Dünyanın gözü bu zirvede

Dünyanın her yerinde büyük sorunlar var. Küresel iklim değişikliğinden, katliam ve kıyımlara kadar yüzlerce başlık liderlerin önünde çözüm bekliyor.

Birleşmiş Milletler zirvesi böyle bir ortamda başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile pazar akşamı zirveye katılım için New York’a geldik.

Cumhurbaşkanı’nın burada olağanüstü sıkışık bir programı var. Türkiye’ye döneceği cuma gününe kadar İngiltere Başbakanı Theresa May, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un da aralarında bulunduğu liderlerle ikili görüşmeler yapacak.

İngiltere ve Fransa, Almanya’nın Türkiye’yi dışlamasına karşı çıkan iki ülke. Nitekim Ankara her ikisiyle de önemli savunma sanayi projeleri yürütüyor. Özellikle İngiltere, Brexit sürecinde Türkiye ile çok sıkı bağlar kurmak için ciddi adımlar attı.

Erdoğan Perşembe ABD Başkanı Donald Trump ile kritik görüşmesini yapacak, Yahudi örgütlerini kabul edecek. Erdoğan ve beraberindeki bakanların Amerikalı iş dünyası temsilcileriyle de temasları olacak.

Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı Arda Ermut, Erdoğan ile Amerikalı büyük yatırımcıları bir araya getirmek için uzun süredir çalışma yürütüyordu.

★

Ortadoğu’nun alev topu içinde kalması, göçmen sorunu, İran, Irak Suriye’de yaşananlar, Katar krizi, Türkiye’yi küresel istikrar açısından çok önemli bir ülke haline getiriyor.

Çünkü Türkiye bütün bu sorunların çözülmesinde anahtar ülke, Cumhurbaşkanı Erdoğan saydığım bütün cephelerde en çok çaba gösteren lider konumunda.


Erdoğan’ın ABD temaslarının ilk gününü CNN Türk yanınında Doğan TV Washington Temsilcisi Serdar Cebe ile birlikte değerlendirdik. Times meydanındaki ünlü merdivenlerde gece New York polisinin özel izniyle yayın yaptık.

Erdoğan’ın sert çıkışı olmasaydı bugün muhtemelen dünya kamuoyu Myanmar’daki insanlık dışı olaylardan haberdar olmayaaktı. Emine Erdoğan beraberindeki bir heyetle oraya giden ve yardım götüren ilk yüksek profilli insan oldu.

Erdoğan BM’deki konuşmasında bu konuya da değinecek ve uluslararası toplumu hareket etmeye çağıracak. Bunlar çok ciddi meseleler. Erdoğan bu olaylar karşısında Trump’ın ağırlığını koymasını isteyecek.

Ancak ciddi bir sorun var, o da Trump’ın henüz ABD Başkanı olarak yönetimde ağırlığını hissettirememesi. İçerde vahim meselelerle uğraşıyor ve istediklerini yapamıyor. Görevden alınması veya istifa ettirilmesi için uğraşanlar her geçen gün artıyor.

★

Erdoğan’ın New York gündeminde korumaları ve eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan hakkındaki tutuklama kararı, S-400 füzeleri, Katar, Irak, Suriye ve İran ile ilişkiler konuları var.

Erdoğan ABD’den FETÖ konusunda siyasi kararlılık koymasını, Türk kargo uçaklarına getirilen ilave güvenlik aramalarının kaldırılmasını isteyecek.

Erdoğan’ın bu ziyaretinde korumalar ve ABD’li güvenlik makamları arasında yeni bir sürtüşme yaşanmaması için bir hukuk firmasıyla anlaşıldı. Uzman avukatlar heyetle birlikte hareket ediyor ve gerekli hallerde ABD polisine Amerikan yasalarını hatırlatıyor.

Erdoğan, geçen hafta Kazakistan’a hareket etmeden önce yaptığı açıklamada “Burnuma pis kokular geliyor” derken ABD’nin korumalar ve Zafer Çağlayan dosyalarında başka hesapları olduğu izlenimini vermişti.

Bu zirvede Erdoğan- Trump görüşmesinin en kritik konusunu Kuzey Irak referandumu oluşturuyor. Türkiye çok net şekilde 25 Eylül’deki bu referanduma karşı olduğunu ilan etmişti. Ankara askeri seçenek dahil bütün ihtimalleri masada tutuyor.

Erdoğan Trump’tan ABD yönetiminin sürece müdahale etmesini isteyecek. Washington’ın kararı ne olursa olun 22 Eylül’de Erdoğan Ankara’ya döner dönmez Milli Güvenlik Kurulu’na başkanlık edecek ve buradan muhtemelen çok sert bir açıklama gelecek.