Giriş
Soru: 1984 doğumluyum. Haziran 2006’dan beri aynı şirkette sigortalı çalışıyorum. 18 yılımın içindeyim. 6170 gün prim ödemem var. SGK’dan belgemi alıp kıdem tazminatımı alabilir miyim? Serkan KARAMUK
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 7000 gün priminiz olmadığından bugün için işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. 830 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİM YARIYA MI DÜŞECEK?
SORU: 1983’te geçirdiğim iş kazası nedeniyle sürekli iş görmezlik geliri almaktayım. Şubat 1986 ayında bir kamu kuruluşunda devlet memuru olarak işe başladım. Şimdi emekliliği düşünüyorum. SSK’lı olarak çalışsaydım, düşük olarak bağlanan maaşım yarıya düşecekti. Yani düşük maaşımın yarısını yüksek maaşımın tamamını alacaktım. Ancak Emekli Sandığı’na bağlı çalışmamdan dolayı emekli olunca sürekli iş görmezlik geliri yarıya inecek mi? Osman ÇAT
CEVAP: Sürekli iş göremezlik gelirini 506 sayılı Kanun uyarınca alıyorsunuz. 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olarak emekli olacaksınız. Şayet 506 sayılı Kanun’a göre veya 5510 sayılı Kanun’a göre 4/a sigortalısı statüsünden emekli olsaydınız, gelir ve aylıktan yüksek olanın tamamını düşük olanın yarısını alacaktınız. Ancak Emekli Sandığı Kanunu’na göre aylık bağlanacağından, sürekli iş görmezlik gelirini tam olarak alacaksınız. Yani iş görmezlik geliri yarıya inmeyecek. Başka ifade ile emekli olduğunuzda emekli aylığınız da, iş görmezlik geliriniz de tamdan ödenecek.
EYT’DEN YARARLANARAK EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: Bağkur giriş tarihim 31 Aralık 1997 olup 6999 gün prim ödemem var. 31 Ocak 2018’den itibaren SSK’lı olarak devam ediyorum. SSK’ya da 935 gün primim bulunuyor. EYT’den yararlanabilir miyim? İlyas DALAK
Cevap: Evet, EYT kapsamındasınız. Ancak emekli olmak için, Bağkur’dan sonra başladığınız sigortalı çalışmanızla SSK’ya 325 gün daha prim ödeyerek 935 gün olan priminizi 1260 güne tamamlamanız gerekiyor. Sonuç olarak SSK’ya 325 gün daha prim ödeyerek Bağkur’dan sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan SSK’dan emekli olabilirsiniz.
FİİLİ ÇALIŞMA OLMADIĞI TESPİT EDİLDİĞİNDE SİGORTA İPTAL EDİLİR
SORU: SSK giriş tarihim 1 Ağustos 1999, SSK çıkış tarihim 10 Ağustos 1999 olup 10 gün prim ödemem var. Asker sevk tarihim 21 Mayıs 1999, terhis tarihim 21 Kasım 2000’dir. 2004 tarihi itibari ile SSK’ya 150 gün prim ödemem var. 4b tescil tarihim 1 Kasım 2007 olup halen esnaf olarak Bağkur’lu devam etmekteyim. 4b’ye 5130 gün (14 yıl 3 ay) prim ödemem var. SSK ile yapmış olduğum görüşmede askerde olduğum için SSK giriş tarihinin geçerli olmadığı, sigorta başlangıcının 2004 tarihi olarak kabul edildiğini söylediler. Bu şartlarda askerde iken yapılan SSK girişimin kabul edilmesi veya askerlik borçlanması yapma şansım var mı? Bu şartlarda EYT’den faydalanma hakkım var mı? Ve ne şartlarda emekli olabilirim? FARUK
CEVAP: Fiili çalışma olmadığı tespit edildiğinde sigortalılık iptal edilir. Fiili çalışma olmadığı halde, askerdeyken sigortalı çalışıyormuş gibi gösterildiğinizin tespit edilmesi üzerine, sigortanız iptal edilmiş. Bu konuda yapabileceğiniz bir iş ve işlem bulunmuyor. Askerden geldikten sonra adınıza ilk defa prim ödenen tarih önemli. Şayet askerden sonra 7 Mart 2001 ve daha önceki bir tarihte sigortalı çalışmaya başlamışsanız (adınıza prim ödenmişse), askerlik sürenizi borçlanarak EYT kapsamına girebilirsiniz. Ancak adınıza ilk prim ödemesi 7 Mart 2001’den sonraysa (sorunuzdan sonra olduğu anlaşılıyor) maalesef askerliğinizi borçlansanız da EYT’li olamazsınız. Toplam prim ödemenizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz. Ayrıca toplam priminizi 5400 güne tamamladıktan sonra faaliyetinize son verip bundan sonra çalışmasanız da, 62 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur’dan emekli olmanız da mümkün. Ayrıca sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya 1260 gün prim ödemeniz şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
