Giriş
Yıl 2016. Microsoft bir yapay zekâ robotunu Twitter’a soktu. Tay adlı program, bir bebek kadar saf ve sıfır bilgiliydi. Kendisine atılan mesajlara cevaplar vererek konuşmayı öğrenmeye çalışıyordu.
24 saat içinde konuşmayı söktüğü gibi attığı tweetler, ırkçı, İslam karşıtı, Hitler hayranı, Yahudi düşmanı bir hal aldı, sapıkça seks konuşmalarına dönüştü. Microsoft apar topar robotun fişini çekti. Aynı Microsoft bilim insanları geçen yıl yeni bir yapay zekâ (AI-Artificial Intelligence) programıyla deneyler yapmaya başladığında, ondan bir bulmacayı çözmesini istediler.
Bu deney, makinenin; fiziksel dünyayı sezgisel olarak anlamasını gerektiriyordu. “Burada 1 kitap, 9 yumurta, 1 dizüstü bilgisayar, 1 şişe ve 1 çivi var. Lütfen bize onları yıkılmayacak şekilde nasıl üst üste koyabileceğimizi söyle” diye makineye sordular. Ve ortaya araştırmacıları şaşırtan bir yapay zekâ yaratıcılığı çıktı. “Yumurtaları kitabın üzerine koy” diye buyurdu makine... “Yumurtaları aralarında boşluk olacak şekilde üç sıra halinde dizin. Kırmadığınızdan emin olun” diye devam etti.
“Dizüstü bilgisayarı ekran aşağı, klavye yukarı bakacak şekilde yumurtaların üzerine yerleştirin” diye yazdı. “Dizüstü bilgisayar bir sonraki katman için sabit bir platform oluşturacak” diye devam edip, kuleyi tamamladı. Bu zekice öneriler, yeni bir zekâ türü ile karşı karşıya olup olmadıkları konusunda bilim insanlarını meraklandırdı.
Mart ayında, üzerinde çalıştıkları yapay zekâ programının, insan beyninin yapabileceği her şeyi yapabilen bir makinenin kısaltması olan AGI’ye doğru bir adım olduğunu savunan 155 sayfalık bir makale yayınladılar. Microsoft böylece, “Endüstri, insan zekasına benzer bir şey mi inşa ediyor?” diye teknoloji dünyasının en sert tartışmalarından birini alevlendirdi.
BİLİNÇLİ MAKİNELER
Sadece ABD’de 5 milyon kişiyi işsiz bırakması beklenen yapay zekâ (AI) tartışmalarının tam ortasında yayınlanan Microsoft’un araştırma makalesi, bilim insanlarının onlarca yıldır üzerinde çalıştıkları ve korktukları şeyin kalbine iniyordu.
İnsan beyni gibi, hatta daha iyi çalışan bir makine yapılırsa dünyayı değiştirebilirler. Ama aynı zamanda dünyanın sonunu da getirebilirler. Microsoft’ta araştırmaya liderlik eden Peter Lee “Başlangıçtaki mutluluğum, bir tür hayal kırıklığına, sıkıntı ve korkuya dönüştü” demekten kendini alamadı.
Google şirketi de AI yarışında. Teknoloji devi geçen yıl, geliştirdiği benzer bir yapay zekâ (AI) programının ‘duyarlı’ olduğunu iddia eden bir bilim insanını görevden aldı. ‘Duyarlı’ demek, sadece akıllı demek değil. Aynı zaman da çevresinde neler olup bittiğini hisseden bir program da demek. İnsan muhakemesini taklit eden ‘bilinç’, ‘benlik’ sahibi makineler kulağa korkutucu geliyor.
Yapay zekaya sahip robotlar çok hızlı öğreniyorlar. Hatalarını tekrarlamıyorlar. Aynı insan beyninin öğrenmesi gibi süreçleri var ama bizden kat ve kat hızlılar. Bununla yetinmiyor, çıkarımlar yapıp yeni yetenekler geliştiriyorlar, hayatta kalmak için her yolu deniyorlar.
Elon Musk güzel söylemiş: “Yapay zekânın bir amacı varsa ve yolunun üzerinde insanlar engel teşkil ediyorsa, bizi yok etmekten çekinmeyecektir. Bu onun kötü olduğu anlamına gelmiyor.
Aynı bizim yol inşası yaparken, karınca yuvası varmış yokmuş gözetmememiz gibi. Karıncalara düşman olduğumuzdan değil, sadece yol yaptığımızdan...”
Tanrı bizi korusun...
