Bu sergiyi kaçırmayın

İstanbul’da Pera Müzesi’nde çok önemli bir sergi var, mutlaka görmenizi, ziyaret etmenizi öneririm. Önce mekânın bulunduğu yeri hatırlatayım. Pera Müzesi, Meşrutiyet Caddesi’nde Beyoğlu Belediyesi istikametinde yürürken sol tarafta, Odakule’nin hemen yanında. Pera Müzesi, 2005 yılından bu yana 1893 yılında mimar Achille Manoussos tarafından inşa edilen görkemli yapıda faaliyet gösteriyor.

Dışarıdan bakıldığında küçük bir yer gibi görünse de aslında çok geniş cepheli bir alana sahip ve 6 katta her biri farklı temalı etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Suna ve İnan Kıraç Vakfı’na ait koleksiyonlar, seçkin sergiler, yayıncılık ürünleri, film gösterimleri ve öğrenme programlarının yer aldığı çok amaçlı kültür merkezi niteliğinde.

Hemen girişinde küçük bir kitap satış noktası ve lezzetli yemeklerin sunulduğu bir kafesi var. Pera Müzesi’nin yöneticisi, kültür-sanat kurumlarında uzun yıllar görev yapmış, önemli bir isim olan Özalp Birol. Kendisi aynı zamanda Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın Genel Müdürü. Müzenin önünden geçerken tesadüfen Bizans’la ilgili bir sergi olduğunu görünce hemen Özalp Birol'u aradım.

“Hakan Bey sizi mutlaka bekliyoruz, uzman isimler eşliğinde size sergiyi anlatalım” dedi. Sergiyi İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yöneticisi Gülru Tanman ve Bizans konusunda akademik çalışmalar yapan Emir Alışık’ın güzel ve bilgi dolu anlatımlarıyla gezdim. Çekimlerde bize Müze’nin Dijital ve Sosyal Medya Sorumlusu Irmak Wöber eşlik etti.

Sergide, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nden ödünç alınan nadide eserler, Ömer Koç koleksiyonundan kitaplar ve yurt dışından gelen bazı obje ve fotoğraflar da sergileniyor.

Fotoğraf: Engin ŞENGENÇ

BİZANS’IN KEŞFİ

Pera Müzesi ile İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün, Brigitte Pitarakis’in küratörlüğünde hazırladıkları İstanbul’dan Bizans’a: Yeniden Keşfin Yolları, 1800-1955 Sergisi, Osmanlı başkentinin, bir bilim dalı olarak gelişmeye başlayan Bizans araştırmalarının şekillenmesindeki merkezî rolünü irdeliyor. Bizans’ın popüler kültürdeki eklektik varlığını keşfe çıkan Emir Alışık’ın küratörlüğünde hazırlanan “İstanbul’da Bu Ne Bizantinizm?”ise: Popüler Kültürde Bizans, Bizantinizmin çoklu ve birbiriyle çakışan anlamlarını ortaya çıkarıyor.

23 Kasım’da açılan her iki sergi Mart 2022’ye kadar ziyaret edilebilecek. Sergiye dair iki katalog hazırlanmış, her biri koleksiyon kitabı niteliğinde. Bizans İmparatorluğu ve Bizans Kültürü, tarihin çok önemli bir kesitinde derin izler bırakmasına karşın Türkiye’de çok bilinmiyor. Modern zamanda Türk-Yunan sorunları sebebiyle geçmişin bu zaman kesiti biraz halının altına süpürülmüş durumda.

Popüler sohbetlerin konusu olmuş ve koskoca uygarlık, karikatür düzeyinde kalmış, bir anlamda zihinlere “Kahpe Bizans” algısı şeklinde yerleşmiş. Oysa Osmanlı İmparatorluğu’nda, yaşadığımız şehirlerde ve kültür hayatımızda Bizans’ın ciddi etkisi var. Dünyanın saygın üniversitelerinde Bizans’la ilgili ses getiren araştırmalar yayımlanıyor, müzelerde sergiler açılıyorken Türkiye’de pek az sanat faaliyetine tanık oluyoruz. O nedenle ben Pera Müzesi’nin bu girişimini çok değerli buluyorum.