Giriş
İnternet ve yazılım şirketi Google, aynı zamanda web’de en popüler platform durumunda. İnsanlar arama ve taramalarını da çoğunlukla buradan gerçekleştiriyor. Dünya çapındaki veri merkezlerinde her gün milyarlarca kişi tarafından çeşitli sorular ve cevaplar giriliyor. Kullanıcılar tarafından oluşturulan bilginin bir günlük toplam büyüklüğünün 24 petabayt olduğu tahmin edilmekte. Metrik değerler açısından bir sıralamayla yazarsam daha iyi anlaşılabilir: Byte, Kilobyte, Megabyte, Gigabyte, Terrabyte ve ardından Petabyte 10005 geliyor. Yani epeyce bir sıfırı yan yana dizerek ifade edebileceğimiz muazzam bir bilgi hacmi. İstatistik bilgileri, gelecek öngörüsünde bulunmak, ürün geliştirmek, beklenti ve talepleri daha iyi anlamak açısından da önemli.
O nedenle büyük veriyi ellerinde tutan ülkeler ve şirketler muazzam avantaj ve güç elde ediyor. Dünyanın en güçlü kuruluşları listesinde geçmişte petrol ve otomotiv şirketlerini görüyorduk. Silah üreticileri de ilk sıralardaydı. Artık listenin zirvesinde Apple, Google, Amazon, IBM, Oracle, Facebook, HP, Dell, Intel, gibi teknoloji devleri var. Google News Lab’ın Veri Editörü Simon Rogers ile dün akşam bir görüşme gerçekleştirdim. Google Trends başlığı altında bir dizi alanda dünyadaki eğilimleri analiz ediyorlar, en fazla merak edilen ve sorgulanan konuları kategorize ederek yayınlıyorlar.
Ağırlıklı olarak 2020 ve günümüzün temel meselesi olan Koronavirüsü ve bu konuyla ilişkili arama analizleri üzerine konuştuk. Çarpıcı şeyler öğrendim. Geçmişte en sık aranan “hava durumu” sorgusu ilk kez 2020 yılında yerini “Koronavirüs” başlığına bırakmış ve insanlar “Bugün hangi gün?” sorusunu sormuşlar. Türkiye’de bu zaman diliminde salgınla ilgili en fazla yapılan 7 arama şöyle:
- Korona ne zaman bitecek?
- Korona testi nasıl yapılır?
- Korona nasıl bulaşır?
- Korona ne demek?
- Koronaya ne iyi gelir?
- Okullar ne zaman açılacak?
- Koronavirüs nasıl bulaşır?
OLACAKLARI KESTİRMEK
Geçen senenin başından itibaren COVID pandemisinin yayılmasıyla insanlar birçok yeni sözcük aratmış ve daha önce hiç sormadıkları sorular sormuş. İnsanların aradıkları şeyler, sadece ilgi ve davranışlarının bir yansıması olmakla kalmıyor, olacaklarla ilgili bazı fikirler de veriyor. Örneğin, “koku kaybı” araması henüz bir semptom olarak tanımlanmadan önce, Google aramada yükselen bir trend olarak dikkat çekmeye başlamış.
“Tanrı”, “Umut”, “Mutluluk” ve “Empati” sözcükleri her zamankinden daha fazla aranmış. İnsanlar başkalarıyla nasıl tanışabileceklerini de önceki döneme göre daha çok sormuş. Google yazılım mühendisleri ve analizcilerinin önünde şu anda muhtemelen salgının ne zaman bitebileceğine dair kesine yakın bir bilgi duruyor.
Hatta gelecekte insanlığı bekleyen tehlikelerin neler olduğu, farklı coğrafyalardaki olası gelişmeler, küresel ekonominin ne yönde gelişeceği ve hatta Mars’ta ne zaman insanlı yerleşim kurulabileceğini bile kestirmek mümkün. Bilim ve teknoloji gerçekten heyecan verici.
