Giriş
Mısır ve Türkiye, Ortadoğu’da tarihi ve devlet geleneği güçlü iki ülke. Türkiye bir yönüyle Avrupa kimliği, diğer taraftan NATO üyeliği, Avrasya ve Afrika coğrafyasındaki etkinliğiyle önemsenmesi gereken bir aktör.
Mısır da Arap dünyasına açılan kapı ve Afrika’nın her bakımdan en stratejik çıkış noktalarından birinin üzerinde.
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es-Sisi’nin, ülkenin kendisinden önceki lideri Muhammed Mursi’yi 2013’te indirerek iktidarı ele geçirmesinden sonra Türkiye bu hareketlere en sert tepkiyi gösteren ülke olmuştu.
Ankara-Kahire ilişkileri bozulmuş hatta kopma aşamasına gelmişti. Ankara o dönem ağırlıklı olarak Müslüman Kardeşler ile yakındı ve bu yapıyı Mısır ile ilişkileri geliştirmenin en önemli yolu olarak değerlendiriyordu.
Bu süreçte iki ülke de ciddi kayıplar yaşadı. Mısır ile ilişkilerin bozulması, dolaylı olarak Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan ile de soğumayı beraberinde getirdi.
Uluslararası ilişkilerdeki gelişmeler ve değişmekte olan dengelerin etkisiyle iki başkent arasında yeniden diyalog kuruldu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, MİT Başkanlığı döneminde ilişkilerdeki ağır yaraların sarılması için bir dizi başarılı temas trafiği yürüttü. Bu görüşmeler son yıllarda hız kazandı.
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es-Sisi, ‘Türkiye-Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ toplantısı için dün Ankara’ya geldi. Her bakımdan tarihi ve hem içeriği hem de sonuçları açısından çok kritik bir ziyaret.
Bu ziyaret, bir anlamda iki ülke arasında yeniden dostluk ve işbirliği dönemine geçiş olması açısından anlam taşıyor.
Ankara ve Kahire arasında savunmadan enerjiye, turizmden kültüre kadar bir dizi çok önemli anlaşma imzalandı. 7 ay önce de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan uzun süre sonra ilk kez Mısır’ı ziyaret etmişti. Mısır ve Türkiye’nin yakınlaşması sadece iki ülkenin çıkarları açısından değil, aynı zamanda bölgemizin istikrara kavuşması bakımından da çok dikkatle takip ediliyor.
İletişim Başkanlığı’nca yapılan açıklamada, heyetler arası görüşmelerde neredeyse her konuya detaylı şekilde girileceği ifade edilmişti. Benim özellikle altını çizmek istediğim, Mısır ve Türkiye’nin beraber katkı verecekleri en önemli başlıklar arasında; Gazze’de ateşkes ve barışın sağlanması, Libya’nın istikrara kavuşturulması ve Doğu Akdeniz’de işbirliklerinin değerlendirilmesi var.
Türkiye ve Mısır liderleri, 14 Şubat’ta yaptıkları görüşmelerinde ticaret hacmini 5 yıl içinde 15 milyar dolar düzeyine çıkartma hedefini ortaya koymuşlardı. Taraflar Türkiye-Mısır serbest ticaret anlaşmasının kapsamının genişletilmesi, Mersin-İskenderiye Ro-Ro seferlerinin tekrar başlatılması gibi konularda çalışmaların sürdüğünü açıklamışlardı.
2025’te Mısır-Türkiye diplomatik ilişkilerinin 100. yılı kutlanacak. Mısır ile Türkiye’nin ilişkilerini karşılıklı çıkar ve güven esasına dayalı şekilde geliştirmesi Atina ve Güney Kıbrıs’ta da yakından takip ediliyor. Zira bu ikili, Türkiye’nin diplomatik açıdan çok yalnız kaldığı o dönemde oldukça maksimalist hedeflerle hareket etmişti.
Sisi ve Erdoğan arasında yeniden kurulan ilişki ve devletten devlete temasların güçlenmesi -kuşkusuz- Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de de manevra alanını genişletecek.
