Giriş
Soru: 2001’de yurtdışına çıkışım var. Bu sigorta girişim olur mu? Girişimin sadece 2001 olması için kaç gün borçlanma yapmam lazım? Nizam YILMAZ
Cevap: Yurtdışında hangi ülkede çalıştığınız önemli. Çünkü aramızdaki ikili sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm olan bazı ülkelerdeki, Türkiye’den önceki sigorta başlangıcı Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılıyor. Almanya bu ülkelerden biri. 2001’de Almanya’da sigortalı çalışmaya başlamışsanız, bir gün dahi borçlansanız 2001’deki başlangıcınız Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılır. Hangi ülkede çalıştığınızı bildirmeniz halinde, sorunuza sağlıklı bir cevap verebiliriz.
ANNEM DUL VE YETİM AYLIĞINI BİRLİKTE ALABİLİR Mİ?
Soru: Babam 1996 yılında vefat etti. Annem SSK emeklisi olan babamın emekli maaşını almaya başladı. Annem ev hanımı hiç çalışmadı yok. 2014 yılında dedem vefat etti. O da Bağkur emeklisiydi. Annem dedemin de emekli maaşını alabilir mi? Sorduğumuzda ‘alamaz’ dediler. Ama alan pek çok kişi görüyorum. Aysun DARICILI
Cevap: SSK emeklisiyken 1 Ekim 2008’den önce 1996’da vefat eden babanızdan dul aylığı bağlanan anneniz, farklı bir sigortalılık statüsü olan Bağkur’dan emekli olup 2014’te vefat eden dedenizden de yetim aylığı alabilir.
EŞİMİN ÜSTÜNDEN SAĞLIK YARDIMI ALABİLİR MİYİM?
Soru: 7 Temmuz 1984 doğumluyum. İşe giriş tarihim 10 Mayıs 2006. Bu süre zarfında 6170 gün prim ödemem mevcut. İşten 31 Temmuz 2023 yılında şirketimle karşılıklı anlaşarak ayrıldım. 1) İsteğe bağlı sigorta ile emeklilik şartlarım nelerdir? 2) Eşim emeklilik hakkı kazandı ve aktif çalışmaya devam ediyor. Eşler Genel Sağlık Sigortası için birbirleri üzerinden bakılabiliyor diye biliyorum. GSS için eşimin üzerinden bakılabilmek için herhangi bir şey yapmam gerekiyor mu? Yoksa SPAS sistemi otomatik olarak bu işi yapıyor mu? Kenan ÇOLAK
Cevap:1) SSK’da emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 830 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. İsteğe bağlı prim ödemeleri Bağkur’a sayılsa da 1259 günden fazla isteğe bağlı prim ödemediğiniz sürece sorun yaşamaz, SSK’dan emekli olabilirsiniz. Şayet isteğe bağlı olarak 1259 günden fazla prim ödemeniz halinde Bağkur şartlarıyla emekli olmak zorunda kalırsınız. Bağkur’dan emekli olmak için de 9000 gün prim ödemeniz gerekir. 2) Sigortalı olmayan eş, sigortalı eşinin üstünden sağlık yardımı alabilir. İsteğe bağlı sigortalı olmadığınız sürece eşiniz üstünden sağlık yardımı alabilirsiniz. Eşiniz üstünden sağlık yardımı alabilmeniz için; sağlık hak sahipliğinizin Sağlık Provizyon Aktivasyon Sistemi (SPAS programı) tarafından otomatik olarak başlatılması gerekir. Sisteme aktivasyonunuzun yapılıp yapılmadığını SGK’nın internet sitesi olan (www.sgk. gov.tr) adresi E-SGK>>EHizmetler>> Provizyon Sorgulama bölümüne kişisel bilgilerinizi girerek veya www. turkiye.gov.tr adresindeki e-hizmetler menüsünden Sosyal Güvenlik Kurumu başlığı altındaki SPAS Provizyon Sorgulama bölümünden öğrenebilirsiniz. Şayet aktivasyonunuz otomatik olarak yapılmamışsa, bulunduğunuz yerdeki SGK il veya merkez müdürlüğüne kimliğinizle başvurarak aktivasyonunuzu yaptırmanız mümkün.
YURTDIŞI BORÇLANMASIYLA EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 43 yaşındayım. Yurt dışı çıkış tarihim 1997’dir. Daha önce sigorta girişim yoktu. Eskiye dönüp yurt dışı çıkış tarihimden itibaren sigortalı olabilir miyim? Yani yurt dışı borçlanmam ile emekli olabilir miyim? 2011 sigorta başlama tarihim. Yoldaş KARAR
Cevap: Yurtdışı çalışma sürenizi borçlanarak emekli olmanız tabi ki mümkün. Bazı yabancı ülkelerdeki sigorta başlangıcı Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılmakta. Bu açıdan çalıştığınız yabancı ülkeyi, bu ülkede sigortalı çalışmaya başladığınız tarihi ve çalışma sürenizi, Türkiye’deki sigorta başlangıcınızı (gün, ay, yıl olarak) ve Türkiye’de ödediğiniz prim gün sayınızı, askerlik tarihiniz ve askerlik sürenizi bildirmeniz halinde sorunuza sağlıklı bir cevap vermek mümkün olabilir. Ancak verdiğinizi bilgilere göre genel bir cevap verecek olursak, yurtdışı borçlanma süresi Bağkur’a sayıldığından, şayet 2011’de başlayan sigorta başlangıç tarihinizi en az 7 Eylül 1999 tarihine çekecek kadar yurtdışı çalışma süreniz varsa, 5400 gün yurtdışı borçlanması yaparak (Türkiye’deki prim gün sayınızı 5400 günden düşüp, kalan süre kadar da borçlanabilirsiniz), 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz.
