlık personeli olarak nöbet tutmuşsanız da, stajyer olarak gösterildiğiniz anlaşılıyor. Çünkü 16 Mart 1998 başlangıcınızda kişilileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmemiş. Dolayısıyla EYT’den faydalanamazsınız. Ancak toplumda çırak ve staj sigortasının emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmasına ilişkin büyük bir talep var. Bu yönde bir yasa çıkartılırsa EYT kapsamına girersiniz.
STAJ KANUNU ÇIKARSA BANA BİR FAYDASI OLUR MU?
Soru: 1982 doğumluyum. 1997 yılında yaşım 15 iken çıraklık okuluna başladım ama uzun vade sigorta girişim 2003 olup şu an 6000 gün iş günü yatan primim var. Sorum şu: Çıraklık ve staj kanunu çıkarsa bana bir faydası var mı? Varsa nasıl bir artısı olur? Serdal SARI
Cevap: Şayet çırak sigortasını emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayan bir yasa çıkartılır da, 1997 yılı sigorta başlangıç tarihiniz sayılırsa, EYT kapsamına girersiniz. EYT’lilerden yaş aranmıyor. Priminiz de yeterli olduğundan, 2025’te 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (Sigortası sizin gibi 18 yaşından küçükken başlayanlarda 25 yılın hesabında, sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşı doldurduğu tarih dikkate alındığından).
VERGİ İNDİRİMİ ALMALISINIZ
Soru: 1981 doğumluyum. Mart 2006’da 657’ye tabi sözleşmeli personel olarak çalışmaya başladım. 16 yıl hizmetim vardı. Sözleşmem Temmuz 2022’de fesih edildi. Kas hastayım. Engelli raporu alabilirsem, emekli olabilir miyim? AZEM
Cevap: En az yüzde 40 işgücü kaybına uğradığınıza dair rapor ve sigortalı bir işte çalışırken Maliye’den vergi indirim hakkı alabilirseniz, 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, Mart 2026’da 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sağlık raporu ve vergi indirim hakkı alamazsanız, 1240 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, yine aynı tarihte yani 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
