Giriş
Soru: Özel bir bankanın Emekli Sandığı’ndan emekliyim. Acaba babamdan yetim maaşı alabilir miyim? Sevim YILDIZ
Cevap: Babanızdan yetim aylığı alıp alamayacağınız, babanızın tabi olduğu sigortalılık statüsüne göre değişir. Şayet babanız Emekli Sandığı’ndan emekliyse, babanızdan yetim aylığı alabilirsiniz. Ancak babanız SSK veya Bağkur’dan emekliyse, babanızdan yetim aylığı alamazsınız.
BORÇLANMAYLA EYT’Lİ OLUR MUYUM?
SORU: 1 Ocak 1970 doğumluyum. 1990 yılından işe girişim var. Ancak içerisinde hiç prim yok. Uzun vade primim 20 Nisan 2000’de ödenmeye başlamış olup 7056 gün primim var. Askerliğimi 18 ay yaptım. Askerlik borçlanmasıyla girişim 20 Ekim 1998 olacak. Bu takdirde emeklilikte yaşa takılanlardan (EYT’li) sayılır mıyım? M. KARAARSLANBEY
CEVAP: Askerliği borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider ve emeklilik için; 25 yıl sigorta süresi, 5900 gün prim ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Normalde borçlanmadan sonra EYT’li sayılmanız gerekir. Ancak EYT yasa tasarısının Aralık 2022 ayında bitirilerek TBMM’ye sunulacağı açıklandı. Sorunuzun EYT kısmına EYT esaslarının belli olacağı Aralık 2022’de cevap vermek daha doğru olur.
EYT YASASINDAN NASIL ETKİLENECEĞİNİZ ARALIKTA BELLİ OLUR
Soru: 17 Şubat 1979 doğumluyum. İlk sigorta başlangıcım 1 Temmuz 1996 ve 7510 gün primim var. Devlet memuruyum. Planlanan EYT için emeklilik durumum hakkında bilgi verirseniz memnun olurum. Emin Emre KANGAL
Cevap: Memuriyete başlama tarihiniz ile SSK prim ödeme gün sayınızı bildirmemişsiniz. Sorunuzu 1 Temmuz 1996’dan memur olduğunuz tarihe kadar ara vermeden prim ödediğiniz varsayımına göre cevaplandıracak olursak, Emekli Sandığı’nda emekli olmak için: 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 56 yaş şartlarına tabisiniz.
EYT yasasının 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan ve bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekliliği 2 ila 18 yıl arasında uzayan sigortalıları kapsaması bekleniyor. Sigorta girişiniz 8 Eylül 1999’dan önce olduğu için EYT kapsamındasınız. Ancak EYT esasları henüz belli olmadığından yasadan nasıl yararlanacağınız belli değil.
EYT yasa tasarısının Aralık 2022’de tamamlanarak TBMM’ye getirileceğini açıklandı. Yasadan nasıl ve hangi şartlarla yararlanacağınız aralık ayında belli olur. Memuriyete başlama ve SSK prim gün sayınızı bildirirseniz sorunuza daha net cevap verebiliriz
ÇIKACAK EYT’DEN YARARLANIRSINIZ
SORU: 12 Ocak 1977 doğumluyum. İlk SSK’lı işe giriş tarihim 12 Mayıs 1993 olup 2000 yılına kadar SSK’ya 1095 gün prim ödedim. 13 Nisan 2000’de uzman çavuş olarak göreve başladım. 2 Ocak 2017’de uzman çavuşluktan istifa ederek ayrılıp, memur olarak belediyede çalışmaya başladım. Toplamda 10500 gün hizmet sürem (prim ödemem) var. Acaba EYT’li oluyor muyum? Mustafa TOPUZ
CEVAP: Kamuoyunda EYT yasası olarak bilinen emeklilikte yaşa takılanların emeklilik tarihlerinin öne çekilmesi ile ilgili düzenlemenin, öncelikle 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanları kapsaması bekleniyor. Bu tarihten önce sigortalı olduğunuzdan çıkacak EYT yasası kapsamındasınız.
Ancak EYT esasları henüz belli değil. İlgili bakan EYT çalışmasının Aralık 2022’de tamamlanarak yasa tasarının Aralık 2022’de TBMM’ye getirileceğini açıkladı. Yasadan yararlanmanız kesin olmakla birlikte, nasıl ve hangi şartlarla yararlanacağınız yasa tasarısı ortaya çıktığında belli olacak.
DESTEK PRİMİNİ GERİ ALABİLİR MİYİM?
Soru: Benim gibi binlerce kişi emekli ve şirket ortağı olup Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödedik. Torba yasa kapsamında taksit yapıldı. İleriki yıllarda SGDP kaldırıldı. Ödemeyenlerin borcu silindi. Bizlerin ödemeleri ne oldu? Dürüst vatandaş hep kaybediyor. Bunların iadesi mümkün mü? Yasal olarak hakkımızı arayabilir miyiz? Oğuz CİGERCİOĞLU
Cevap: SGDP’nin iş kazası geçirilmesi veya meslek hastalığına yakalanması halinde kısa vadeli sigorta kollarından yapılacak yardım dışında, çalışan emekliye hiçbir faydası yoktur. Emekli aylığını artırmaz. İadesi de yapılmaz. Kısaca SGDP çalışanı değil, Sosyal Güvenlik Kurumu’nu destekleyen bir primdir. Maalesef ödenen primler SGK’nın kasasına girmiş durumda. Ödediğinizi SGDP primini geri alamazsınız. Yani iadesi yok. Maalesef yasa bu şekilde.
