Giriş
Soru: 48 yaşındaki yakınım bayanın hiç sigortası yok. Şimdi sigortalı olursa acaba ne zaman emekli olur? Ayrıca toplu prim ödemesi de yapabiliriz. Toplu prim ödeyerek emekli edebilir miyiz? Ali YENER
Cevap: Maalesef toplu prim ödemesi yapamazsınız. Çünkü sosyal güvenlik sistemimizde toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. Yakınınız bugün sigortalı olup ara vermeden prim öderse primini 5400 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir (Ocak 2037 sonunda).
54 DEĞİL 55 YAŞA TABİSİNİZ
SORU: 20 Haziran 1977 doğumluyum. Meslek lisesinde stajdan dolayı sigorta başlangıcım 13 Eylül 1993, normal olarak ilk SSK başlangıç tarihim 1 Temmuz 1995 olup 5689 gün primim var. Normal şartlarda 54 yaşında emekli olabiliyorum. Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili bir yasa çıkarsa bu şartlarda faydalanabilir miyim? Mehmet Soner PEKÖREN
CEVAP: Staj sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Bu nedenle, sorunuzda belirttiğiniz gibi normal şartlarda 54 değil 55 yaşa tabisiniz. Çünkü emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz.
61 gün daha prim ödeyip priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Priminizi 5750 güne tamamladıktan sonra çıkacak bir EYT yasasından yararlanabilirsiniz. Ancak henüz ortada kamuoyuyla paylaşılmış bir yasa tasarısı yok. EYT esasları belli olduğunda burada kapsamlı açıklamalar yaparız.
MEMURLAR DA EYT KAPSAMINDA MI?
Soru: 3 Ağustos 1975 doğumlu kadınım. Üniversiteden mezun olduktan sonra 3 Kasım 1999’da Emekli Sandığı’na tabi olarak Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir lisede İngilizce öğretmeni olarak göreve başladım. Bu tarihten beri görevimi kesintisiz olarak sürdürmekteyim. Bilindiği üzere 8 Eylül 1999 tarihli yasa ile emeklilik şartları değiştirildi. Devlet memuru olarak ben de gündemde olan EYT’liler kapsamına girer miyim?
Diğer bir ifade ile EYT kapsamına sadece SGK’ya tabi işçiler mi giriyor? Aynı koşulları taşıyan devlet memurları bu kapsam dışında mı kalıyor? Eğer devlet memuru olduğum için bu kapsama girmiyorsam kadın olarak 1975 doğumlu olup 3 Kasım 1999 tarihinden bu yana aralıksız çalıştığıma göre acaba hangi tarihte ve kaç yaşında kesin olarak emekli olurum? Emeklilik halinde acaba emekli ikramiyesi ödeniyor mu? G.N
Cevap: Emekli Sandığı’nda emekli olmak için, 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 15 Kasım 2026’ya kadar çalışarak hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız halinde, bu tarihten sonra görevinizden ayrılıp herhangi bir sigortalılık statüsünde çalışmasanız bile 58 yaşınızı dolduracağınız 3 Ağustos 2033 tarihinde emekli olabilirsiniz.
EYT yasasının, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olup, bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı Kanun ile emekli olacağı tarih sigorta başlangıç tarihine göre 2 ila 17 yıl arasında uzayarak mağdur olan çalışanları kapsaması bekleniyor. Yasa sadece işçileri değil, 8 Eylül 1999’dan önce çalışmaya başlayan memur ve Bağkur’luları da kapsayacak.
Memuriyete başladığınız tarih açısından normal şartlarda EYT kapsamında değilsiniz. Ancak henüz ortada kamuoyuyla paylaşılmış bir yasa tasarısı yok. Tüm çalışanlara yaş indirimi getiren bir yasa çıkarsa siz de yararlanırsınız.
EVDE BAKIM AYLIĞI HACZEDİLİR Mİ?
SORU: Down sendromlu çocuğumdan dolayı evde bakım aylığı almaktayım. İcraya düşen borçtan dolayı evde bakım aylığıma bloke koymuşlar. Avukat uzlaşmıyor. Nasıl bir yol çizmem lazım? Fatma DEMİR
CEVAP: ‘65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz Ve Kimsesiz Türk Vatandaşları İle Engelli Ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmenlik’in 18’inci madde hükmüne göre; 2022 sayılı Kanun kapsamında bağlanan aylıklar; kişinin rızası olsa bile haczedilemez, başkasına devir ve temlik edilemez.
Yönetmenliğin bu hükmüne göre evde bakım aylığınıza haciz konulamaz. Yersiz konan haczin kaldırılması için bulunduğunuz yerdeki icra hakimliğine ‘haczedilemezlik şikayetinde’ bulunmanız halinde, konan haczin kaldırılması gerekir.
PRİM BORCU EMEKLİLİĞE MANİ OLMAZ
Soru: Kapanmış şirketimde çalışan işçilerden dolayı SGK’ya sigorta prim borcum var. Bu prim borcu emekli olmama engel olur mu? Yusuf SÖNMEZ
Cevap: Şirket sahibi (kanuni temsilci) olmanız nedeniyle ödenmeyen SSK prim borcundan dolayı, şahsi olarak sorumluluğunuz var. Yani SGK şirket bünyesinden tahsil edemediği veya edemeyeceğini anladığı prim borcunu sizden arar ve sizden tahsil eder ama bu emekli olmanıza mani değil. Aranan şartları sağladığınızda emekli olabilirsiniz.
