Giriş
Soru: Ağustos ayı sonunda SSK emeklisi babamı kaybettim. Dulum ve sigortam yok. Yetim aylığı için SGK’ya başvurdum. Ancak bir de cenaze yardımdan bahsediliyor. Cenaze yardımı da alabilir miyim? Alabilirsem kaç lira alırım? AYSEL
Cevap: SGK’ya başvurmanız halinde, vefat eden babanızdan dolayı cenaze ödeneği de alabilirsiniz. 2024 yılı cenaze ödeneği tutarı 3 bin 385 TL’dir.
YAŞ HESABI NASIL YAPILIR?
Soru: 3600 gün prim, 15 yıl, 60 yaşını doldurunca emekli olursunuz diyorsunuz. Kısmi emeklilik için 60 yaşını doldurunca 61 olmuyor mu? O zaman neresi atmış yaş oluyor? Cihan DALKIRAN
Cevap: Sorunuzda ileri sürdüğünüz gibi, 60 yaşı doldurunca 61 yaş olmaz. 60 yaşın doldurulduğu tarihten bir gün sonra 60 yaş doldurulmuş ve 61 yaştan bir gün, 10 gün sonra 10 gün alınmış olur. Bir örnekle açıklayacak olursak konu daha iyi anlaşılacaktır. 21 Ekim 1964 doğumlu birinin bugün için kaç yaşında olduğu şöyle hesaplanır, bugünkü tarihten (21.10.2024), doğum tarihini (21.10.1964) çıkarttığımızda 60 kalır (21.10.2024- 21.10.1964= 60). Bu bize bu kişinin bugün 60 yaşını doldurduğunu gösterir. Kişinin 61 yaşında olduğunu göstermez. Bu kişi dün yani 20 Ekim 2024’te 59 yaşını doldurmuş 60 yaşından da 11 ay 29 gün almıştı. Yarın ise, yani 22.10.2024’de 60 yaşını doldurmuş ve 61 yaşından 1 gün almış olur (22.10.2024- 21.10.1964= 01.00.60). 25 Ekim 1964 doğumlu Ahmet Bey’in 60 yaşını ne zaman dolduracağını da şu şekilde hesaplarız. Doğum tarihi ile 60’ı toplayarak Ahmet Bey’in 60 yaşınızı dolduracağı tarihi buluruz. Yani 25.10.1964 +00.00.60= 25.10.2024 çıkar. Bu da bize Ahmet Bey’in 60 yaşını 25 Ekim 2024’te dolduracağını gösterir. Bu tarih 61 yaşın doldurulduğu anlamına gelmez. Ahmet Bey 61 yaşını 25 Ekim 2025’te doldurur.
KADEMELİ EMEKLİLİKTEN FAYDALANABİLİR MİYİM?
Soru: 1964 doğumluyum. SSK giriş tarihim 2004 olup 1550 gün prim ödemem var. Kademeli emeklilikten faydalanabilir miyim? Nesrin YORULMAZ
Cevap: Maalesef yararlanacağınız herhangi bir kademeli emeklilik uygulaması yok. Yaş haddinden emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 2950 gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
KADIN VE ERKEK FARKLI ŞARTLARA TABİ
Soru: 1974 doğumlu okuyucunuz 2003 tarihinde SSK’ya giriş yapmış. Ne zaman emekli olacağını soruyor. Siz de 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla emekli olabileceği şeklinde cevap vermişsiniz. Burada şunu anlamıyorum. Bana haksızlık yapılmıyor mu? 1975 doğumluyum. SSK girişim 1990’da olup 4500 gün primim var. Sigortalı olalı 25 değil, 30 yıl oldu. Ben emekli olmak için 5675 güne tabi oluyorum da o arkadaşımız nasıl 4500 güne tabi oluyor. Ya da ben nasıl olamıyorum? Devlet beni özellikle mi emekli etmiyor, cezalandırıyor mu? Fuat YILDIZ
Cevap: Sorunuza konu ettiğiniz okurumuz kadın, siz erkeksiniz. Sosyal Güvenlik kanunlarımızda kadın ve erkek farklı emeklilik şartlarına tabi. Ayrıca okurumuzun sigorta başlangıç yılı 2003, sizin 1990. 7 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar farklı, bu tarihten sonra sigortalı olanlar farklı emeklilik şartlarına tabi bulunuyor. Sorunuza konu ettiğiniz okurumuzun erkek olduğunu varsayarsak bile; yaş haddinden emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarını birlikte sağlayacağı tarihte emekli olacaktı. Siz ise ilk girişte adınıza prim ödemesi varsa, yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Her ne kadar her ikiniz de 60 yaşa tabi olsanız da siz 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün primle emekli olurken, sorunuzdaki okurumuz 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün primle emekli olabiliyor. Yani siz daha avantajlı şartlara tabisiniz. Sonuç olarak, Devlet sizi cezalandırmıyor. 5675 gün prim arandığını belirttiğinize göre sigorta başlangıcınız 1990 değil, 24 Kasım 1992 ile 23 Mayıs 1994 tarihleri arasında olmalı. Bu durumda 1175 gün (18 ay askerlik yapmışsanız borçlanıp ayrıca 635 gün) daha prim ödeyerek priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabileceğiniz gibi, 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 2035’te 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
