Giriş
Soru: 11 Haziran 1971 doğumlu babamın, 1995-1997 yılları arasında vergi levhası kendi üzerine olacak şekilde bir dükkan açılışı var. Fakat Bağkur girişini yapmamış. Bizim bu süreyi, ‘Bağkur günü’ olarak geri alabilme şansımız var mı? Ayrıca 2003 yılının Mayıs ayında sigorta girişi bulunuyor. Toplam 4646 gün prim ödemesi var. Babam hangi şartlarda emekli olabilir? ŞEVVAL
Cevap: Babanız gibi süresi içinde Bağkur’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların, sigortalılık hak ve yükümlülüğü 1 Ekim 2008’den itibaren başlatılıyor. Babanızın vergi kaydına dayanarak 1995-1997 arasında Bağkur’a kayıt yaptırabilmesi için yeni bir yasa çıkartılması gerekiyor. Maalesef yeni bir yasa çıkmadığı sürece babanız, 1995’ten Bağkur’a kayıt yaptıramaz.
Babanız iki şekilde emekli olabilir:
- 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte 2354 gün daha prim ödeyerek toplam primini 7000 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı 11 Haziran 2031’de emekli olabilir.
- 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. 4500 günden fazla primi olduğundan bundan sonra prim ödemese de 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
KADINLAR BAĞKUR’DAN DA ERKEN EMEKLİ OLABİLİR Mİ?
SORU: 8 Nisan 1969 doğumlu eşimin SSK’lı işe başlangıç tarihi 19 Ekim 1992. SSK’ya toplam 2305 gün prim ödedi. Sonrasında Bağkur’a geçti ve en son 24 Eylül 2017’ye kadar da Bağkur’a 3234 gün prim yatırdı. Toplamda 5539 gün primi var. Acaba Bağkur’da kadınlara, SSK’daki gibi 5 yıl erken emeklilik durumu var mı? Özden NAR
Cevap: Eşiniz Bağkur’dan yaş haddinden emekli olmak için 5400 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabi. Prim şartını sağladığından bundan sonra prim ödemese de 56 yaşını dolduracağı 8 Nisan 2025’te emekli olabilir. Aynı şartlarla bir erkek Bağkurlu 58 yaşında emekli olabiliyor. Bağkur’da da kadın sigortalılara karşı pozitif korumacılık mevcut.
SSK'DAN DAHA ERKEN EMEKLİLİK YAŞANIR
SORU: 15 Haziran 1973 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 18 Mayıs 1997 ve 564 gün prim ödemem var. 11 Nisan 2008’de ise isteğe bağlı sigortaya başladım ve 3203 gün primim bulunuyor. Halen prim ödemeye devam ediyorum. 1993-1994 yılları arasında da 18 ay askerlik yaptım. Eğer askerliğimi borçlanırsam, ne zaman emekli olurum? Ramazan SARI
CEVAP: İsteğe bağlı prim ödemesi Bağkur’a sayılıyor. 1633 gün daha prim ödeyerek priminizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz. SSK’dan ise daha erken emekli olmanız mümkün. Sigortalı bir işte çalışarak 1446 gün prim ödemeniz ve askerlik sürenizi de borçlanmanız halinde, SSK’dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Askerlik borçlanmasıyla prim şartını da sağlamış olacağınızdan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız 15 Haziran 2028’de SSK’dan emekli olabilirsiniz.
HAFTA TATİLİNİN PAZAR GÜNÜ OLMASI ZORUNLU MU?
SORU: Hafta tatilinin illaki pazar günü olması zorunlu mudur? Yoksa hafta tatili hafta içinde başka gün de kullanılabilir mi? l SALİHA CEVAP: Genel kural; hafta tatilinin pazar günü kullandırılması olmakla birlikte, bu mutlak bir hüküm olmayıp hafta tatili izninin pazar günü dışında da kullandırılması mümkündür. İşin niteliği ve işçinin koşullarına göre hafta tatili günü, yedi günlük bir zaman dilimi içinde olması koşuluyla, haftanın herhangi bir günü de olabilir.
100 GÜN ASKERLİK BORÇLANMASIYLA ARALIK 2020’DE EMEKLİ OLUNUR
SORU: 15 Aralık 1966 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Eylül 1994’te oldu. 6450 gün prim ödemem var. Ayrıca 500 gün de Bağkur’a prim ödedim. 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanırsam, ne zaman emekli olabilirim? Adem AKKAŞ
CEVAP: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmış olmalısınız. Askerlik sürenizin 100 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 54 yaşınızı dolduracağınız 15 Aralık 2020’te emekli olabilirsiniz.
DURDURULAN BAĞKUR SÜRESİ İHYA EDİLEBİLİR
Soru: 26 Şubat 1961 doğumlu babamın 1984’ten 129 gün SSK prim ödemesi var. 1993’ten bugüne kadar 4080 gün Bağkur’a prim ödemesi bulunuyor. Ayrıca 3 defa Bağkur’a yapılandırma yapmıştı fakat düzenli olarak ödeyemedi. Şu an 59 yaşında, emeklilik durumu var mı acaba?
Ümit BULUT
Cevap: Babanız yaş haddinden emekli olmak için 5400 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi. Babanızın, Bağkur prim borcundan dolayı sigortalılığı durdurulmuş ve prim borcu silinmiştir. Durdurulan sigortalılık süresinin primi bugünkü güncel değerleri üzerinden ödenerek, sigortalılık süresi ihya edilebiliyor. Babanızın belirttiğimiz gibi durdurulan en az 1191 gün Bağkur sigortalılık süresi varsa, prim borcunu güncel değerleri üzerinden ödeyerek hemen emekli olabilir. Ayrıca ihya işlemi yapmayıp, askerlik süresini (18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, 651 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5400 güne tamamlayacağı tarihte emekli olması da mümkün.
EMEKLİLİĞİNİZ EYLÜL 2022’DE
SORU: 20 Eylül 1971 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Haziran 1989. Toplam 9456 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? Ömer Faruk SARI
Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2022’de emekli olabilirsiniz.
EMEKLİLİK ŞARTLARI ENGEL ORANINA GÖRE DEĞİŞİR
Soru: 16 Ağustos 2004- 9 Aralık 2010 arası SSK’lı olarak özel bir işyerinde engelli kontenjanıyla çalıştım. 9 Aralık 2010’dan bu yana da devlet memuruyum. 2276 gün 4A’dan, 3336 gün de 4C’den olmak üzere toplam 5612 gün primim var. Devlet memurluğuna engelli istihdamından girdim. Engelli olarak emeklilik için yeniden rapor almak zorunda mıyım? Ne zaman emekli olurum? Ahmet HAKAN
Cevap: İlk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihten önce malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim şartlarıyla emekli aylığı bağlanıyor.
Ayrıca; sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu’nca çalışma gücündeki kayıp oranının yüzde 50-59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün prim, yüzde 40-49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar ise en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün prim ödeme şartıyla, yaş koşulu aranmadan emekli olabiliyorlar.
Sigortalı olmadan önce engel oranınız yüzde 60 ve daha fazla ise 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim ödeme şartlarını sağladığınızdan hemen emekli olabilirsiniz.
Engel oranınız yüzde 40-49 arasında ise 4680 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 18 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 16 Ağustos 2022’de emekli olabilirsiniz. n Engel oranınız yüzde 50-59 arasında ise 4320 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 16 yıl sigorta sürenizi dolduracağınız 16 Ağustos 2020’de emekli olabilirsiniz.
Bu arada raporunuz ve engel oranınıza göre, SGK emekli olurken yeni rapor isteyebilir.
DOĞUM BORÇLANILACAK 2130 GÜN DE PRİM ÖDENECEK
SORU: 18 Ekim 1969 doğumlu eşimin SSK girişi 18 Ağustos 1988’de oldu. 365 gün prim ödemesi var. Şu an ek 5 tarım sigortası ödemekteyiz. 385 gün de ek 5 tarım sigortasına prim ödedi. Acaba eşim doğum borçlanmasını yapabilir mi? Yaparsa emeklilik şartları nasıl olur? Tahir AYGÜN
CEVAP: Eşinizin doğum yaptığı tarih veya tarihleri bildirmemişsiniz. Sorunuzdan, eşinizin sigorta başlangıç tarihinden sonra bir doğumu olduğu anlaşılıyor. Eşiniz doğum sonrasındaki iki yıl içinde, prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkı var. İki yıl içinde hiç prim ödememişse, doğumunu borçlanarak 720 gün kazanabilir. Borçlanmadan sonra 2130 gün daha prim ödeyip toplam primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşı dolduracağı 18 Ekim 2027 tarihinde emekli olabilir.
