Giriş
Soru: 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1997. Askerlik borçlanması yaparsam yaklaşık 1000 gün primim oluyor. Eksik primi gün satın alıp emekli olabilir miyim? MAMUK
Cevap: Askerliğinizi borçlanabilirsiniz. Ancak emekli olmak için kalan eksik günleri satın alarak (borçlanarak) emekli olamazsınız. Çünkü geçmişte prim ödenmeyen boş günleri satın alarak emekli olma usulü bulunmuyor. Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi borçlandıktan sonra 2600 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
3600 EK GÖSTERGEDE MAĞDURİYETLER GİDERİLMELİ
SORU: Kamu kurumlarında müdür yardımcıları 3600 ek gösterge aldılar ancak kamu bankasında müdür yardımcısı olanlar ek gösterge alamadı. Bu konuyu aydınlatır mısınız? Ahmet ŞENEL
CEVAP: Haklısınız. Müdür ve müdür yardımcılarının ek göstergesi belirlenirken, benzer idari görev ve sorumluluğu olan unvanlar da kapsama alındı. Ancak kamu bankalarında eşit düzeyde olan yönetmenler ve müdür yardımcısı gibi görev yapan şef gibi benzer unvanlar kapsama alınmadı. Yönetsel yetki ve sorumluluk açısından müdür yardımcıları gibi, hatta kamudaki şube müdürleri kadar öneme sahip kamu bankalarındaki yönetmenlerin, müdür yardımcısı kadrosu olmayan kurumlarda, doğrudan müdüre bağlı müdür yardımcısı gibi görev yapan şeflerin de 3600 ek göstergeden yararlandırılması gerekiyor. Ayrıca saymanlara 3600 ek gösterge verildi. Ama ayniyat saymanlarına verilmedi. Ayniyat saymanlarına da 3600 ek gösterge verilmeli. Siyasi otorite toplumun taleplerine duyarsız kalmıyor. Umarız şu seçim telaşından sonra, 3600 ek gösterge uygulamasındaki bu ve benzer aksaklıklar düzeltilir ve belli kesimlerin mağduriyeti giderilir.
SİGORTASI 18 YAŞINDAN KÜÇÜKKEN BAŞLAYANLARDA 25 YIL HESABI NASIL YAPILIR?
Soru: 1982 doğumluyum. İlk uzun vadeli sigorta kollarına prim ödediğim tarih 1996 olup 5449 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? RECEP
Cevap: İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa (sorudan olduğu anlaşılıyor) emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuz için emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim şartlarını sağlayarak emekli olacaksınız. 376 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla 2025’te 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (sigortanız 18 yaşından küçükken başladığı için, 25 yılın hesabında sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşınızı doldurduğunuz tarih dikkate alındığından).
YURT DIŞINDA ÇALIŞMA EMEKLİ AYLIĞINI KESER Mİ?
SORU: Sigorta giriş tarihim 1988 olup 2008 yılına kadar 6288 gün prim ödemem var. Prim günüm dolmuş. Yurtdışında yaşıyorum. Burada çalışıyorum. Türkiye’de borçlanmadan emekli olsam burada çalışabilir miyim? Cengiz DİSKAYA
CEVAP: Doğum ve askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, sigorta başlangıcınızın 23 Mayıs 1988’den sonra olduğunu varsayarsak, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekliliğinizde yaş aranmayacak olup süre ve prim şartını da sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Priminiz içinde yurtdışı borçlanma süresi olmadığından, yurtdışında çalışırken emekli aylığınızı da alabilirsiniz. Priminiz içinde yurtdışı borçlanması olsaydı, yurtdışında çalışırken emekli aylığı bağlanmazdı. Emekli aylığı alırken yurtdışında çalışmaya başladığınızda da emekli aylığınız kesilirdi.
AÇIKTAKİ MEMUR BORÇLANABİLİR Mİ?
Soru: 8 Eylül 1999’da memuriyete başladım. 1 Nisan 2022’de ihraç edildim. Açıktayken askerlik borçlanmamı yatırmak için başvurdum. 1977’de 18 ay askerlik yaptım. 8840 gün primim var. Hepsi Emekli Sandığı. 8 yıl jandarma uzman çavuşluk yaptım. Askerlik borçlanması yapabilir miyim? Hasan TAŞKIN
Cevap: Memurlar fiili olarak görev yaparken askerlik sürelerini borçlanabiliyor. Açıktayken borçlanma yapamıyorlar. Maalesef açıktayken, Emekli Sandığı’nda askerlik borçlanması yapamazsınız. Sigortalı bir işte çalışırken veya Bağkur’a prim öderken askerlik borçlanması yapabilirsiniz.
