Yüksek kazanç tutarı üstünden uzun süre prim ödelemelisiniz

Soru: 1981 doğumluyum. SSK giriş tarihim 21 Kasım 1999. 4100 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? 7000 veya 4500 günden emekli olduğumuzda, ikisi arasındaki maaş farkı ne olur? ● SERKAN

Cevap: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2900 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2041’de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 400 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak). Yeni sistem; emekli aylığının yüksek olması için, uzun süre yüksek kazanç tutarı üstünden prim ödemeyi teşvik ediyor. Prim; prime esas kazancın alt sınırı (asgari ücret olup bugün için 1.777.50 lira) ile üst sınırı (bugün için 13.331.25 lira) arasındaki kazanç tutarı üstünden ödenmekte. Yüksek kazanç tutarı üstünden, ne kadar fazla prim öderseniz emekli aylığınız o kadar yüksek olur. Aksi takdirde taban aylık uygulaması nedeniyle asgari ücretin yüzde 35’i (eş ve çocuğu olmayanlara) veya yüzde 40’ı oranında aylık bağlanır (bugünkü verilere göre 711 lira).

Haklı bir neden yokken ayrılınca kıdem tazminatı alamazsınız

Soru: 4 Mart 2003’teki sigorta başlangıcımla 3600 günden fazla prim ödemem var. Çalıştığım işyerinden 10 senelik tazminatımı alamıyorum. İşyeri, ‘çıkış kayıtlarını imzala, çek git’ diyor. Kendisi çıkartmıyor. Kayıtları imzalamadan çıksam 10 senelik paramı alabilir miyim? ● Muhammet AYDIN/İSTANBUL

Cevap: Kendi isteğinizle işinizden ayrıldığınızda kıdem tazminatı alabilmek için, en az 7000 gün prim ödemiş olmanız gerekiyor. 7000 gün priminiz olmadığından işinizden kendi isteğinizle ayrılırsanız, kıdem tazminatı alamazsınız. Ancak işveren ücretinizi kanunda veya iş sözleşmenizde belirlenen usulde ödemiyorsa, yıllık izin kullandırmıyorsa, fazla çalışma sürelerinizin ücretini ödemiyorsa veya mobbing (psikolojik taciz) uyguluyorsa, bunlar size iş akdinizi haklı nedenle fesih hakkı verir. Bu nedenlerle işinizden ayrılmanız halinde, kıdem tazminatı alabilirsiniz.

ASKERLİĞİMİ SAYDIRIRSAM NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?

Soru: 15 Ekim 1969 doğumluyum. 1992 yılında askerlik yaptım. Nisan 1994’te sigorta başlangıcım var. Askerliğimi henüz saydırmadım. Askerliğimi borçlandığım takdirde ne zaman emekli olurum? ● Akif SEN

Cevap: Muhtemelen 18 ay askerlik yaptınız. Askerliğinizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Toplam 5600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 15 Ekim 2022’de emekli olabilirsiniz.