Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde bir araya geldik. Bakan, yıl değerlendirmesi niteliğindeki toplantıda gündeme dair şu önemli açıklamaları yaptı.
ABD yaptırımları
Yaptırım kararı yanlıştır, 2021’de yeni yönetimle biz ilişkileri ileri götürmeye hazırız. Umarım yeni yönetim de bu anlayışta olur. S-400 konusu da hep gündemdeydi. S-400’ler için ABD ile teknik görüşmeler başladı. ABD yaptırım kararından sonra bize ortak çalışalım teklifi geldi. Biz o teklife de evet dedik ve görüşmeler de başladı. Bizim politikalarımızda S-400 dışında ABD’yi rahatsız edecek ne var? Trump da sonunda Türkiye’nin füze alımıyla ilgili haklılığını kabul etmek zorunda kaldı. Ama ABD bizim yanı başımızdaki terör örgütüne destek veriyor. FETÖ’ye sahip çıkıyor, liderini ABD’de tutuyor. ABD’deki yeni yönetimle henüz temasımız yok. Başkan Joe Biden görevi devraldıktan sonra görüşme niyetlerini ifade ettiler.
Avrupa Birliği
İkili meseleleri AB gündemine taşıması nedeniyle gergin geçen bir yıl oldu. Türkiye ile ilişkilerin önemini anlayan ülkelerin görüşleri hakim oldu. Fransa’yla bir normalleşme süreci başlattık. Bir yol haritası üzerinde çalışıyorlar ve önümüzdeki süreçte karşılıklı atılacak adımlar üzerinde çalışıyoruz. Gerek AB ile gerek ABD ile yeni sayfalar açabiliriz.
Yeni fasılların açılması çok kolay görünmüyor ama göç konusunda mutabakat güncellenebilir, vize meselesi hayata geçirilebilir. Gümrük Birliği konusu, AB’nin de yararına gerçekleşebilir. Terörle mücadele beklentilerimiz ortada. Bu olumlu adımlar atılırsa yeni ilişkilerimizin önünü açar. AB ülkeleri NATO’dan bağımsız bir güvenlik birimi oluşturmaya çalışıyor, Türkiye’siz böyle bir birim oluşturulması mümkün mü, değil.
By pass iddiaları
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde Dışişleri Bakanlığı’nın by pass edildiğine dair iddialar doğru değil. Gelenekleri ve vizyoner politikalarıyla Dışişleri Bakanlığı dünyadaki en güçlü bakanlıklardan biridir. Biz iddiaları dile getirenlerin tuzaklarına düşmeyiz. İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ile irtibat halinde, uyumlu çalışıyoruz. ABD’ye yönelik kamu diplomasisini daha etkin hale getirmek için İletişim Başkanlığı ve TBMM ile ortak çalışmalarımız var.
Çin ile iade anlaşması
Bu anlaşmayı Uygurlar Çin’e iade edilecek diye yorumlamak doğru değil. Adı üstünde suçluların iadesi anlaşması. Terörist ise teröristtir. Teröristle masum insanlar arasında ayrım yapılması gerektiğini, bu konunun suistimal edilmemesi gerektiğini söylüyoruz. Zaten söz konusu anlaşma bir otomatik iade öngörmüyor. Zorunlu ret ve takdiri ret opsiyonları var. İadesi istenen kişi vatandaşımız ise zaten vermeyiz.
Çin yönetimine Uygur Türkleriyle ilgili hassasiyetimizi her zaman iletiyoruz. Durumu görmek üzere heyet konusunda inceleme yapalım diyoruz. Biz Türkiye olarak bu konuyu siyaset malzemesi yapmıyoruz, insan hakları konusu olarak ele alıyoruz. Bazı ülkeler buna siyasi olarak bakıyor. 39 ülke Çin’i eleştiren bir deklarasyon yayınladı. Biz ise bu ülkelerden bağımsız ayrı bir açıklamayı kayda geçirdik. Sağlık ve aşı konularıyla bu meseleler arasında bağlantı kurmayız.
Demirtaş kararı
AİHM’nin Selahattin Demirtaş kararı, aynı kişiyle ilgili daha önce verdiği kararlarla çelişiyor. Mahkeme bu konuda da Ermenistan meselesinde de siyasi karar vermeye başladı. Uyarılarda bulunduk. Bu durumu tekrar anlatacağız, kendimizi savunacağız.
Pandemi dönemi
Faaliyetlerimiz hiç azalmadı. Pandemiye rağmen dünyanın her bölgesine 54 ziyaret gerçekleştirdik. Salgın şartlarına rağmen ülkemize 15 milyon turist geldi. Gelecek sene yoğun çalışmamızı sürdüreceğiz.
Ermenistan
2020’nin bizim için en önemli olaylarından bir tanesi, Karabağ meselesidir. Azerbaycan sahaya indi ve hakkını geri aldık. Biz de Türkiye olarak destek verdik. Sadece dost olduğumuz için değil, haklı oldukları için destek verdik. Azerbaycan’a desteğimiz devam edecektir. Ermenistan ateşkese riayet ederse, saygı duyarsa ilişkiler normalleşebilir. Bu normalleşmeden en çok Ermenistan ve Ermenistan halkı faydalanacaktır.
İngiltere ile anlaşma
İngiltere ile serbest ticaret anlaşmasını daha da genişleteceğiz. İngiltere ile ilişkilerimizi her alanda geliştirme isteğimiz var.
Terörle mücadele
2020’de terörle mücadelemizde hız kesmedik. İngiltere ‘TAK’ örgütünü PKK’nın uzantısı olarak tescil etti. Bu yıl 9 FETÖ okulu kapatıldı. ABD’de de FETÖ okullarına yönelik soruşturma devam ediyor. ABD de bu tehdidi görmeye başladı.
Savunma işbirliği
Son yıllarda Türkiye bu alanda çok önemli atılım kaydetti. Tüm dünyadan taleplere yetişemiyoruz. Savunma Sanayii ürünlerimizin yurt dışına ihracatı konusunda da çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Dünyanın her yerinden talep geliyor.