Giriş
Soru: Babamdan dolayı Emekli Sandığı’ndan aldığım yetim aylığı evlenince kesildi. 1 yıl önce boşandım. SSK’lı çalışanım. 1) Emekli Sandığı’ndan yetim maaşı alabilir miyim? Annemin babamdan dolayı aldığı maaşın ne kadarı bana kesilir? 2) Babam aynı zamanda Kıbrıs gazisiydi. Bir arkadaşım babamdan dolayı gazi maaşı da alabileceğimi söyledi doğru mu? BERFİN A. Cevap: 1) Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alırken evlenen ve evlilik ikramiyesi alanlar, boşandıklarında evlendiği tarih üstünden bir yıl geçmedikçe, tekrar yetim aylığı bağlatamazlar. Ancak, bir yıl önce boşandığınıza göre, evlendiğiniz tarih üstünden bir yıldan fazla süre geçmiş demektir.
[[HAFTAYA]]
Evlendiğinizde evlilik ikramiyesi almış olsanız da tekrar yetim aylığı bağlatabilirsiniz. Sigortalı çalışmanız Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı bağlatmanıza mani değil. Babanızdan dolayı anneniz ve sizden başka aylık alan yoksa, annenize babanızın aylığının yüzde 60’ı, size yüzde 30’u bağlanmıştır. Evlendiğinizde annenizin aylık oranı yüzde 15 artarak yüzde 75’e çıkmıştır. Tekrar yetim aylığı bağlattığınızda, annenizin aylık oranı yüzde 60’a düşecek ve aylığı azalacak. Size de babanızın aylığının yüzde 30’u oranında yetim aylığı bağlanacaktır. 2- Kıbrıs gazisi aylığı alanların vefatı halinde, bu aylıkları nedeniyle dul ve yetimlerine aylık bağlanmamaktadır.
Babanız Emekli Sandığı mensubu olsaydı yetim aylığı alabilirdiniz
Soru: Ben SSK emeklisiyim ve geçtiğimiz Nisan ayında Bağ-Kur emeklisi olan babamı kaybettim. Acaba Bağ-Kur’dan yetim aylığı alma hakkım var mı? Sevil ENGEL Cevap: Bağ-Kur, sosyal güvenlik kurumlarının herhangi birinden kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı alan kız çocuğuna ana veya babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. SSK emeklisi olduğundan, Bağ-Kur emeklisi olan babanızdan dolayı yetim aylığı alamazsınız. Babanız Bağ-Kur’lu değil de Emekli Sandığı mensubu olsaydı, yetim aylığı alabilirdiniz. Çevrenizde bu durumda olup yetim aylığı alanlar sizi yanıltmasın.
Bağ-Kur’dan sonraki prim ödemenizi 1260 güne, yaşı 48’e tamamlamalısınız
Soru: 1968 doğumluyum. 3 Mart 1985’te sigortalı çalışmaya başladım. Toplam 2400 gün prim ödemem var. 1997-2007 tarihleri arasında işyeri açtığım için, Bağ-Kur’lu oldum. 10 yıllık Bağ-Kur’um var. Prim borcum var. Ama ödeyeceğim. Halen SSK’lı olarak çalışmaktayım. Ne zaman emekli olurum? Emekli olacağım güne kadar SSK’lı çalışırsam, ödediğim fazla primin emekli olduğumda alacağım maaşa katkısı olur mu? Ayhan BAŞHAN Cevap: Bağ-Kur’dan sonra başladığınız sigortalı çalışmanızla en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 günden sonra prim ödemeseniz de 2016’da 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Askerlik borçlanması emekli olacağınız tarihi değiştirmez
Soru: 4 Nisan 1967 doğumluyum. 8 Temmuz 1981’de sigortaya kaydım yapıldı. Emekli olmam için 5075 gün isteniyor. 2013 yılında 46 yaşımı doldurduğumda emekli oluyorum. 1992-1994 yılları arasında 19 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? İsmail UZUN Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, askerlik borçlanması, sadece prim ödeme gün sayınızı artırır, emekli olacağınız tarihi değiştirmez. Prim eksiğiniz yoksa askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
Ayrılan memur Emekli Sandığı’na isteğe bağlı prim ödeyerek emekli olabilir
Soru: Devlet memuru meslekten ayrıldığında veya atıldığında kalan sigortasını tamamlayabiliyor mu? Tazminatı veya hakları nasıl oluyor? Yaşar ŞAHBAZ Cevap: Devlet memuru işinden ayrıldığında, Emekli Sandığı ile ilgisini isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemek suretiyle devam ettirebilir. Ve emekli olduğunda fiili hizmet süresine ilişkin emekli ikramiyesi alabilir. İşten atıldığında, Emekli Sandığı ile ilgisini isteğe bağlı sigortalı olarak devam ettiremez. Ancak, emekli olmak için aranan prim eksiğini SSK’lı bir işte çalışarak veya Bağ-Kur sigortalısı olarak tamamlayabilir. Bu durumda emekli ikramiyesini alamaz.
Emlak, veraset ve çöp vergisinde son gün
Soru: Emlak Vergisi taksit ödeme süresi uzatıldı mı? Emlak Vergisi borçlarının da aftan yararlanacağı söyleniyor. Taksit ödemeyenler çıkacak vergi affından yararlanacak mı? Ali İHSAN Cevap: 2010 yılı Emlak Vergisi ikinci taksit ödeme süresi, bugün mesai saati sonunda sona eriyor. Emlak Vergisi ödeme süresi uzatılmadı. Yaklaşık 22 milyon Emlak Vergisi mükellefinin 2010 yılı vergi borcunun ikinci taksitini bugün mesai saati sonuna kadar ödemesi gerekiyor. İkinci taksitini bugün mesai saati sonuna kadar ödemeyenler gecikme zammına girecek ve vergi aslına ilave olarak, ödeme tarihine göre hesaplanacak gecikme zammı da ödeyecekler. Hazırlanmakta olan ödeme kolaylığı yasası, Emlak Vergisi’ni de kapsıyor. Ancak, 31 Temmuz 2010 tarihinden önceki dönemlere ilişkin Emlak Vergisi kapsama alınacak. Dolayısıyla bugün ödenmesi gereken Emlak Vergisi taksitinin ödeme kolaylığı yasasından yararlanması söz konusu değil. Ayrıca, 2010 yılında ödenmesi gereken Veraset ve İntikal Vergisi ikinci taksiti, konut dışında işyerleri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ilişkin Çevre Temizlik Vergisi (Çöp Vergisi) 2’nci taksiti ve zirai kazançlara ilişkin Gelir Vergisi 1’inci taksitinin bugün mesai saati sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Aman dikkat...
Eşiniz evde bakım aylığı alabilir
Soru: SSK emeklisiyim. 53 yaşındayım. Emekli maaşım 700 TL’dir. Açık kalp ameliyatı oldum. Ameliyattan kısa bir süre sonra sağ bacağım kesildi. Devlet hastanesinin verdiği ‘Yüzde 89 engelli’ raporunu kabul etmediler. Bana söylenen hastaneye gittim. Bu hastane de aynı raporu verdi. Elimde iki rapor mevcut. Büyükşehir Belediyesi’ne ait babadan kalma gecekonduyu yıktılar. Karşılığında bedelini on yılda ödemek koşuluyla daire verdiler. Daire için emekli maaşımdan her ay 530 TL kesinti yapılıyor. Dört kişilik bir aileyiz. Oğlum askerlik çağında işsiz, kızım okuyor. Başka hiçbir gelirim yok. Bana bakan eşime veya bana maaş bağlanması için ne yapmam gerekiyor? Yusuf YELKEN/İSTANBUL Cevap: Aile içinde kişi başına düşen aylık ortalama geliri, asgari ücretin net tutarının üçte ikisinden (bugünkü asgari ücrete göre 362.96 TL’den) az olması halinde, başkasının bakımına muhtaç derecede ağır engelli olana bakan kişi, asgari ücret tutarında evde bakım aylığı alabilir. Yüzde 89 engelliyseniz, 700 TL’den başka geliriniz yoksa ve oğlunuz, kızınız ve eşinizle birlikte yaşıyorsanız, eşiniz, başvuru yapması halinde evde bakım aylığı alabilir.
