Giriş
Haberin Devamı
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, 72. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katıldığı Amerika’dan dönüşü öncesi gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan şunları söyledi: “20’ye yakın ikili görüşme gerçekleştirdim. Ara vermeden adeta nefes almadan görüşmeler sürdü. Görüşmelerde Irak ve Suriye öne çıkan konular oldu. Irak’taki son gelişmeler malum referandum konusu, Irak’ı da öne çıkarmış vaziyette. Görüşmeler olumlu istikamette. Amerika Başkanı Trump ile görüşmenin merkezinde yine Suriye ve Irak vardı.
'İSTESELER GÖNDERİRLER'
Yine malum FETÖ meselesi vardı. Onların gündeminde de papaz meselesi (İzmir’de FETÖ soruşturması kapsamında Kasım ayından beri tutuklu olan Amerikan vatandaşı Papaz Andrew Craig Brunson) vardı. Yargının verdiği karar nedeniyle içeride. FETÖ’nün başıyla ilgili (Fetullah Gülen) olarak malum bizler, ABD makamlarına 85 koli belge bilgi verdik. Kendisi ABD’de yargı ve benzeri bir sürecin içinde de değil. Ama buna rağmen bize vermiyorlar. Halbuki isteseler, bunu kişisel tasarruflarıyla rahatlıkla Türkiye’ye gönderebilirler. Ama nedense buna yanaşmıyorlar. Bunlar düşündürücüdür. Vakti zamanı geldiğinde ne düşündüğümüzü çok daha açık ortaya koyarız. ;
ARAKANLILAR İÇİN ADA
Arakan konusuna gelince. Dünya maalesef Arakan konusunda halen sessiz. Bu konuda yaptığımız toplantıya Reis-i Cumhur noktasında bir ben katıldım, bir de İran Cumhurbaşkanı katıldı. Bunun dışında Başbakan, bakan düzeyinde katılım oldu. Katılımda sayı iyiydi ama bana göre genel itibarıyla katılımcılar düşük düzeydeydi. Kim tam olarak ne yapacak? Görünürde henüz ciddi bir şey yine yok. Bangladeş Başbakanı, ülkelerinde bir adayı tahsil etmekten bahsetti. Kızılay, AFAD gibi heyetlerle gidip adayı incelemekte fayda var.
'HALA DİRENİYORLAR'
Bir diğer konu ise; Irak’ta yapılacak referandum. Milli Güvenlik Kurulu’nda, Bakanlar Kurulu’nda görüşeceğiz. Meclis toplantıya çağırıldı. Herhangi bir durumda artık bütün adımlar atılmış olmalı. Kuzey Irak yönetiminin de ne yapacağını düşünmesi lazım. Irak Anayasası kararını verdi. “Attığınız adım yanlıştır. Geçerliliği yoktur” kararını vermiştir. Hâlâ direniyorlar. Gördüğümüz kadarıyla ABD bizimle aynı düşünüyor. İran’ın kararı bizimle örtüşüyor. Geleceğe yönelik yaptırımlar içtin İran ile adımları atmamız lazım.
'2 MİLYAR DOLAR KREDİ VERDİK'
■ Türkiye’nin Barzani ile ilişkileri iyiydi, nasıl oldu da neredeyse kopma noktasına geldi?
Kopma noktasına geldi diyorsanız, bunu Barzani bu hale getirdi. Memurlarına maaş ödeyemez hale geldiklerinde onlara biz yardımcı olduk. Başbakanlığım dönemiydi, 2 milyar dolar kredi verdik ki maaş ödesinler. Fakat bunlar kadir kıymet bilmiyorlar. Yoksa bizim onlarla alıp veremediğimiz bir şey yok. Ne ABD ne Rusya bizim gibi yardım etmedi.
■ Başta bölge ülkeleri olmak üzere, referandumun yapılmaması konusunda bu kadar uyarı gelmesine rağmen, Barzani neye güveniyor? Türkiye bu konuda ne yapacak?
Cuma ve Cumartesi’yi izleyelim. O günler çok önemli.
'SADECE KÜRTLERİN DEĞİL
■ Sınırlarımızı kapatabilir miyiz?
Kararlarımızı açıkladıktan sonra ne olacağını görürüz. Ama o topraklar sadece Kürtlere ait değil. Orada Türkmeni var, Arabı var. Dolayısıyla birilerinin orada sadece kendileri varmış gibi hareket etmeleri son derece yanlış. İşin tarihi boyutuna girersek işler değişir. Türkmenlerin parti merkezini ateşe tuttular. Birilerinin giderek istikametlerini kaybettiğini görüyoruz.
İDLİB KARARLARI
Suriye’ye gelince... İdlib’de çatışmasızlık bölgesiyle ilgili sınırlarda dışarıdaki karakollar Rusya tarafından, içerideki karakollar ise bizim tarafımızdan kullanılıyor. ÖSO ile buradaki süreci kontrol altında tutuyoruz. Heyet Tahrir-i Şam dağılmaya başladı. Bunların dağılması güneydoğudaki terör örgütlerini zayıflattı. El Nusra (El Kaide’nin Suriye kolu) da dağılma sürecine girecektir diye düşünüyorum.
'KULAK ASMADILAR TEOG'U SÖYLEDİM'
■ Görüştüğümüz Amerikalı Türkler FETÖ’nün diaspora oluşturduğunu ve finansal olarak da eski güçlerine kavuşmak üzere olduğunu söylediler. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Ben bu tür bir şeye ihtimal vermiyorum. Olabileceğine de inanmıyorum. Çünkü bunların elindeki güç etnik milliyetçiliğe bağlı bir güç değil diğerleri gibi. Her yerde kan kaybediyorlar. Hele hele mahkumiyetler başladığı zaman bunların durumu çok daha farklı olacak. Mahkumiyet kararlarından sonra onlar düşünecek. Önemli olan bizim millet olarak kararlı duruşumuzu ortaya koymamızdır.
■ Amerika’nın Barzani konusunda birlikte hareket etmesi ancak PKK/PYD konusunda farklı hareket etmesiyle ilgili Trump’ın size bir izahı oldu mu?
Bu konuyla ilgili bizim söylediklerimize karşı olumsuz bir yaklaşım sergilemedi. PYD’ye TIR’ların gönderilmesiyle ilgili bir şey söyleyemiyor. Onun dışında mesela Trump bana S-400 konusunu açma gereği hissetmedi. (Türkiye, Rusya’dan S-400 füze sistemi almak istiyor ancak bazı NATO ülkeleri buna karşı çıkıyor.) Kararlı duruşumuzun önemini gösteriyor. ABD’liler benzer bir şeyi bize sunabilme noktasında değillerse bize bir şey diyemezler.
‘Reza zaRRab göRüşüldü’
■ Trump ile görüşmeniz ne kadar sürdü? Başka hangi konuları görüştünüz?
Görüşmemiz yaklaşık 45 dakika sürdü. Ağırlıklı olarak Irak ve Suriye’yi konuştuk. Onun dışında Reza Zarrab, tutuklu papaz gibi konular görüşüldü. 16 Mayıs’ta geldiğimizde korumalarla ilgili konu vardı. (PKK yandaşlarına müdahale eden Cumhurbaşkanlığı korumalarına dava açılmıştı.) Bunları tekrar gündeme getirdik.
■ S-400’ü Trump gündeme getirmediğine göre konuyu kabullenmiş görünüyorlar. Putin’le görüştüğünüzde anlaşma kesinleşecek mi?
Anlaşmamız tamam. Bir sıkıntı yok. Bizzat Putin ile biz aramızda konuştuk.
■ Ana muhalefetin başı kimseyle yan yana fotoğraf veremeyeceğinizi ileri sürmüştü?
(Gülerek) Ey ahali duyduk duymadık demeyin. Burada kimlerle görüştüğümüz, kimlerle bir araya geldiğimiz, basında yer almışken, o tür şeyler söylenebilmesi gerçekten gülünç.
■ Referanduma en güçlü destek İsrail’den...
İsrail’in bu tavrını doğru bulmuyoruz. Bunu New York’ta görüştüğüm Yahudi kuruluşlarının temsilcilerine de anlattım. İsrail’in ilişkileri menfi yönde etkileyecek tavırlardan uzak durması lazım.
■ FETÖ’nün elebaşını bize iade etmemek için hangi bahaneyi kullanıyorlar?
FETÖ’nün elebaşıyla ilgili olarak biz, talebimizi bir kez daha tekrarladık. 400 dönümlük arazide beyler gibi yaşıyor. Kendilerine belgeleri bilgileri de gönderdik. Bahane üretilmeksizin, bize iade edilmesi lazım.
■ Gülen’in görüşlerinin dinle de bağdaşmadığını söyleyenler var...
Mensupları ne diyorlar? O bize şahdamarımızdan daha yakın diyorlar. Ayet-i kerime çok açık ve net oysa. Sadece Rabbimizdir bize şahdamarımızdan daha yakın olan. Sorduğunuz konuyla alakalı Diyanet’in bir çalışması var. O çalışma, bu adamı İslam’ın içerisinde tutan hiçbir şey kalmadığını açıkça gösteriyor.
■ 28 Şubat çok konuşuldu, ama pek bir ilerleme kaydedilmedi sanki, ne dersiniz?
Şu anda 28 Şubat ile ilgili yargının belirli bir hazırlığı var. Onu biliyorum. Çalışma nereye varır tabii onu yargıda göreceğiz.
'LYS İÇİN KISA ZAMANDA ADIMLAR ATILACAK'
■ TEOG ile birlikte LYS’nin de kaldırılması gündemde mi?
Bizim eğitim öğretimde çok ciddi bir dönüşüme girmemiz lazım. Bunların hiçbiri bizim geçmişimizde olan sistemler değil. Sonradan siyasi yaklaşımlarla eğitim öğretimin içerisine girmiş sistemler. Ben Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile de bu konuyu görüştüm. Milli Eğitim ile de. Başbakanla mutabık kaldık. En kısa zamanda gereken adımlar atılacak.
'FAZLA MÜRAACAT OLAN LİSE İMTİHANINI YAPAR'
■ Kapsamlı bir eğitim reformunu ne zaman tartışabiliriz?
Şu anda tartışmıyoruz, yaşıyoruz. Mesela TEOG, ben o açıklamayı yapmamış olsam hâlâ ülkenin gündeminde kalacaktı. Baktım ki bu işe yeterince kulak asılmıyor. En iyisi açıklama yaparak gündeme taşıyayım istedim bunu. Çünkü ailelerin hali ortada. Çocuklar bindirilmiş kıta. TEOG ne kazandırıyor bize? Sadece, stres stres stres... Masraf masraf masraf.. O sistem, paraların genelde o namussuzlara (FETÖ’ye) akmasını sağlıyordu. Bu nedenle dersaneleri kapattık, biz devlet olarak haftasonlarına takviye kursları koyduk. Çocuklarına kurs isteyen göndersin kurslara. Sen devlet olarak çocuklarını yetiştiremiyorsan bir yerde suç bizimdir. Bunu aşmamız lazım. Ortayı düz ortaokulda okudun, buradan fen lisesine gidecek. Kendisine en yakın yere gidecek. Fazla müracaat varsa lise kendi imtihanını yapar.
