Giriş
Türkiye ve genel olarak İstanbul’la ilgili dünyada estirilmeye çalışılan bir “güvenlik sorunu” algısı var.
Gerçeğin önüne geçen bu algı nedeniyle turizmden uluslararası ticarete kadar bir dizi alanda zarar görüyoruz. En küçük olayda İstanbul’la ilgili klişe korkular pompalanıyor.
Son yıllarda gerek terör eylemleri gerekse daha basit suçlarda rekor kırılan Londra, Paris, Brüksel ve Berlin gibi şehirler “huzur bulunan yerler” gibi sunuluyor. İstanbul Emniyet Müdürü Dr. Mustafa Çalışkan ve teşkilat çalışanlarının son yıllardaki olağanüstü gayretiyle şehirde işlenen suç oranlarında ciddi düşüş yaşandı.
Polislerin eğitimi, doğru araç-gereç kullanımı, teknolojiden daha fazla yararlanma, istihbarat birimleri arasında etkili koordinasyonun bu sonuçlarda etkisi var.
Dünyanın en büyük metropollerinden biri olan İstanbul’da güvenlik açısından ne durumda olduğumuzu görmek için Vatan Caddesi’ndeki Emniyet Müdürlüğü binasına gittim ve Dr. Mustafa Çalışkan’la görüştüm. Polisler, en önemli kriterlerden birisi. İstanbul’da bekçi ve polis dâhil emniyet güçlerinin sayısı 40 bin. Trafik polisleri de bunun içinde. Nüfusu 8 milyon dolayında olan yerlerden New York’ta 53 bin, Londra’da ise 37 bin polis olduğu düşünülecek olursa az sayıda personelle ciddi iş yükü sırtlanılmış durumda.
Dünyada 200 kişiye 1 polis düşerken, İstanbul’da bu oran 400 kişiye 1 şeklinde. Bu durumda İstanbul için bugünkü koşullarda ideal polis sayısı 60 bin olmalı. İstanbul’da polislerin 23 bini üniversite mezunu, 13 bini yüksekokul. 2 bini yabancı dil biliyor. İstanbul ciddi göç alan bir şehir, bunların büyük kısmı da Ortadoğu ülkelerinden gelenlerden oluşuyor.
Suriye, Afganistan, Irak gibi ülkelerden kaçan yaklaşık 1.5 milyon kişi burada yaşıyor. İstanbul’da son 300 cinayetin 44’ünü bu gruptaki kişiler işlemiş. “Sorunların bütün kaynağını onlar oluşturuyor” diyemeyiz elbette ancak bu oran da dikkate değer. Dr. Mustafa Çalışkan’la konuşurken “155 Polis İmdat” İhbar hattını arayarak ne kadar zamanda ulaşacağımı görmek istedim.
(Dr. Mustafa Çalışkan, 15 Temmuz darbe kalkışmasıyla ilgili çok önemli bir kitaba imza atmıştı. Şimdi bu kitabın İngilizce versiyonu yayımlandı. Beta Kitap’tan çıkan eser yakında Arapça, Rusça ve Çince olarak da basılacak.)
4 saniyede ulaştım
Aradım ve hoparlörü açtım, 4 saniye içinde yanıt geldi. Bu, dünya çapında çok iyi bir süre. Çalışkan, bu hizmeti her anlamda yeniden yapılandırdıklarını anlattı. Peki, başına bir şey gelen vatandaş çağrı bıraktığında ekip ne kadar zamanda olay yerine ulaşıyor?
Yanıt: 7.5 dakika. Ben yaklaşık 20 dakikadır diye tahmin ediyordum. Ekiplerin olay yerine bu kadar kısa sürede ulaşabiliyor olması hayati önemde.
Dünya çapında bir mukayese yapmak gerekirse İstanbul ne durumda? Uluslararası çapta en tehlikeli 50 şehir arasında Türkiye’den hiçbir yer yok. Kapkaç, tecavüz, gasp, soygun ve motorlu araç hırsızlığında İstanbul, dünyanın tanınmış şehirleri New York, Berlin ve Londra’dan çok daha düşük değerlere sahip. İstanbul’da katalog suçlarda da geçen yıla oranla yüzde 18’e yakın düşüş sağlanmış. Uyuşturucuyla mücadelede muazzam bir sonuç söz konusu. 2018’de Avrupa ülkelerinin toplamından daha fazla eroin Türkiye tarafından yakalanmış.
Eroin trafiğini ağırlıklı olarak PKK terör örgütü yürütüyor. İstanbul’da bin 720 noktada 7 bin MOBESE mevcut. Dr. Mustafa Çalışkan, plaka ve yüz tanıma teknolojisiyle desteklenen entegre kamera ve bilgi sistemi kurulması durumunda suç oranlarında çok daha ciddi oranlarda azalma yaşanacağı görüşünde.
