Giriş
Soru: Eşim 1 Nisan 2009’da ilk defa sigortalı oldu ve ara vermeden aynı işyerinde çalışıyor. Buradan ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir mi? Alırsa başka işyerinde işe girebilir mi? MUHSİN
Cevap: Emeklilik için yaş şartı dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Eşiniz sigorta başlangıç tarihine göre, emekli olmak için 4700 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabi. Eşiniz 2009’dan beri ara vermeden prim ödemişse (sorunuzdan ödediği anlaşılıyor) işinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilir. Bunun için yapması gereken SGK’dan alacağı “kıdem tazminatı alabilir” yazısını işverenine bir dilekçe ile ibraz etmekten ibarettir. Ayrıca eşiniz işten ayrıldıktan makul bir süre sonra (örneğin bir iki ay sonra) istediği zaman başka işyerinde de çalışmaya başlayabilir.
3600 GÜNE Mİ YOKSA 4500 GÜNE Mİ TABİYİM?
Soru: 50 yaşındayım. 1974 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 9 Eylül 2003 olup 3100 gün prim ödemem var. 3600’den mi yoksa 4500 günden mi emekli olacağım. Ne zaman emekli olabilirim? Selma PERÇİN
Cevap: 3600 güne değil 4500 güne tabisiniz. Çünkü sizin gibi ilk defa 7 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanların 3600 günle emekli olma hakları yok. Yaş haddinden emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 1400 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SSK’YA 481 GÜN DAHA PRİM ÖDEMELİSİNİZ
Soru: 1975 doğumluyum. 21 Kasım 1989’da sigortalı olarak çalışmaya başladım. Sonra Bağkur’a prim ödedim. Sonrasında tekrar SSK’lı olarak çalıştım. Toplamda 3359 gün isteğe bağlı Bağkur’a ve 2950 gün de SSK’ya olmak üzere 6309 gün prim ödemem var. En son 779 gün SSK’ya prim ödemem oldu. SSK’lı bir işte çalışarak SSK’ya 482 gün daha prim ödesem EYT’den emekli olabilir miyim? ZEYNEP
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, sigortalı bir işte çalışarak 481 gün daha prim ödeyerek Bağkur’dan sonra SSK’ya ödediğiniz 779 gün olan priminizi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi olursunuz. Süre ve prim şartını sağlamış olduğunuzdan, Bağkur’dan sonra SSK’ya ödeyeceğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
KURA SONUCU HACCA GİDECEK MEMURUN YILLIK İZNİ YOKSA ÜCRETSİZ İZİN KULLANABİLİR
Soru: Memur olarak bir kurumda çalışıyorum. Hacca gitmek için başvuru yapmıştım hac kurası çıktı şükür. Ama bu yıl yıllık izin sürem de az kaldı. Geçen yılı tüketmiştim 20 gün izin hakkım var. Hac öncesi yıllık izin alıp helallik için yakınlarım, arkadaşlarım ile de vedalaşmak istiyorum. Hac süresince de yıllık izin almam gerekecek. İzin sürem yetmez diye korkuyorum. Ne yapabilirim? ABDULLAH
Cevap: Memurlar için 657 sayılı kanunda hac süresince verilecek ayrı bir izin tanımlaması bulunmuyor. Memurlar yıllık izin kullanarak hacca gidebiliyor. Bu nedenle yıllık izni olmayan memurlar bu konuda zorluk yaşıyorlardı. Ancak memurların iki yıllık yapılan toplu sözleşmelerinde, hac için özel bir düzenlemeye yer verildi. Bu düzenleme gereğince de Diyanet İşleri Başkanlığı’nca yapılan hac kurası sonucu hacca gitmeye hak kazandığı halde kullanabileceği yasal izni kalmayan kamu görevlilerinin hac süresince ücretsiz izinli sayılmaları öngörüldü. Bu kapsamda da yeterli yıllık izin süreniz olmasa da hac göreviniz süresince ücretsiz izin kullanmanız mümkündür.
RAPORA REFAKATÇİ MEMURUN ADININ YAZILMASI GEREKİYOR MU?
Soru: Annemin sürekli rahatsızlığı nedeniyle refakat izni kullanmak için hastaneden belge aldım ve kurumuma verdim. Kurumum refakat raporunda açıkça annemin hayati tehlikesi olup olmadığının ve benim adımın da raporda belirtilmesi gerektiğini söylüyor ve izin vermiyorlar. Bu zorunlu mu? RABİA
Cevap: Memurların anne, baba, eş, çocuk ve kardeşlerinin rahatsızlığı nedeniyle refakat izni kullanmalarına ilişkin esaslara ‘Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te yer verilmiştir. Bu düzenleme gereğince memurun yakını için düzenlenecek refakat raporunda, refakati gerektiren tıbbi sebepler, refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği ilk raporda üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi mutlaka açıkça yazılmalıdır. Bu bilgileri içeren raporda refakat edecek kişinin adının açıkça yazmasına gerek bulunmuyor. Sadece aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamıyor. Bu durumun kurumlarca takip edilmesi ve gerekirse memurdan da yazılı beyan istenmesi gerekiyor.
