Giriş
Türkiye’nin Milli Uzay Programı, bugün Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılacağı lansman toplantısında kamuoyuyla paylaşılacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın koordinasyonunda Türkiye Uzay Ajansı aracılığıyla uzun süredir bir dizi hazırlık yapılıyordu. Çalışmaların özeti ve ortaya çıkan yol haritası bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ana hatlarıyla paylaşılacak.
Türkiye’nin uzayda çalışmalar yapmak istediğine dair ilk niyet beyanı ortaya konulduğunda bazı insanlar “Her işimiz bitti, uzay mı kaldı?” gibi tepkiler vermişti. Türkiye’nin ekonomik gücü ve bilimsel kapasitesinin bu alana yetmeyeceği ileri sürülmüştü. Ben aynı fikirde değilim.
Türkiye ölçeğinde ve imkânlarına sahip bir ülkenin uzayda yapabileceği şeyler var. Sadece ABD ve Rusya gibi bu alanda önde gelen ülkeler değil Çin, Hindistan, Kanada, Avrupa Birliği hatta İsrail kendi uzay programlarını yürütüyor. Her ülke, kendi kapasitesi ve öncelikleri doğrultusunda çalışma sürdürüyor. “Uzay programı” demek, sadece pahalı uzay araçları, mekikler geliştirmek, gezegenler arası yolculuğa hazırlanmak, uzayın derinliklerine uzanmak değil. Ben Türkiye’nin kendine özgü öncelik sıralamasıyla bir dizi adım atabileceğine inanıyorum.
Bu süreçte Savunma Sanayii Başkanlığı ve Roketsan, roket geliştirilmesi için de çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye’nin ilk hedefi belli ağırlıktaki yükleri yakın yörüngelere ulaştırmak.
Radyo televizyon yayınlarından askeri haberleşmeye, telefon iletişiminden meteorolojik veriler ve trafik durumuna kadar pek çok şey uydular sayesinde sağlanıyor. Gerçekçi meteorolojik tahminler yapabilmek için de bu alanda teknolojiye sahip olmak gerekli.
Öyle ki, bir tarım arazisindeki yaprakların cinsini bile uzaydan tespit etmek mümkün... Şimdiye kadar bu konularda çalışan binlerce genç, beyin göçü neticesinde yurtdışında çalışma kararı almıştı. Üniversitelerin, gençlerin ve araştırmacıların enerjilerinin değerlendirilmesi açısından Türkiye Uzay Ajansı’nın çok önemli bir görevi yerine getireceğine inanıyorum.
Uzay çalışmalarının Türkiye’nin bilim hayatına sağlayacağı kalıcı katkılar beni bugünlerde hayli popüler olan Türk astronot konusundan daha çok ilgilendiriyor.
CNN Türk’te konuştuk
Ağustos 2019’da Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım ile CNN Türk’te bir program yapmıştım. Bu göreve geldikten sonra konuk olduğu ilk canlı yayındı ve önemli bilgiler vermişti.
Türkiye’nin önceliklerini şöyle anlatmıştı:
- NASA’nın yaptıklarını hemen uygulayalım gibi bir hedefimiz yok ama yarışta yer almak istiyoruz.
- İşin kökeninde temel bilimler var. Araştırmanın temeli yerden başlar, yani gözlemevleri çok önemli. Büyük teleskoplarla uzayın derinliklerini gözlemlemek ve anlamak istiyoruz.
- Uzaya erişim, hedeflerimiz arasında.
- Ülkeler uydu konusuna çok önem veriyor. Çünkü uzaya uydu gönderdiğinizde dünyada birçok şeyi kontrol altına alabiliyorsunuz.
- Türksat 6A ve İmece adını verdiğimiz uydumuz üzerinde çalışıyoruz. Bunları gelecekte kendimiz gönderebilecek kapasiteye ulaşmalıyız.
