Giriş
İstihbarat raporlarını değerlendiren Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson, Rusya’nın Ukrayna’daki saldırılarının yıl sonuna kadar devam edebileceğini açıkladı. Bu yönde başka tahminler de var. Diğer taraftan Moskova’daki bazı kaynaklar Ukrayna’nın belli başlı konularda geri adım atması hâlinde çatışmaların bir ay içinde sona erebileceği görüşünde. Rus birliklerinin sayısı, kuşattıkları bölgelerin nitelikleri ve diğer askerî parametreleri değerlendirdiğimde savaş ortamının aylarca devam edebileceğini düşünüyorum.
Şu ana kadar her iki taraftan binlerce kişi yaşamını yitirdi, beş milyondan fazla Ukraynalı ülkeyi terk etti. Yapılan bir hesaba göre daha şimdiden Ukrayna’nın uğradığı fiziki yıkımın maliyeti 60 milyar dolara ulaştı. Avrupa’nın göbeğinde kocaman bir ülke yıkıldı, mahvoldu. Savaş bugün bitse bile yaraların sarılması yıllar alır.
Ukrayna-Rusya savaşının küresel ekonomiye getirdiği yükü şu anda kimse hesaplayamıyor. Petrol ve doğalgaz fiyatlarının da tetiklediği yükseliş düşünülecek olursa etkinin yüz milyarlarca doları bulacağı söylenebilir. Metaller, çeşitli madenler ve ara mamullerde dünyanın en büyük üreticilerinden biri olan Ukrayna’da endüstriyel tesislerin saldırıya uğraması, otomotiv, makine gibi sektörler dâhil, etkisi yıllarca sürecek tedarik zorluklarına neden olacak. Son 30 yıla bakın. Yıkılan tek ülke Ukrayna değil. Suriye de bu hâle geldi.
Afganistan, Libya, Irak ve eski Yugoslavya da. Bunların ortak bir özelliği daha var, hepsi bizim coğrafyamızda. Doğrudan etkisini hissedebileceğimiz uzaklıktalar. Bu ülkelerde yaşayan halkların birçoğu ile etnik, dinî, kültürel, tarihî bağlarımız var. Saydığım ülkelerin tamamından kaynaklanan göçü toplayacak olursak ülkemize göç edenlerin sayısı 10 milyona yaklaştı.
En ağır faturalardan birini biz ödedik, ödemeye devam ediyoruz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, kurulu uluslararası sisteme eleştiri niteliğindeki “Dünya Beşten Büyüktür” yaklaşımını böyle okumakta fayda var. Sözünü ettiğim savaşlar, çatışmalar küresel düzeyde yoksulluğu, eşitsizliği tetikledi.
Mayınlar ve patlayıcılarla yüzbinlerce kişinin kolu bacağı koptu, kadınlar tecavüze uğradı. Demokratik haklar, özgürlükler ortadan kalktı. Binlerce kilometrelik kuşakta onlarca ülke yaşanmaz hâle geldi. Bunun tek bir kazananı var, o da siyasetle beraber birçok sektörü finanse eden savaş lobisi.
KUTLU OLSUN!
Bugün 23 Nisan. Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’mız kutlu olsun. Cumhuriyetimizin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün büyük bir devlet adamı olarak dehasını ve vizyonunu ortaya koyan yönlerinden biri çocuklara ve gençlere verdiği önemdi. Bu sabah saat 10.00’dan itibaren CNN Türk’te özel bir yayın yapacağız.
Prof. Dr. Nurhan Atasoy ile 23 Nisan’ın, millî mücadele ve halkın egemenliğinin önemini ele alacağız. UNICEF’ten İnci Haseki ile savaş ve çatışma ortamında çocukların durumunu konuşacağız. Başarılı müzisyen ve eğitmen Serkan Çağrı da klarneti ve müzikleriyle yayında olacak. Kendisine şiirleriyle Esila Şandır eşlik edecek.
