Giriş
Ciddi siyasi sorunların varlığına karşın Amerika Birleşik Devletleri ile Türkiye arasındaki ikili ticaret sadece bir yılda 22 milyar dolardan 28 milyar dolara yükseldi. ABD, Türkiye’nin en büyük ikinci ihracat ortağı hâline geldi. Yıllık ticaret hacminde yüzde 29, Türkiye’nin Amerika’ya ihracatında ise yüzde 45’lik artış elde edildi. Son veriler yıl sonunda 40 milyar dolara yakın bir hacmin yakalanabileceğini gösteriyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, benim de takip ettiğim Washington ziyaretinde hedef olarak koyduğu 100 milyar rakamını yakalamak da bir hayal değil. Bu başarıda Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bünyesindeki Türk- Amerikan İş Konseyi’nin (TAİK) çabalarının önemli katkısı var. DEİK’in başkanlığı görevini Nail Olpak yürütüyor. TAİK’in başında ise Mehmet Ali Yalçındağ var. Hummalı çalışma yürüten her iki isimle de sık sık görüşüyorum ve faaliyetlerini yakından takip ediyorum.
100 milyarlık hedefin yakalanabilmesi için Türkiye’nin mutlaka Çin’e alternatif bir üretim ve lojistik merkezi olarak konumlanması gerek. ABD, pandemi krizinde bir ülkeye aşırı bağımlı hâle gelmenin risklerini gördü. Washington ile Pekin arasındaki müthiş rekabet de ABD’nin bu bağımlılığı azaltması gerektiğini gösterdi.
Türkiye öne çıkan ülkelerden biri fakat yalnız değiliz. Hindistan ve Vietnam ABD’nin Asya’daki önemli tedarik noktaları. Güney Amerika ve Avrupa’da bazı ülkelerle de yeni ortaklık peşindeler. “Biz çok iyi işler yapıyoruz zaten ABD gelip bunu görsün” diyecek bir konforda olmamamız lazım. Fuarlar, ikili ziyaretler, raporlar, lobicilik her şey çok önemli. Pandemi riskinin görece olarak azaldığı bir dönemde fiziki toplantılara da ağırlık vermek yararlı olur.
Tanıtım, lobicilik, konferans hazırlığı vb. gibi çalışmalarda liyakat esas alınmalı. Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentinde bu ay sona erecek olan Expo 2020’de gördüğüm hayli zayıf Türkiye standı, bu alanda daha titiz ve özenli bir çalışma yapmamız gerektiğini bana bir kez daha hatırlattı. Bu işler aceleye gelmemeli. Uzun soluklu, kapsamlı çalışma yürütülmeli.
HAZİRAN HEDEFİ
TAİK Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ, ABD Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Myron Brilliant ile İstanbul’da bir toplantı gerçekleştirdi. Bu kapsamda ayrıca, daha güçlü ticari ve ekonomik ilişkilerin önünü açmak için Ticaret ve Yatırım Çerçeve Anlaşması (TIFA) gibi önemli enstrümanları canlandırması gündeme geldi.
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş ele alındı. Rakamlar, son krizde büyük çoğunluğu ABD ile ilişkili 148 dev firmanın Rusya’dan çekildiğini gösteriyor. Mehmet Ali Yalçındağ, Türkiye’nin lojistik avantajını kullanarak 5 bine yakın firmayı çekebileceği görüşünde. 21-23 Haziran tarihlerinde Washington DC’de gerçekleştirilecek Amerikan Türk Konferansı’nda (ATC) bu konular ağırlıklı olarak ele alınacak.
Ekonomiye etkisi olacak tüm konjonktürel gelişmelerin değerlendirileceği konferansta, savunma ve havacılık, dijital ve yeşil dönüşüm, LNG, hidrojen, üçüncü ülkelerde altyapı projeleri gibi birçok alanı derinlemesine ele alan paneller düzenlenecek. Süreci güçlendirmek ve siyasi nedenlerle ortaya çıkan sis perdesini aralamak üzere Amerika’dan Ankara’ya mutlaka üst düzey bir ziyaret gerçekleştirilmeli. ABD’nin yeni Ankara Büyükelçisi Jeff Flake umarım bu havayı başkentine yansıtabilir.
