Giriş
Soru: 1 Ocak 1974 doğumluyum. 1996’da askere gittim. 18 ay askerlik yaptım. 20 Aralık 1999’daki sigorta girişimle 177 gün primim var. 3 Eylül 2000’den beri uzman çavuşum. EYT yasası kapsamında mıyım? Ne zaman emekli olabilirim? Önder BAŞDOĞAN
Cevap: Emekli Sandığı’nda emekli olmak için, 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Hak kazanacağınız yıpranma sürenizin toplamda 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaşınızdan düşülecektir. Uzman çavuşların resen emeklilik yaşı 55 olduğundan uzman çavuş olarak çalışmaya devam etmeniz halinde 55 yaşı dolduracağınız 1 Ocak 2029 tarihinde resen emekli edilirsiniz. Mevcut uygulamaya göre, memurların 8 Eylül 1999 tarihinden önceki sürelerini borçlanması sigorta başlangıçlarını geri götürmüyor. Yasal bir düzenleme yapılarak ve EYT yasası ile yeni bir hak verilmediği sürece askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına girmeniz mümkün değil.
BİR YANLIŞLIK OLMALI
SORU: ŞU AN Batmış durumdaki bir şirkette 18 Kasım 1998 ile 30 Aralık 1998 arasında çalıştım. Ancak SGK’da sigorta başlangıcım 18 Kasım 1999, çıkışım 30 Aralık 1999 görünüyor. Ancak 20 Kasım 1999 tarihli sülüs ile askerdeydim. Bunun yüzünden EYT’li olamıyorum. Askerlik başlangıcında sigortalı olduğumdan, askerliğimi borçlansam EYT’li olabilir miyim? 4357 gün primim var. SERDAR
CEVAP: Askerliğiniz sigorta başlangıcından sonra olduğundan borçlanma primi artırır. Ancak sigorta başlangıç tarihini geri çekerek EYT’li olmanızı sağlamaz. Çalıştığınız şirket işten ayrıldıktan bir yıl sonra neden sizi çalıştığınız aynı günlerde sigortalı göstersin? Muhtemelen bir yanlışlık olmalı. SGK’ya yazılı başvurup yanlışlık olup olmadığını sorun.
VERGİ KAYDI BAŞLANGICI ÖNE ÇEKER Mİ?
SORU: Vergi mükellefiyetimin başlangıç tarihi 14 Mart 1997, terk tarihi 31 Aralık 1997 olarak görünüyor. SSK başlangıç tarihim 2003. Bu durumda vergi kaydım SSK giriş tarihimi geriye alır mı? Nurettin YILMAZ
CEVAP: Vergi kaydınız SSK başlangıç tarihinizi geri çekmez. Süresinde Bağkur’a kayıt ve tescilinizi yaptırsaydınız, Bağkur başlangıç tarihiniz SSK için de başlangıç tarihi sayılırdı. Sizin gibi süresi içinde Bağkur’a kayıt ve tescil yaptırmayıp geçmişten Bağkur kaydına izin verilmesini isteyen çok sayıda kişi var. Yeni hazırlanmakta olan borç yapılandırma kanunuyla, belki vergi kaydına istinaden geçmişten Bağkur’a kayıt hakkı verilir. Çıkacak yapılandırma kanununu beklemekte yarar var.
EYT KAPSAMINDA EMEKLİ OLUR MUYUM?
SORU: 1974 doğumluyum. 1 Aralık 1995’te SSK sigortam başladı. 120 gün prim yattı. 2 Mayıs 2001 tarihinde devlet memuru oldum. EYT kapsamında emekli olur muyum? Nevzat BAKAR
CEVAP: Sigorta başlangıç tarihiniz EYT kapsamına girmenizi sağlıyor. Emekli olmak için 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. EYT’lilerden yaş aranmayacağı açıklandı. Ancak hizmet süresi aranacak. Toplam hizmet sürenizi 25 tam yıla (9000 güne) tamamlayacağınız tarihte (boşluğunuz yoksa 2 Ocak 2026’da) EYT kapsamında emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Memuriyetten önce 18 ay askerlik yaptığınızı varsayarsak, askerliğinizi borçlanıp ara vermeden göreve devam etmeniz halinde toplam hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız 2 Temmuz 2024’te emekli olmanız da mümkün.
BORÇLANMANIN EMEKLİ İKRAMİYEME VE AYLIĞIMA ETKİSİ NE OLUR?
Soru: 1 Eylül 1974 doğumluyum.1993’te sigorta girişim var. Askerliğimi 1994 ile 1995 yılları arasında 18 ay olarak yaptım. 7 Aralık 2000’de memur olarak çalışmaya başladım. Halen memur olarak çalışmaktayım. Memur olmadan önce toplam 558, memur olduktan sonra toplamda 8500 gün prim ödemem var. EYT’den yararlanır mıyım? Askerliğimi borçlanıp prim günümü yükseltmenin, emekli ikramiyesi ve maaşıma bir etkisi olur mu? Yavuz GÖKYILDIZ
Cevap: 8 Eylül 1999’dan önce sigorta başlangıcınız olduğundan EYT’den yararlanabileceksiniz. Askerlik borçlanması yapmanız emekli ikramiyenizi ve emekli aylığınızı etkiler. Ancak fayda-maliyet ilişkisine baktığımızda, borçlanmanın getirisinin, götürüsüne değmediği görülüyor. Çünkü bir aylık borçlanma tutarı 2 bin 842 lira, 18 ay için ödenecek borçlanma bedeli 51 bin 156 lira civarında olur. Emekli ikramiyesini 15 bin lira, emekli aylığını da yaklaşık 300 lira civarında artırır. Takdir ve karar sizin.
ÇIRAK VE STAJ SİGORTASINDA EMEKLİLİK PRİMİ ÖDENMİYOR
SORU: 15 Kasım 1981 doğumluyum. 12 Ocak 1997 sigorta girişim var. Ama prim ödemesi 4 Haziran 2000’de başlamış. 6712 gün prim ödemem var. Ahmet UZUN
CEVAP: İlk girişte prim ödemesi yoksa sigorta başlangıcı sayılmaz. Prim yatmadığına göre muhtemelen çırak ve staj sigortasıdır. Çırak ve staj sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Şayet girişiniz çırak veya staj sigortası değilse, demek ki işveren çalışma sürenizi bildirmemiş.
Bu durumda dava açıp mahkemede çalışma sürenizin bildirilmediğini yeni öğrendiğinize mahkemeyi ikna edebilir ve bildirilmeyen çalışma sürenizi belge veya şahitle ispatlayabilirseniz, dava yoluyla bir gün bile kazansanız, EYT kapsamına girersiniz. Bunun dışında EYT kapsamına girmeniz mümkün değil.
BORÇLANMAYLA EYT’Lİ OLUR MUYUM?
Soru: 14 Haziran 1984 doğumluyum. İlk sigorta giriş tarihim 25 Ocak 2001’dir. 10 Şubat 2004 tarihinde askere gittim. 15 ay askerlik yaptım. Askerlik süresinin tamamını borçlansam EYT kapsamına girer miyim? Güray SIRAKAYA
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden sonra yapılan askerliğin borçlanılması, sigorta başlangıç tarihini geri çekmez. Sadece prim ödeme gün sayısını artırır. Maalesef askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına giremezsiniz.
