Giriş
Bir insana “Hayattaki en büyük beklentin nedir?” diye sorsanız herhalde vereceği ilk yanıt “Uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmek” olacaktır. Peki, yaşam kalitesi ve uzun ömür açısından dünyadaki bir numaralı ülke hangisi?
Balkanlar’da bazı bölgeler, kuzey ülkeleri ve Kafkaslar’da insanların uzun ömürlü olduğunu görüyoruz. Ülke kategorisinde baktığımızda Japonya birinci sırada bulunuyor. Ancak uzak olmayan bir gelecekte bu durum değişecek.
Dünya Ekonomik Forumu’nun (World Economic Forum) yaptığı son araştırma 2040 yılında dünyanın en uzun ömürlü halkının İspanyollar olacağını ortaya koydu. 2040’a gelindiğinde İspanya’da ortalama insan ömrü 85’e ulaşacak.
Uzmanlar, bu değişimi ve İspanya’nın bu alanda öne çıkışını beslenme şekline bağlıyor. Sağlıklı yaşamak için dünyadaki en iyi yöntemin “Akdeniz tipi beslenme” olduğu konusunda görüş birliğine varılıyor.
Uzun ömürlü olmak kadar sağlıklı yaşlanmak da önemli. Zira ileriki yaşlarda kalp damar hastalıkları, şeker, kemik erimesi, Alzheimer gibi sağlık sorunlarında ciddi artış görülüyor. Bunlar da hayat kalitesini ciddi oranda düşürüyor.
Bu hastalıklardan korunmak da beslenme alışkanlıklarıyla yakından ilişkili.
Okurlarımız Akdeniz tipi beslenmeyi merak etmiş olabilir: Zeytinyağı olmazsa olmaz. Ayrıca bol sebze ve meyve ile birlikte fındık da tüketilmesi öneriliyor. Aşırıya kaçmamak kaydıyla balık ve kümes hayvanları uygun bulunuyor.
Bununla birlikte işlenmiş gıdalardan mutlaka uzak durulması, kırmızı et ve süt ürünlerinin daha az yenmesi gerekiyor.
Bizde de ortalama insan ömrü son 20 yılda ciddi olarak arttı ve 78’e ulaştı. Türkiye tıpkı İspanya gibi bir Akdeniz ülkesi olduğuna göre neden 85 yaş hedefine yaklaşılmasın?
Bunun için hızla uzaklaştığımız Akdeniz tipi beslenmeye geri dönmemiz şart. Beslenme alışkanlıklarımız değiştiği için obezite büyük sorunumuz hâline geldi. Hava, su, toprak kirliliği ve özellikle büyük şehirlerdeki trafik gibi yoğun stres faktörlerinin çözülmesi ya da en azından yönetilebilir seviyeye çekilmesi gerekiyor.
Çok önemli bir faktör de sigara. Son yıllarda tütün tüketiminde olağanüstü bir artış olduğunu gözlemliyorum. Sigara içmeyen bir vatandaş olarak her yerde pasif içici durumdayım. Havalimanı kapısı önü, restoranlar, iş yerlerinin önü her yerde korkunç bir duman var.
Yıllar önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sigara karşıtı müthiş bir seferberlik başlatmıştı. Bu konuya acil olarak yeniden el atılması gerektiğine inanıyorum.
